Το καλοκαίρι του 2013, ακριβώς δέκα χρόνια πριν δηλαδή, ο 19χρονος Θανάσης Καναούτης μπήκε χωρίς εισιτήριο σε ένα τρόλεϊ στον πιο κεντρικό δρόμο του Περιστερίου. Στην συνέχεια επιχείρησε να ξεφύγει από τον ελεγκτή που μπήκε στο όχημα για να τσεκάρει αν έχουν όλοι εισιτήριο. Ο ελεγκτής δεν τον άφησε να φύγει, από κοινού με τον βοηθό του κυνήγησαν τον Καναούτη, έγινε επεισόδιο μέσα στο εν κινήσει τρόλεϊ και ο 19χρονος, προσπαθώντας να απεγκλωβιστεί από το όχημα, πήδηξε από τις ανοιχτές του πόρτες. Ο 19χρονος προσέκρουσε με δύναμη στο πεζοδρόμιο με το κεφάλι και σκοτώθηκε.
Η είδηση είχε σοκάρει και δικαιολογημένα. Οι συζητήσεις για την αδιαλλαξία των ελεγκτών και τις μεθόδους τους ήταν ήδη έντονη αλλά μετά από αυτό το γεγονός οξύνθηκε. Το μυαλό δεν μπορούσε να διανοηθεί πως ένα εισιτήριο αξίας μόλις ενός ευρώ και είκοσι λεπτών -που έτυχε να μην έχει μαζί του το παιδί- έγινε η αιτία για να σκοτωθεί ένας άνθρωπος. Δέκα χρόνια μετά, βρισκόμαστε ακριβώς σε αυτό το σημείο.
Ο θάνατος του 36χρονου Αντώνη Καρυώτη, που σκοτώθηκε όταν μέλη του πληρώματος του καραβιού Blue Horizon, που επρόκειτο να ταξιδέψει το βράδυ της Τρίτης από τον Πειραιά στο Ηράκλειο Κρήτης, τον πέταξαν από τον καταπέλτη, αφού πρώτα τον είχαν χτυπήσει, μοιάζει δύσκολο να μην συγκριθεί αυθόρμητα με την δολοφονία του 2013 στο Περιστέρι. Και τότε και τώρα, η συζήτηση για το αν ο δολοφονημένος είχε εισιτήριο ή επιχείρησε να μπει «λαθραίος» δεν κάνει τίποτα άλλο από το να επιτείνει την απανθρωπιά της ίδιας της πράξης. Είναι γελοίο και μόνο να το συζητάμε.
Όμως αντίστοιχα γελοίο είναι και το να κάνουμε πως πέφτουμε από τα σύννεφα με το δήθεν πρωτοφανές γεγονός. Σε μια κανονική κοινωνία αυτό το περιστατικό θα μπορούσε να μας κάνει να νιώθουμε έκπληξη και σοκ. Αλλά σε αυτή την κοινωνία, τα φασιστικά χαρακτηριστικά της οποίας βιώνουμε διαρκώς και τα βλέπουμε να εκφράζονται με συνεχόμενες αφορμές, είναι υποκριτικό να δηλώνουμε πράγματι έκπληκτοι.
Ο Καναούτης, ο Φύσσας, ο Γρηγορόπουλος, ο Κωστόπουλος, ο Κατσουρής, η Τοπαλούδη και πλέον, ο Καρυώτης: θύματα σε μια λίστα θανάτου, η οποία αναδεικνύει τις διαφορετικές όψεις μιας εκφασισμένης κοινωνίας, μιας κοινωνίας που έχει εδραιώσει ως άτυπο εσωτερικό της κανόνα πως το μοναδικό δίκιο είναι αυτό του ισχυρού. Η ελληνική κοινωνία έχει γεμίσει ανθρώπους που ψάχνουν να βρουν αφορμή να κάνουν επίδειξη δύναμης πάνω σε όσους νιώθουν πως απέναντι τους διέπονται από μια μικρή ή μεγάλη εξουσία.
Ας μην μας φαίνεται παράλογο που στην συγκεκριμένη περίπτωση η αφορμή ήταν κάτι τόσο γελοίο όσο μια μικρή αργοπορία σε ένα καράβι που έφευγε. Ο παραλογισμός είναι η ίδια η συνθήκη που παράγει τον θάνατο: οι αφορμές δεν έχουν σημασία. Αυτό είναι το πραγματικό δυστύχημα: οι εποχές που διαβάζαμε μια τέτοια είδηση και μπορούσαμε να σοκαριστούμε, μπορούσαμε στα σοβαρά να μιλάμε για μεμονωμένο περιστατικό, μπορούσαμε να συνεχίσουμε τις ζωές μας πιστεύοντας πως κάτι αντίστοιχο δεν θα συμβεί σε εμάς -γιατί ο παραλογισμός δεν μπορεί να είναι καθημερινότητα- πέρασαν. Το ερώτημα είναι αν και πότε θα επιστρέψουν. Μέχρι τότε ας είμαστε προετοιμασμένοι για διάφορα ακόμα τέτοια «σοκαριστικά» και «παράλογα».
