Όποιοι μπορούν να καταλάβουν πως λειτουργεί ο φασισμός, το γνωρίζουν πολύ καλά: αυτό το δολοφονικό και απάνθρωπο φαινόμενο δεν γεννιέται στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό, εκεί αντανακλάται. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος για τον οποίο θα επρόκειτο για αφέλεια μεγατόνων το να πιστέψει κανείς πως επειδή ξεμπερδέψαμε με την Χρυσή Αυγή σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, ξεμπερδέψαμε αυτόματα και με όλα εκείνα που πρεσβεύει.
Η ιδεολογία της Χρυσής Αυγής μπορεί να μοιάζει πλήρως απομονωμένη στην Αθήνα και στα όσα συμβαίνουν στην πρωτεύουσα αλλά στην επαρχία τα πράγματα παίζονται ακόμα. Και παίζονται με πολύ άσχημους όρους για τους πρόσφυγες που έχουν την ατυχία να είναι εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα: το περιστατικό που έλαβε χώρα στα Βρασνά Θεσσαλονίκης είναι απλά ένα από τα πολλά χαρακτηριστικά δείγματα αυτής της διαπίστωσης.
Εκεί, οι κάτοικοι και οι ξενοδόχοι της περιοχής μπλόκαραν την διαμονή 400 προσφύγων από τη Σάμο που ήταν προγραμματισμένο να μείνουν σε ξενοδοχεία της μικρής, ημι-τουριστικής πόλης. Τα πούλμαν με τους 400 πρόσφυγες έφτασαν στην πόλη εν μέσω ενός τεταμένου κλίματος, με τους κατοίκους να κάνουν πορείες διαμαρτυρίας εναντίον της παραμονής τους.
Τελικά, οι πόρτες των ξενοδοχείων δεν άνοιξαν ποτέ για τους πρόσφυγες, οι οποίοι έφυγαν ως κυνηγημένοι από αυτόν τον τόπο προκειμένου να μείνουν τελικά σε χώρο κατασκήνωσης κάπου στη Βέροια. Είναι αμφίβολο αν έχει υπάρξει πιο ντροπιαστική στιγμή από αυτή στην ιστορία αυτής της μικρής πόλης έξω από τη Θεσσαλονίκη. Και φυσικά, δεν είναι μόνο αυτή η ιστορία που συγκροτεί την ντροπιαστική συσχέτιση ανάμεσα στην ελληνική επαρχία και το φάντασμα του ρατσισμού.
Από τα καθημερινά γεγονότα ρατσισμού που λαμβάνουν χώρα στα ελληνικά νησιά μέχρι τις αντιδράσεις των κατοίκων του Ωραιόκαστρου και από τις ντροπές της Σκύδρας μέχρι τα όσα έγιναν στα Βρασνά τώρα, η ελληνική επαρχία, σε αυτά τα τελευταία χρόνια της μεγάλης όξυνσης του προσφυγικού ζητήματος, έχει προλάβει να συνδεθεί με μια ακραία έκφραση ρατσισμού και ρητορικής μίσους.
Σε πολλά χρόνια από σήμερα, όταν το δράμα των προσφύγων δεν θα ενεργοποιεί πια τον ελληνικό ρατσισμό, πολλές επαρχιακές πόλεις της Ελλάδας θα διακατέχονται από μια πολύ έντονη συλλογική ντροπή για τον τρόπο που οι σημερινοί τους κάτοικοι θέλησαν να πάρουν θέση απέναντι στα γεγονότα αναφορικά με τους πρόσφυγες. Φυσικά, πρόκειται για ένα αισιόδοξο σενάριο: ποιος λέει ότι η ελληνική επαρχία θα διακατέχεται από πιο ανοικτά μυαλά σε μερικά χρόνια; Κανείς προφανώς, απλά ίσως πρέπει να συνεχίσουμε να πιστεύουμε στις δυνατότητες της ανθρώπινης συνείδησης για πρόοδο. Διαφορετικά, είμαστε καταδικασμένοι να εγκλωβιστούμε στην μισανθρωπιά και το σκοτάδι. Και αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να επιτρέψουμε…
