Την ώρα που στην Ευρώπη και την αμερικανική ήπειρο ο κορωνοϊός επελαύνει και το δεύτερο κύμα της πανδημίας προκαλεί χιλιάδες νέα κρούσματα καθημερινά, υπάρχει μία χώρα που για πρώτη φορά ύστερα από σχεδόν πέντε μήνες δεν κατέγραψε ούτε μία νέα περίπτωση covid-19.
Πρόκειται για την Αυστραλία, που ζει την πρώτη της ημέρα χωρίς καμία εγχώρια μετάδοση του νέου κορωνοϊού από τις 9 Ιουνίου, με τον υπουργό Υγείας Γκρεγκ Χαντ, να θριαμβολογεί για την εξέλιξη με μήνυμα του στο Twitter: «Εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας σε όλους εσάς τους εκπληκτικούς εργαζομένους στον τομέα της υγείας και πάνω από όλα στον λαό της Αυστραλίας».
Η Αυστραλία, έχοντας το πλεονέκτημα της γεωγραφικής απομόνωσης και της αραιοκατοίκησης (25 εκατ. κάτοικοι σε μια έκταση 7,7 εκατ. τ.χλμ.), δεν αντιμετώπισε ποτέ το πρόβλημα της Κίνας, των ΗΠΑ και των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών, αλλά για να μην βρεθεί προ δυσμενών εξελίξεων και να πετύχει τελικά το μηδενισμό των κρουσμάτων, εφάρμοσε μια σειρά από σκληρά μέτρα περιορισμούς της διασποράς. Το περασμένο Μάρτιο, οπότε η χώρα έκλεισε τα διεθνή σύνορά της και επέβαλε lockdown, ο πρωθυπουργός Σκοτ Μόρισον προειδοποιούσε για μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο που μπορεί να φτάσει έως και τους έξι μήνες κάνοντας λόγο για «τον πιο δύσκολο χρόνο της ζωής μας».
Το ξέσπασμα της νόσου είχε επικεντρωθεί στη νότια πολιτεία της Βικτώρια (με πρωτεύουσα της οποίας είναι η Μελβούρνη), στην οποία είχαν εντοπιστεί περίπου τα τρία τέταρτα των συνολικών λοιμώξεων από και πάνω από το 90% των θανάτων από covid-19.
Στο αποκορύφωμα της επιδημίας, για την Αυστραλία, στα τέλη Ιουλίου, η χώρα κατέγραφε καθημερινά περισσότερα από 700 νέα κρούσματα. Την περασμένη Δευτέρα (26/10), η Βικτώρια δεν είχε, για πρώτη φορά ύστερα από τέσσερις και πλέον μήνες, κανένα νέο κρούσμα, κάτι που επαναλήφθηκε την Τρίτη και την τελευταία μέρα του Οκτωβρίου. Για να συμβεί αυτό απαιτήθηκαν οικονομικές και κοινωνικές θυσίες. Η Μελβούρνη τελούσε υπό lock down για συνολικά 111 ημέρες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι κάτοικοι είχαν το δικαίωμα να βγουν από το σπίτι μόνο για εργασία, άσκηση ή αναψυχή, φροντίδα για τον εαυτό τους ή για άλλους, και ψώνια για τρόφιμα ή άλλα βασικά είδη. Η κυβέρνηση είχε βάλει λουκέτο σε εστίαση, καφέ, παμπ, γυμναστήρια, κινηματογραφικές αίθουσες και χώρους λατρείας, αφήνοντας ανοιχτό για συγκεκριμένο ωράριο μόνο το λιανεμπόριο.
Για αρκετούς μήνες, οι κάτοικοι της Μελβούρνης μπορούσαν να ταξιδέψουν μόνο σε απόσταση 5 χιλιομέτρων από τα σπίτια τους. Τον Οκτώβριο, η κυβέρνηση της Βικτώριας επέκτεινε αυτήν την ακτίνα στα 25 χιλιόμετρα.
Από τον Αύγουστο θεσπίστηκε η επιβολή προστίμου ύψους 1000 ευρώ για όσους μετακινούνταν χωρίς άδεια. Τότε, επίσης η πόλη επέβαλε απαγόρευση κυκλοφορίας μεταξύ των ωρών 9 μ.μ. – 5 π.μ.
Νωρίτερα, στις 22 Ιουλίου, είχε επιβληθεί η υποχρεωτική χρήση μάσκας για όλους άνω των 12 ετών, με το πρόστιμο να ανέρχεται στα 120€. Οι επιχειρήσεις που αποθάρρυναν τους εργαζομένους να φορούν μάσκες ρίσκαραν να έρθουν αντιμέτωπες με πρόστιμο 6.000 ευρώ. Επιπλέον περιορίστηκαν οι δημόσιες συγκεντρώσεις σε δύο μόνο άτομα,ή ένα νοικοκυριό. Μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, η Μελβούρνη άρχισε να επιτρέπει δημόσιες συγκεντρώσεις πέντε ατόμων από δύο νοικοκυριά, με τον αστερίσκο της εξαιρετικά αυστηρής σύστασης. Τα πρόστιμα για τους παραβάτες άγγιζαν το ποσό των 3.000 ευρώ!
«Υπήρξε τεράστιο κόστος για την ψυχική υγεία των ανθρώπων και πολλοί έμειναν εκτός εργασίας, αλλά λειτούργησε», δήλωσε για το αυστραλιανό μοντέλο ο Άντριαν Έστερμαν, επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας.
Η Αυστραλία έχει καταγράψει μόλις πάνω από 27.500 κρούσματα και 907 θανάτους από Covid-19, από το ξέσπασμα της πανδημίας. Εκτός από το έγκαιρο κλείσιμο των διεθνών της συνόρων και την επιβολή μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης, σημαντικό ρόλο έπαιξαν η ευρεία εκστρατεία υποβολής σε τεστ για τον SARS-CoV-2 και ιχνηλάτησης των επαφών των προσβληθέντων.
Η καραντίνα στη Βικτώρια ήταν μια από τις αυστηρότερες και πιο παρατεταμένες στον κόσμο, αλλά η πρόσφατη δημοσκόπηση που διενεργήθηκε για λογαριασμό της εφημερίδας «The Age» και του «Nine News» έδειξε ότι οι πολίτες υποστηρίζουν τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν την πανδημία οι αρχές της πολιτείας τους.
Φυσικά υπήρξαν και αντιδράσεις. «Πολλοί άνθρωποι υποστήριξαν ότι τα μέτρα ήταν υπερβολικά σκληρά και ότι θα μπορούσαμε να φτάσουμε σε ένα χαμηλό αριθμό περιπτώσεων χωρίς μερικούς από τους βαρύτερους περιορισμούς που τέθηκαν και για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν μπορούσαμε όμως να κάνουμε πίσω», πρόσθεσε ο Έστερμαν, υποστηρίζοντας ότι ο απολογισμός των μηδενικών κρουσμάτων δικαίωσε τους κυβερνητικούς χειρισμούς.
Όπως προαναφέρθηκε, η Αυστραλία δεν αρκέστηκε στα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης. Εκτόξευσε σε μικρό χρονικό διάστημα τη δυνατότητα της στη διενέργεια μοριακών τεστ, ενώ κινήθηκε στα πρότυπα της Σινγκαπούρης με την εφαρμογή COVIDSafe, την τελευταία «λέξη» στη διαδικασία ιχνηλάτησης επαφών. Το application είχε παραγγελθεί σε Google και Apple, χρησιμοποιεί την τεχνολογία Bluetooth και έγινε ανάρπαστη μέσα σε λίγες ώρες από τους πολίτες της χώρας.
Την περασμένη Τετάρτη (28/10), η Βικτώρια ξεκίνησε την άρση πολλών περιορισμών. Οι εργαζόμενοι δεν υποχρεούνται πλέον να φέρουν άδεια όταν μετακινούνται. Χιλιάδες καταστήματα, καφέ και εστιατόρια τέθηκαν ξανά σε λειτουργία, ενώ γάμοι, μυστήρια και θρησκευτικές τελετές επιτρέπονται ξανά σε εξωτερικούς χώρους, με όρια στα μεγέθη συγκέντρωσης.
«Ναι, τώρα είναι η ώρα να ανοίξουμε. Καταφέραμε να το θέσουμε υπό έλεγχο. Μια μέρα μηδενικών περιπτώσεων είναι καταπληκτική», δήλωσε τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός της Βικτώριας, Ντάνιελ Άντριους.