«Έφυγε» από τη ζωή σε ηλικία 112 ετών η Ικαριώτισσα, «κυρά του αργαλειού», Ιωάννα Πρωίου – Δημητριάδου, που είχε γίνει γνωστή και εκτός συνόρων, λόγω της ενασχόλησής της με τη συγκεκριμένη τέχνη.
Πρόκειται για μια ιδιαίτερα δραστήρια γυναίκα η οποία παρά τα χρόνια της, λειτουργούσε δικό της εργαστήριο αργαλειού, στην Ικαρία και συγκεκριμένα στο χωριό του Χριστού Ραχών, όπου μάλιστα υπήρχαν και μουσειακά εκθέματα υφαντουργικής τέχνης, καθώς ο αργαλειός εδώ και πολλά χρόνια είναι μια τεχνική που έχει εκλείψει, δίνοντας τη θέση του σε πιο σύγχρονες μεθόδους ύφανσης.
Ποια ήταν
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως η ίδια γεννήθηκε ένα χρόνο πριν ακόμα οι Τούρκοι εγκαταλείψουν το νησί της Ικαρίας, το 1911 στο χωριό Ράχες, και ήταν το 12ο ανάμεσα σε 13 παιδιά της οικογένειάς της.
Την τέχνη του αργαλειού η Ιωάννα Πρωίου την έμαθε από τη μητέρα της η οποία «την μεγάλωσε κάτω από τον αργαλειό» όπως είχε πει η ίδια, και ήταν από τις καλύτερες στη συγκεκριμένη τέχνη στο νησί της Ικαρίας.
Η μητέρα της, σύμφωνα με την ίδια ασχολούνταν με τον αργαλειό και για βιοποριστικούς λόγους καθώς παρέδιδε κάθε λογής παραγγελίες σε ολόκληρο το νησί της Ικαρίας.
«Με μεγάλωσε η μητέρα μου κάτω από το αργαλειό. Είχε ένα σεντούκι ανοιχτό και μωρό που ήμουν με είχε απιθώσει στο ανοιχτό του καπάκι, που ήταν κοίλο. Με το ένα πόδι δούλευε στον αργαλειό και με το άλλο κούναγε εμένα. Εκεί με μεγάλωσε, μέσα στα χνούδια και τις κλωστές.
Το πρώτο παιχνίδι που μου ‘δωσε στα χέρια για να μην κλαίω, ήταν μια κλωστή από ένα χοντρό μάλλινο νήμα. Εγώ έπαιζα με την χοντρή κλωστή, τράβαγα τα νήματα και τόσο ξελογιάστηκα που ξέχασα το κλάμα και μπόρεσε η μάνα μου να κάνει τη δουλειά της. Έφτιαχνε παραγγελίες υφαντά και ζούσαμε. Τότε ο κόσμος ντυνόταν με υφαντά – από πανάκια για μωρά, μέχρι εσώρουχα.
Υφάσματα ρολό φτιάχναμε – για σεντόνια μέχρι ρούχα. Παίρναμε το μαλλί των ζώων, το κλώθαμε, γινόταν μαλακό και το υφαίναμε. Φτιάχναμε σκεπάσματα, φορέματα, πετσέτες, κοστούμια. Τα πάντα. Ότι μπορείς να φανταστείς. Αργότερα, υφαίναμε λινομέταξα. Και ήταν υγιεινά, γιατί ανέπνεαν, δεν είχαν χημικά. Τώρα βγαίνουν τόσες μελέτες που λένε τι κακά υφάσματα κυκλοφορούν. Τα διαβάζω και λέω, να, γιατί να μην ξαναγυρίσουν τα κορίτσια να μάθουν αυτή την τέχνη;».
Η Ιωάννα Πρωίου, είχε τόσο μεγάλη αγάπη για τον αργαλειό, που είχε διαθέσει όλους της του πόρους προκειμένου να τον συντηρεί αλλά και να τον εφοδιάζει με τις απαραίτητες πρώτες ύλες ώστε να μεταλαμπαδεύει την τέχνη της σε νέα κορίτσια.
Μάλιστα όπως η ίδια είχε τονίσει σε συνέντευξή της στην ΕΡΤ, όταν ήταν 110 ετών, είχε αναλάβει την πρωτοβουλία να μιλήσει στον δήμαρχο της Ικαρίας, προκειμένου να βρεθεί χώρος για να στεγάσει τους αργαλειούς της και για να μαθαίνει την τέχνη στις νεότερες γενιές.
Με παράπονο η Ιωάννα Πρωίου είχε πει πως «ποτέ δεν σκέφτηκα να πάρω επιδότηση, αλλά πλέον χρειάζεται να βοηθήσουν και άλλοι».
«Αν και έχω δώσει τα πάντα για το αργαλειό, πλέον χρειάζομαι βοήθεια. Έχω διαθέσει όλους μου τους πόρους για να εφοδιάσω τα αργαλειά, για να παίρνω τις πρώτες ύλες να μαθαίνουν τα κορίτσια. Μίλησα και στον δήμαρχο Ικαρίας πως τόσα χρόνια είμαι εθελόντρια και πως ότι είχα τα ξόδεψα εκεί με ευχαρίστηση και ποτέ δεν σκέφτηκα να πάρω επιδότηση, αλλά πλέον χρειάζεται να βοηθήσουν και άλλοι. Ψάχναμε, για παράδειγμα, έναν χώρο για να μπουν τα τρία αργαλειά και να μπορούν να μαθαίνουν οι νεότεροι.
Σκέφτηκα ένα εγκαταλελειμμένο δωμάτιο, που ήταν σκουπιδότοπος, με σαβούρα, κοντά στο Δημοτικό σχολείο. Ο δήμαρχος βοήθησε, το καθαρίσαμε και το κάναμε το “Σπίτι του αργαλειού”» είχε πει χαρακτηριστικά η Ιωάννα Πρωίου.
Όταν πρόσφατα της ζητήθηκε να σχολιάσει την ηλικία της αλλά να μιλήσει και για το μυστικό της μακροζωίας της, καθώς οι άνθρωποι την ρωτούν πως γίνεται και είναι λειτουργική παρά τα χρόνια της, ή ίδια είπε ότι την «χασομερούν» συμπληρώνοντας πως «ο άνθρωπος πρέπει ότι χρειάζεται να το δημιουργεί μόνος του, και να μην ζηλεύει τον διπλανό του».
Θυμηθείτε την παρουσίαση του χώρου της , όταν παρέδιδε μαθήματα ζωής και δημιουργίας στα 110 της χρόνια.