Είναι από εκείνα τα άρθρα που θα κατακρίνουν. Είναι από εκείνα τα άρθρα που θα κουνήσουν δάχτυλο. Όχι όμως σε άλλους. Στον ίδιο τους τον εαυτό. Το ότι ως χώρα έχουμε αφθονία σε παραλίες και μάλιστα σε καλές παραλίες και νερά, είναι κάτι γνωστό. Ότι μας αρέσει να εξερευνούμε και είμαστε κατακτητές ως είδος, είναι επίσης σαφές. Αυτά τα δύο δεν είναι πάντοτε εναρμονισμένα και στην ίδια κατεύθυνση. Συγκρούονται. Συγκρούονται γιατί ως όντα είμαστε πολλές φορές ανεύθυνοι, αδιαφορούμε και θεωρούμε πως όλα μας ανήκουν. Και καταλήγουμε να δυσχεραίνουμε μέχρι ασχήμιας κάποιες παραλίες. Ειδικά αυτές που μοιάζουν πιο αγνές, πιο παρθένες όπως λέμε.
Στην ελληνική επικράτεια υπάρχουν πολλές όμορφες παραλίες που η ανθρώπινη λαίλαπα δεν τις επηρέασε δραματικά και έχουν καταφέρει να επιβιώσουν. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως θα γίνεται εσαεί. Υπάρχουν όμως και αυτές οι παραλίες που ηττήθηκαν. Έχασαν τη μαγεία τους και αποτελούν ένα ανθρώπινο έγκλημα. Έγκλημα που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεφεύγει από τον παράκτιο χώρο και αφορά κι άλλα πράγματα.
Θα με ρωτήσει κάποιος «και τι να γίνει; να μην πηγαίνουμε να θαυμάσουμε τόσο όμορφες παραλίες;». Ελευθερία έχουμε, θα πηγαίνετε και πιθανότατα θα πηγαίνω. Είναι από τα πράγματα που πολλές φορές συνειδητοποιεί κανείς και δεν μπορεί να τ΄αλλάξει. Όχι δραματικά τουλάχιστον. Αλλά πιστεύω ότι πάντοτε θα βρεθεί ένα πλαίσιο που να μειώνει τη μόλυνση που προκαλούμε ως είδος στο νερό.
Μπάλος-Ελαφονήσι
Ο Μπάλος και το Ελαφονήσι στην Κρήτη είναι δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Έχω βρεθεί τρία χρόνια στα Χανιά, πήγα 2 φορές Μπάλο και μία Ελαφονήσι. Στο Μπάλο με τις μικρές κρουαζιέρες από την Κίσσαμο. Από την πρώτη χρονιά ως την τρίτη διαπίστωσα σημαντικές διαφορές στην ποιότητα του νερού και του εν γένει περιβάλλοντος. Κι αφού είδα εγώ κάτι τέτοιο σε 2 χρόνια απόσταση, φανταστείτε τι μπορούν να εντοπίσουν άνθρωποι που ζουν εκεί, που μεγάλωσαν εκεί, που τα θυμούνται αλλιώς.
Στον Μπάλο το πρόβλημα είναι πολύ πιο βαθύ. Γιατί δεν είναι μόνο τα νερά που έχουν βρωμίσει σημαντικά. Και μερίδιο σε αυτό έχω σαφώς κι εγώ και η παρέα μου που πήγαμε. Είναι τα πλοιάρια που πηγαίνουν και προκαλούν μεγάλο θόρυβο παρενοχλώντας τη θαλάσσια ζωή. Είναι οι τύποι που έχουν βάλει γαϊδουράκια κι άλογα για όσους πάνε στον Μπάλο με αμάξι και μετά με πόδια. Και τους κατεβάζουν ή κυρίως τους ανεβάζουν, επειδή η άνοδος είναι ζόρικη.
Όχι φίλοι μου. Το αντιλαμβάνομαι πως είναι σκληρό στους 35 βαθμούς να ανεβαίνει το πόδι αμμουδερή ανηφόρα, αλλά είναι κάτι που το επιλέξατε. Για ποιο λόγο πρέπει να ταλαιπωρούνται τα κακόμοιρα τα ζώα; Για ποιο λόγο να βγάζει κέρδος ο τύπος που έχει στήσει μίνι επιχείρηση και τα έχει σε άσχημες συνθήκες δίνοντάς τους ελάχιστο νερό;
Το Ελαφονήσι είναι μια πιο υποφερτή κατάσταση σε επίπεδο νερών, αλλά όχι στο γύρω γύρω του. Τι μπορεί και πρέπει να γίνει; Σαφώς οι δήμοι και οι τοπικές κοινότητες να αλλάξουν τη στρατηγική τους και το τι επιτρέπουν για χάρη του κέρδους. Κατανοώ ότι οι κρουαζιέρες προς Μπάλο τους 3-4 μήνες της σεζόν είναι σημαντικό κέρδος. Αλλά είναι καιρός να βάζουμε σε προτεραιότητα πρώτα το καλό του εκάστοτε περιβάλλοντος και μετά της τσέπης μας.
Λιγότερες κρουαζιέρες και μικρότερος χρόνος παραμονής σε αυτές. Αντί για τις 3 ώρες που είναι ο μέσος όρος, μιά το πολύ. Όπως συμβαίνει και για τη Γραμβούσα. Ένα μέρος που παρά τους τόσους που πηγαίνουν, δεν έχει αλλοιωθεί.
Στο Ελαφονήσι θα πρέπει να μειωθεί η παρουσία τόσων τουριστικών μαγαζιών πάνω στην αμμουδιά. Και κάπως να βρεθεί τρόπος ώστε η προσέλευση να γίνεται μέχρι έναν αριθμό.
Ναυάγιο
Στην περίπτωση του Ναυαγίου έχουμε και υδάτινη αλλοίωση, αλλά και αλλοίωση του σκαριού του πλοίου. Το 50% του τουρισμού στη Ζάκυνθο βασίζεται στο Ναυάγιο. Έχει όμως διαφημιστεί τόσο που δεν χρειάζεται πλέον άλλο. Μπορεί χωρίς να το αναφέρει κανείς να πηγαίνουν άνθρωποι στις γύρω περιοχές. Να κάνουν την διαδρομή από ψηλά για να το δουν από πάνω. Σίγουρα όμως κι εδώ θα πρέπει να μειωθεί ο αριθμός των ανθρώπων που καταφτάνουν με τα πλοιάρια, καθώς και ο χρόνος παραμονής τους. Ή με κάποιο τρόπο να εξασφαλίζεται ότι δεν θα ρυπαίνουν το νερό. Είτε με αντηλιακά είτε με άλλους τρόπους. Όπως το ίδιο ισχύει και για τα σκάφη.
Καβουρότρυπες
Στις Καβουρότρυπες πήγα πρώτη φορά πριν λίγες μέρες. Τα νερά είναι υπέροχα. Απ΄αυτά που δεν επηρεάζονται ούτε απ΄ανέμους ούτε από τίποτα. Δεν ξέρω όμως για πόσο καιρό θα ισχύει αυτό. Καθημερινά πηγαίνει εκεί περισσότερος κόσμος απ΄αυτόν που θα άντεχε κανονικά το μέρος. Η παρουσία της καντίνας με τις ξαπλώστρες δίνει την ευκαιρία σε όλο και περισσότερους περαστικούς όπως εγώ να πάνε εκεί. Κανονικά θα έπρεπε να βρίσκεται εκεί ο μισός κόσμος κάθε μέρα.
Καλογριά
Η γνωστή παραλία της Στούπας είναι μια περίπτωση Μπάλου. Πριν ένα χρόνο οι κάτοικοι της περιοχής είχαν διαμαρτυρηθεί για την κατάληψη και αλλοίωση που είχε γίνει από ιδιώτες. Βέβαια εκείνοι διαμαρτύρονται και για το βόλεϊ που δεν μπορούσαν να παίξουν, κάτι που για μένα ούτως ή άλλως δεν θα έπρεπε να συμβαίνει κοντά στη θάλασσα. Τέλος πάντων.
Η Καλογριά έχει, όπως οι περισσότερες παραλίες στην περιοχή, υπέροχα νερά. Είχε υπέροχα νερά. Τώρα είναι απλώς καλά. Και φοβάμαι ότι σε μερικά χρόνια δεν θα είναι ούτε αυτό.
Κλείνοντας, θέλω να επιστρέψω σε αυτό που έγραψα στην πρώτη πρόταση. Αρκετά μεγάλο μερίδιο έχουμε κι εμείς που υπογράφουμε συχνά πυκνά άρθρα που παρακινούν κόσμο να πάει στην τάδε και στη δείνα παραλία. Που στην ανάγκη μας για κλικ, «θυσιάζουμε» παραλίες.
Πάλι η πρώτη μομφή αφορά εμένα τον ίδιο και μετά πάει σε άλλους. Έχοντας δει από κοντά σε όλες τις παραπάνω παραλίες με εξαίρεση την Καλογριά, τι συμβαίνει, θα πρέπει να σκέφτομαι πολύ περισσότερο όταν προτείνω σε κάποιο να πάει να δει το κρυφό διαμάντι του Χ νησιού ή τον κρυμμένο θησαυρό με τα κρυστάλλινα νερά κτλ.
Η προσοχή μας και ο σεβασμός μας πρέπει να είναι 5πλάσιος από δω και πέρα. Αν θέλουμε να συνεχίσουμε να απολαμβάνουμε με την ίδια ευχαρίστηση την παραλία που αγαπάμε. Γιατί το να πηγαίνουμε για πολλά χρόνια σε μια παραλία δεν μας κάνει άμοιρους ευθυνών. Δεν φταίνε μόνο οι άλλοι που ήρθαν πρώτη φορά. Όσο την αλλοιώνει αυτός ο τυχάρπαστος τουρίστας, τόσο την αλλοιώνεις κι εσύ που την θεωρείς κτήμα σου.