Μια ιστορία με πολλά άσχημα παρακλάδια, μια ιστορία που αμαυρώνει τη φήμη της Κρήτης. Το σκληρό φονικό στα Βορίζια Ηρακλείου έχει ταράξει την ελληνική κοινή γνώμη, αφού φέρνει στην επιφάνεια προβλήματα, νοοτροπίες και παθογένειες που ουδόλως συνάδουν με πολιτισμένο τόπο.
Περισσότερο πάντως αυτό που κρατάμε είναι ότι κανείς δεν φαίνεται να ξέρει ακριβώς πώς πρέπει να προσεγγίσει το όλο ζήτημα. Σίγουρα εάν το ήθελε η κεντρική εξουσία τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά, αλλά από τη στιγμή που αυτό δεν συμβαίνει, φτάνουμε σε μια αμήχανη κατάσταση. Στη διάρκεια της οποίας, πολλοί δημοσιογράφοι, ακριβώς για να ξεφύγουν από δυσάρεστες αλήθειες που δεν είναι εύκολο να ειπωθούν, σπεύδουν να χαρακτηρίζουν ως «τραγωδία».
Μόνο που εδώ υπάρχει ένα λάθος. Κάποιος θα το έλεγε «τυπολατρικό» όπως το θέτουμε, όμως όλα τα πράγματα έχουν τη σημασία τους, ειδικά όταν θέλουμε να τα καταλάβουμε και να προσπαθήσουμε να τα καταπολεμήσουμε λόγω του αρνητισμού και της τοξικότητας που φέρουν, όχι να τα «καταναλώσουμε» ως είδηση, ως θέαμα από μακριά.
Υπάρχει ένα εξωραϊσμός του οργανωμένου εγκλήματος όταν συγκρίνουμε και μιλούμε περί «αρχαίας τραγωδίας», βασικά όταν χρησιμοποιείται έτσι αβίαστα και άκριτα ο όρος. Καταπώς μάθαμε στο σχολείο, θα έπρεπε έστω, αρχαία τραγωδία έχουμε όταν ο ήρωας, το άτομο, από έπαρση ή αφέλεια, προσβάλλει τους Θεούς ή τους άγραφους νόμους ή πιστεύει ότι μπορεί να αλλάξει τη μοίρα του. Τότε επέρχεται η καταστροφή, με τρόπο ωστόσο που δεν προκαλεί μόνο δέος, αλλά και κάθαρση.
Ή σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, τραγωδία είναι «μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας, μέγεθος εχούσης, ηδυσμένω λόγω, χωρίς εκάστω των ειδών εν τοις μορίοις». Με απλά λόγια, πρόκειται για την αναπαράσταση μιας σημαντικής και ολοκληρωμένης πράξης ενός σπουδαίου χαρακτήρα, η οποία παρουσιάζεται με στολισμένο λόγο και δραματική δράση (όχι μόνο αφήγηση), προκαλώντας στον θεατή συναισθήματα φόβου.
Έχουμε κάτι από τα παραπάνω στα Βορίζια; Όχι εδώ μιλάμε για μια αιματηρή συμπλοκή μεταξύ συμμορίτικων νοοτροπιών υπό την «ταμπέλα» των φατριών και των χωριών. Καμία σχέση με «σκηνή από αρχαία τραγωδία» κατά το κλισέ που όλο και αναπαράγεται τις τελευταίες μέρες. Η κάθαρση δεν θα έρθει με τρόπο που προκαλεί δέος, αλλά μόνο αν αποδοθεί δικαιοσύνη, μόνο επίσης αν μπουν επιτέλους τα πράγματα σε σωστή βάση και σταματήσουν ορισμένοι στην Κρήτη – και όχι μόνο, εδώ που τα λέμε – να πιστεύουν πως ο νόμος είναι το «θέλω» τους και στον τόπο τους κάνουν κουμάντο μόνο αυτοί, επειδή για κάποιο λόγο θεωρούν εαυτούς λεβέντες.
Ναι, ο όρος «τραγωδία» έχει τεντώσει πολύ τη σήμερον ημέρα. Μόνο οι φορές που τον χρησιμοποιούν οι αθλητικοί συντάκτες στα κείμενά τους, αρκεί για να το καταδείξουμε. Όμως πρέπει να μάθουμε να βάζουμε τα πράγματα στη σωστή τους βάση. Να μην χρησιμοποιούμε πομπώδεις λέξεις για να εντυπωσιάσουμε, ενδεχομένως και να προκαλέσουμε. Στα Βορίζια έχουμε να κάνουμε με ένα γεγονός που ξεπερνάει κατά πολύ το κάδρο του «ας το αντιμετωπίσουμε όπως άλλα». Ο θρήνος, το αίμα, η βία έχουν συγκεκριμένες εξηγήσεις και αιτίες. Που ουδεμία σχέση έχουν με αρχαία τραγωδία. Όσοι δημοσιογράφοι αλλοιώνουν τον όρο, χωρίς να το καταλαβαίνουν, φτάνουν σε κάτι άλλο που μας έχει κληρονομήσει η σοφία των αρχαίων Ελλήνων. Ύβρις, λέγεται και σηματοδοτεί την αλαζονική και αυθάδη συμπεριφορά που παραβιάζει το ανθρώπινο μέτρο και τις (θεϊκές) αρχές…