Ένα βασικό σύμπτωμα της κρίσης είναι πως όλο και περισσότεροι Έλληνες, κυρίως σε πιο νεαρές και παραγωγικές ηλικίες, έφυγαν στο εξωτερικό, προκειμένου να διαμορφώσουν όσο το δυνατόν καλύτερες συνθήκες ζωής για τους εαυτούς τους και να ξεφύγουν από την πνιγηρή ελληνική πραγματικότητα. Υπάρχει, βεβαίως, και η άλλη όψη του νομίσματος: Έλληνες που έφυγαν στο εξωτερικό λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση και με την αλλαγή των δεδομένων, παρά το ότι συναισθηματικά θα το ήθελαν, ρεαλιστικά δεν βλέπουν την προοπτική για επιστροφή στην πατρίδα.
Μια τέτοια περίπτωση είναι και η πρώτη που καλείται να απαντήσει στις ερωτήσεις του Menshouse: η Ιωάννα Κρυωνά, cinema expert και υπεύθυνη προγράμματος του φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου Hellas Filmbox στο Βερολίνο. Διότι, δεν είναι όλα στη ζωή άσπρο ή μαύρο.
-Πόσα χρόνια είσαι πλέον στο Βερολίνο;
-Είμαι 8 προς 9, από το 2008.
Πώς αποφάσισες να φύγεις;
Δεν ήταν μια απόφαση λόγω κρίσης, όπως συνέβη με τους περισσότερους. Απλά, ήμουν στη Γερμανική Σχολή Θεσσαλονίκης, οπότε ήρθα απευθείας μετά το σχολείο για σπουδές.
Δεν έφυγες λόγω κρίσης, αλλά, ενώ ήσουν στο Βερολίνο, η κρίση προέκυψε. Σε κράτησε αυτό και δεν γύρισες πίσω, αφού τελείωσες;
Αυτό σίγουρα. Αν και ο κλάδος μου είναι ούτως ή άλλως ιδιαίτερος, μιας και ακόμα και σε χώρες χωρίς κρίση, ο πολιτισμός είναι ο πρώτος που πλήττεται, ήταν και αυτός ένας λόγος που δεν γύρισα. Πάντως, ο πολιτισμός χρειάζεται μια χώρα με ισχυρή οικονομία για να ευημερήσει.
Αφού είδες λοιπόν την τριτοβάθμια εκπαίδευση στη Γερμανία εκ των έσω, ποια είναι η άποψή σου για τις εκπαιδευτικές δομές;
Υπάρχει το φαινόμενο της υπερβολικής εξειδίκευσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να προσανατολίζεται η δομή και το πρόγραμμα των σπουδών αρκετά προς την ερευνητική δραστηριότητα των καθηγητών. Υπάρχει λιγότερος χρόνος, λιγότερο δυναμικό υποστήριξης των καθηγητών εδώ και αυτό νομοτελειακά επηρεάζει και τις δικές μας σπουδές. Για να το συνοψίσω, εγώ που τελείωσα Ιστορία της Τέχνης και Θεωρία του Σινεμά, απογοητεύτηκα ιδιαίτερα στο κομμάτι της Ιστορίας της Τέχνης, γιατί ένιωθα ότι μαθαίνω πράγματα αποσπασματικά και εξαιρετικά συγκεκριμένα. Δεν είχα την ίδια αίσθηση στη Θεωρία του Σινεμά, αλλά όπως και να έχει, πολλά εναπόκεινται και στην καλή θέληση του εκάστοτε καθηγητή. Δηλαδή, αν κάποιος θέλει να σου δώσει μια συνολική εικόνα π.χ. για την ιστορία του σινεμά, θα το κάνει, αλλά αν ασχολείται στην έρευνά του με κάτι άλλο, τότε το πρόγραμμα θα είναι εστιασμένο εκεί.
Πέρα από το περιεχόμενο, από άποψης οργανωτικής, ποια είναι η διαφορά με την Ελλάδα;
Στην Ελλάδα δεν έχω βέβαια εμπειρία, αλλά αυτό που μπορώ να πω είναι πως δεν αντιμετώπισα καθόλου προβλήματα στα οργανωτικά, καμία δυσκολία.
Πέρα από τις εκπαιδευτικές δομές, στην Ελλάδα έχουμε και τις υγειονομικές δομές που δοκιμάζονται. Πώς είναι η κατάσταση στη Γερμανία;
Από την εμπειρία μου, υπάρχει μια πίστη σε πιο εναλλακτικούς τρόπους αντιμετώπισης της ασθένειας. Ομοιοπαθητικά φάρμακα, ενώ πολύ δύσκολα θα γράψουν αντιβίωση. Μια πληροφορία που ίσως ενδιαφέρει είναι πως αυτοί που έχουν ιδιωτική ασφάλιση προηγούνται στα ραντεβού με τους ιατρούς, γιατί ο γιατρός παίρνει παραπάνω χρήματα σε σχέση με αυτούς που έχουν κρατική ασφάλιση. Επομένως, αν είσαι κρατικά ασφαλισμένος, είναι πιο χρονοβόρο να σε δει γιατρός.
Ποια είναι η βασική διαφορά στη νοοτροπία μεταξύ Γερμανών και Ελλήνων που εντοπίζεις μετά από τόσα χρόνια;
Πάρα πολλές. Νομίζω πως οι Γερμανοί και οι Έλληνες αποτελούν δύο πολιτισμικά άκρα. Οι μεν Γερμανοί έχουν την υπερβολική οργάνωση, την πίστη στο νόμο και τον κανόνα, την πίστη στο κράτος, οι δε Έλληνες έχουν την χαλαρή έως πολύ χαλαρή αντιμετώπιση των πραγμάτων. Είχαμε και το κράτος απέναντί μας ως αντίληψη, αυτοσχεδιάζουμε σε όλα, αν και δεν θέλω να βάλω θετικό ή αρνητικό πρόσημο σε αυτό.
Από αυτά τα στοιχεία που περιγράφεις, υπάρχουν κάποια που σε ενοχλούν στους Γερμανούς;
Με ενοχλεί το ότι δεν υπάρχει ευελιξία, ιδίως στις δημόσιες υπηρεσίες. Την ώρα που μιλάμε για χρονοβόρες διαδικασίες στην Ελλάδα, εδώ μιλάμε για διπλά χρονοβόρες, μιας και υπάρχει μηδενική ευελιξία. Αν λείπει μια τελεία από ένα έγγραφο, έχουμε θέμα (γελάει).
Με τον καιρό την παλεύεις;
Είμαι άνθρωπος του πιο καλοκαιρινού κλίματος, αλλά είχα την τύχη μέχρι στιγμής να έχω μόνο δύο βαρείς χειμώνες ως τώρα.
Υπάρχουν σημαντικές διαφορές στη διασκέδαση μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας;
Ειδικά στο Βερολίνο δεν διαφέρει τρομακτικά, γιατί είναι μια πολύ ζωντανή πόλη. Ποτέ δεν μου έχει λείψει η έξοδος, όπως σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, αλλά και στην υπόλοιπη Γερμανία. Είναι μια πολύ φιλική, χαρούμενη και πολυπολιτισμική πόλη.
Σε αυτό ακριβώς το κλίμα της πολυπολιτισμικότητας, αισθάνθηκες ποτέ ξένη στο Βερολίνο;
Όχι, δεν μπορώ να το πω. Έχω δει βέβαια περιστατικά φίλων μη Γερμανών να το βιώνουν κάπως έτσι. Αλλά, επειδή ήρθα στα 18 μου στο Βερολίνο, το αισθάνομαι σαν δεύτερη πόλη μου μετά τη Θεσσαλονίκη. Ποτέ δεν ένιωσα ξένη.
Μπορείς να σε φανταστείς στο επόμενο διάστημα να επιστρέφεις στην Ελλάδα για μόνιμη εγκατάσταση;
Εδώ πάλι έρχεται το ζήτημα πως έχω ουσιαστικά μεγαλώσει στο Βερολίνο. Ιδανικά, θα ήθελα να ζήσω στην Ελλάδα και ιδίως για εμένα που ασχολούμαι με ένα αντικείμενο που αφορά τη γλώσσα και την έκφραση. Ρεαλιστικά όμως αυτό δεν φαίνεται στον ορίζοντα και, ακόμα και αν υπήρχε, δεν ξέρω εγώ αν θα μπορούσα να ανταποκριθώ π.χ. σε ζητήματα εργασιακά ή και γραφειοκρατίας που τα έχω μάθει με βάση τα γερμανικά standards.
*Η Ιωάννα Κρυωνά σπούδασε Ιστορία της Τέχνης και Θεωρία του Σινεμά στο Βερολίνο. Είναι cinema expert και διευθύντρια προγράμματος του φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου Hellas Filmbox Berlin. Το φεστιβάλ διοργανώνεται από το 2015 και φέτος λαμβάνει χώρα από τις 18 έως τις 22 Ιανουαρίου.
Δημοφιλέστερα Ημέρας
1
EXTRAS
Πρέπει να το βρεις σε 3 δευτερόλεπτα: Θα απαντήσεις αμέσως στη στοιχειώδη ερώτηση Γραμματικής που προβλημάτισε τον παίκτη στον «Εκατομμυριούχο»;
2
Media
2 μήνες μετά την πρεμιέρα: Το Grand Hotel μας έτριψε στη μούρη αυτό που λέγαμε στα πρώτα επεισόδια
3
Διακοπές