Πολλοί ήταν εκείνοι οι οποίοι απογοητεύτηκαν όταν τελικά αποδείχτηκε ότι ο Τύμβος Καστά δεν ήταν η τελευταία κατοικία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όπως πρόσμεναν ορισμένοι αρχαιολόγοι, πολιτικοί και πολίτες, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Ωστόσο το γεγονός ότι δεν βρέθηκε εκεί ο τάφος του κορυφαίου στρατηλάτη όλων των εποχών δεν σημαίνει ότι το μνημείο της Αμφίπολης δεν είναι κορυφαίας αρχαιολογικής σημασίας.
Όσο, μάλιστα, προχωρούν οι έρευνες σε πολλά και διάφορα επίπεδα, το μνημείο συνεχίζει να αποκαλύπτεται μπροστά στα μάτια όλων και συνεπώς να αποκαλύπτει ολοένα και περισσότερα από τα μυστικά του, δίνοντας με αυτόν τον τρόπο πληροφορίες που αφορούν γενικότερα στον τρόπο ζωής και τον βαθμό γνώσης που υπήρχε στην αρχαιότητα στον ελλαδικό χώρο.
Σε αυτό το πλαίσιο η προσωπική έρευνα του αρχαιοαστρονόμου, Θανάση Φουρλή έφερε στην επιφάνεια μια διαφορετική λειτουργία του χώρου η οποία μοιάζει με εκείνη που συναντά κανείς σε άλλα σπουδαία αρχαιολογικά μνημεία, όπως για παράδειγμα το Στόουνχετζ στην Αγγλία ή στις πυραμίδες της Αιγύπτου.
Τι είναι αυτό που συνδέει την Αμφίπολη με αυτούς τους χώρους παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς; Σύμφωνα με όσα είχε αποκαλύψει στο iefimerida ο κ. Φουρλής, είναι η «συμπεριφορά» του μνημείου σε δεδομένες χρονικές στιγμές. Και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, το μοναδικό φαινόμενο το οποίο λαμβάνει χώρα κατά την διάρκεια του χειμερινού ηλιοστασίου, δηλαδή στις 21 Δεκεμβρίου, όταν και καταγράφεται η μικρότερη σε διάρκεια ημέρα του ημερολογιακού έτους.
Την αυγή εκείνου του πρωινού συμβαίνει κάτι μοναδικό! Οι πρώτες ακτίνες του ήλιου αρχικά «χαϊδεύουν» τον περίφημο λέοντα στην είσοδο του μνημείο και στη συνέχεια, καθώς το υπέρλαμπρο αστέρι του ηλιακού συστήματος της Γης ανεβαίνει στον ουρανό, γεμίζει κάθε χώρο και σπιθαμή του εσωτερικού του Τύμβου!
Ο Θανάσης Φουρλής διαθέτει τεράστια εμπειρία σε τέτοιου τύπου μελέτες, θέτοντας στο επίκεντρο την δεδομένη «ηλιολατρεία», όπως λέει, που συναντά κανείς σε πολλούς αρχαίους πολιτισμούς. Ο ήλιος ως πηγή ζωής, δοξάστηκε, πήρε θεϊκή υπόσταση και κατά συνέπεια καθόρισε τις ζωές των ανθρώπων με τόσους τρόπους που συχνά έχει «παρουσία» εκεί που δεν το περιμένεις. Έτσι η αρχική «υποψία» ότι μπορεί κάπως να συνδέεται και με την Αμφίπολη ήρθε να επιβεβαιωθεί από έρευνες οι οποίες βασίστηκαν σε αμέτρητες ώρες δουλειάς και ατελείωτους μαθηματικούς υπολογισμούς.
Παράλληλα, αυτά τα στοιχεία συνδυάστηκαν με τις πληροφορίες σχετικά με τα αστρονομικά δεδομένα της εποχής που χτίστηκε το μνημείο αλλά και τις σύγχρονες φωτογραφίες που ήρθαν στην επιφάνεια μετά τις πρόσφατες ανασκαφές. Με αυτόν τον τρόπο ήταν δυνατή η επιβεβαίωση των πολύπλοκων υπολογισμών η οποία έχει ήδη παρουσιαστεί σε διάφορα συνέδρια στην Ιταλία, όπου μέχρι πρόσφατα κατοικούσε και ο ερευνητής.
Ουσιαστικά πάντως η δικαίωση του κ. Φουρλή ήρθε από τους ίδιους τους επιστήμονες στην πράξη. Μάλιστα, ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφάντζης ο οποίος ήταν εκ των υπευθύνων για τις ανασκαφές στην Αμφίπολη, διαπίστωσε ότι όντως το φαινόμενο που υπολόγισε θεωρητικά ο κ. Φουρλής συμβαίνει κατά την διάρκεια του χειμερινού ηλιοστασίου και επιπλέον παρουσίασε και τα δικά του αντίστοιχα συμπεράσματα σε επιστημονικά συνέδρια, συνοδεύοντάς τα με φωτογραφίες οι οποίες αποτελούν τους αδιάψευστους μάρτυρες.
«Τις ημέρες του χειμερινού ηλιοστασίου το φως μπαίνει μέχρι το εσωτερικό του τύμβου μέχρι και τις Καρυάτιδες. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι ο τύμβος κατασκευάστηκε και για κάποιες εκδηλώσεις τις ημέρες του χειμερινού ηλιοστασίου» τονίζει χαρακτηριστικά.