Η δύσκολη θέση της δικαιοσύνης στην περίπτωση Κουφοντίνα

Κάποιες φορές δεν είναι μαύρο ή άσπρο.

Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχει βρεθεί πολλές φορές ψηλά στην ατζέντα των μίντια η συζήτηση για την άδεια από τις φυλακές προσώπων όπως ο Κουφοντίνας. Η κουβέντα επικεντρώνεται σε αυτόν καθώς έχει πάρει 6 άδειες από ένα σημείο και μετά.

Πριν από λίγες μέρες είχε αιτηθεί και μια έβδομη, αλλά αυτή τη φορά δεν υπήρξε η ίδια ανταπόκριση. Το Τριμελές Δικαστικό Συμβούλιο Βόλου απέρριψε το αίτημα του κι από κείνο το σημείο η έννοια δικαιοσύνης έγινε πολύ περίπλοκη ως προς την απονομή της και τι είναι τελικά δίκαιο ή άδικο.

Για πολλούς είναι άδικο ότι ο Κουφοντίνας έχει πάρει ήδη τόσες άδειες. Για άλλους είναι απλώς η εφαρμογή του νόμου. Η δικαιοσύνη όμως καλείται να πάρει θέση, καλείται να πάρει απόφαση κάνοντας ερμηνεία του νόμου πάνω στον κάθε Κουφοντίνα και λαμβάνοντας υπ΄όψιν της αρκετές παραμέτρους πέραν της απλής ανάγνωσης του νομοθετικού πλαισίου. Κι αυτός είναι ένας βασικός λόγος να μην εισχωρούμε στα χωράφια της δίχως να έχουμε απόλυτη γνώση.

Η απόρριψη του αιτήματος έφερε την απεργία πείνας του Κουφοντίνα και εν συνεχεία την επιδείνωση της κατάστασης του και τη νοσηλεία του. Είναι μια κίνηση που μπορεί να αναχθεί και σε εκβιαστικό πλαίσιο, αλλά σε κάθε περίπτωση ορθώνει ένα ζήτημα ηθικής στο οποίο καλείται να απαντήσει η δικαιοσύνη. Τόσο για τον ίδιο της τον εαυτό, όσο και κατ΄επέκταση για την κοινωνία την οποία καλείται να εξυπηρετήσει.

Ποια θέση παίρνει στην περίπτωση του Κουφοντίνα, ενός έγκλειστου που δεν έχει ξανακυλήσει σε παραβατική συμπεριφορά κι έχει ήδη κριθεί κατάλληλος για άδεια σε έξι περιπτώσεις στο παρελθόν; 

Από τη μία υπάρχει το νομικό πλαίσιο. Το οποίο αν δεν το ακολουθήσει κινδυνεύει να κατηγορηθεί για ως μη δικαιοσύνη. Κι ο νόμος είναι σαφής για το ότι οι κρατούμενοι που τηρούν κάποιες προϋποθέσεις, παίρνουν άδειες από ένα σημείο έκτισης και μετά.

Από την άλλη, ο/η δικαστής υποχρεώνεται να σκεφτεί το ενδεχόμενο να μην είναι ένας απλός εκβιασμός, αλλά να καταλήξει μοιραία και να χρεωθεί αυτός, αυτή ή όποιοι δεν εισάκουσαν το αίτημα του έναν νεκρό. Δεν έχει σημασία ποιον νεκρό. Άλλωστε, αυτό είναι το προτέρημα της δημοκρατίας. Γυρίζει το μάγουλο στους πολέμιους της και τους αναγνωρίζει δικαιώματα.

Σε αυτό υπάρχει και το παρακλάδι της ηρωοποίησης του Κουφοντίνα, αφού μιλάμε για ένα νόμιμο αίτημα, η άρνηση του οποίου έφερε την αντίδραση.

Μαζί με όλα αυτά προκύπτει και η αντίδραση των επιεικώς και κακώς αποκαλούμενων ως αντιεξουσιαστών-αναρχικών, οι οποίοι το ρίχνουν στην ανταλλαγή πυρών με τα ΜΑΤ και στην πρόκληση υλικής φθοράς στο όνομα της απεργίας του Κουφοντίνα. Πρέπει να συμπεριλάβει στην ετυμηγορία του ο/η δικαστής και την παράμετρο της πρόκλησης έντασης.

Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα βρίσκεται η δικαιοσύνη, γνωρίζοντας ότι σε εκείνη δεν επιτρέπονται τα λάθη δίχως γυρισμό. Εις βάρος της το επιτρέπει η ίδια, αλλά με την ίδια ως θύτη δεν μπορεί να το αφήσει, γιατί τότε θα έχει αφήσει κομμάτι της δημοκρατίας της. Δεν μπορεί να αντέξει κάτι τέτοιο. Ακόμα κι αν το ρίσκο του θανάτου χρησιμοποιείται ως παιχνίδι ή προπέτασμα καπνού από την άλλη πλευρά.

Καλό θα είναι λοιπόν να προσέχουμε διπλά όταν αναφερόμαστε στη δικαιοσύνη ως προβληματική, ελλιπή και χίλια δύο. Όλα είναι σωστά και ταυτόχρονα λάθος.

Στην περίπτωση του Κουφοντίνα ήρθαν έτσι τα πράγματα που ζύγισε περισσότερο η ερμηνεία του νόμου, παρά το τύποις, μετά και την αναίρεση της απόρριψης. Ήταν όμως από τις φορές που θα έπρεπε να ισχύσει περισσότερο το δεύτερο και να μην παρεμβληθούν άλλοι παράγοντες.