Δε θέλουμε να το παραδεχτούμε. Κοροϊδεύουμε τον ίδιο μας τον εαυτό και κάνουμε πως δεν είναι αλήθεια. Όταν περνάμε από κάποιον καθρέφτη, βέβαια, αρνούμαστε τεχνηέντως να δούμε το είδωλό μας, καθώς ο εαυτός μας ξέρει. Κι ακριβώς επειδή ξέρει, θα μας εκθέσει.
Οπότε, ας αφήσουμε στην άκρη την (όποια) τιμή μας και ας ενδώσουμε στην αναντίρρητη αλήθεια: εδώ έχουμε να κάνουμε με μία ξεκάθαρη περίπτωση «τραβάτε με κι ας κλαίω». Γιατί, ξέρετε, θέλουμε να δώσουμε την αίσθηση πως δεν… πολυθέλουμε ν’ ασχοληθούμε με το συγκεκριμένο ζήτημα, την στιγμή που στην πραγματικότητα καιγόμαστε να το κάνουμε.
Ορίστε, το είπαμε και νιώθουμε ήδη 10 κιλά ελαφρύτεροι (πράγμα εντελώς παράλογο, αν αναλογιστεί κανείς πως εδώ και μια βδομάδα καταβάλλουμε φιλότιμες προσπάθειες για να μπούμε στο ρεκόρ Γκίνες, στην κατηγορία «Κατανάλωση περισσότερων μελομακάρονων από ένα έμβιο ον για τον μήνα Δεκέμβριο»).
Πάμε στο θέμα μας τώρα;
Πάμε: πράγματα που μάθαμε τελείως λάθος στο σχολείο και, δυστυχώς, εξακολουθούμε να τα πιστεύουμε μέχρι και σήμερα. Αγαπημένο σας θέμα, και γι’ αυτό μας ζητάτε μετά ένθεης ηλεκτρονικής μανίας να κάνουμε ξανά και ξανά τέτοια άρθρα, όμως εμείς φαινομενικά αρνούμαστε- μέχρι, εν τέλει, να πρυτανεύσει η άσβεστη επιθυμία μας και να τα κάνουμε.
Και, ναι, ξέρουμε πως έχουμε πει πολλάκις (εντάξει, εννοούμε κάτι σαν 3-4 φορές) πως μερικά πράγματα είναι το «πιο μεγάλο ψέμα που μάθαμε στο σχολείο», όμως σήμερα έχουμε την αίσθηση πως χτυπήσαμε φλέβα χρυσού στον τομέα της παραπληροφόρησης.
Ο λόγος, απλός: βρήκαμε κάτι που για 70 (και ολογράφως, προς αποφυγή παρεξηγήσεων: εβδομήντα) ολόκληρα χρόνια το διδασκόμασταν γενιές και γενιές παντελώς λάθος.
Κι εξηγούμαστε: θυμάστε που μαθαίναμε για τον πλανήτη Πλούτωνα; Ε, ξεχάστε τα: ο Πλούτωνας δεν είναι πλανήτης!
Μπερδευτήκατε; Πάμε να ξεμπερδευτούμε: ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα υπήρχε η έντονη… φημολογία πως ένας ακόμα πλανήτης (ο 9ος στο σύνολο) έπρεπε να υπάρχει κάπου μετά τον Ουρανό, καθώς η τροχιά του παρουσίαζε ανεξήγητες ανωμαλίες.
Ήδη από το 1906 ο αμερικανός αστρονόμος Πέρσιβαλ Λόουελ ίδρυσε το ομώνυμο αστεροσκοπείο στην Αριζόνα των ΗΠΑ για να εντοπίσει τον μυστηριώδη «Πλανήτη Χ» (όπως ήταν η προσωρινή του ονομασία) και το 1930 ένας 23χρονος, που ήταν μέλος της ερευνητικής δομής, τον ανακάλυψε.
Ένα κοριτσάκι (μόλις 11 ετών!) από την Οξφόρδη τον ονόμασε «Πλούτωνα» από την ελληνική μυθολογία που τόσο αγαπούσε. Το Κολεγιακό Αστεροσκοπείο του Χάρβαρντ επιβεβαίωσε πράγματι την αλήθεια της παρατήρησης, κι έτσι για 70 ολόκληρα χρόνια άπαντες στο σχολείο μαθαίναμε για τους εννιά πλανήτες που απαρτίζουν το ηλιακό μας σύστημα.
Αμ δε, μη φάτε- το μενού έχει γαλαξιακή ψαρόσουπα: το 2003 κάποιος αστρονόμος ανακάλυψε ένα μεγάλο ουράνιο αντικείμενο μετά τον Πλούτωνα (“Eris” ήταν το όνομα που του έδωσε η NASA), φέρνοντας στο προσκήνιο μια άβολη πραγματικότητα που έπεισε μια υπολογίσιμη μερίδα της αστρονομικής κοινότητας να συζητήσει σοβαρά τι είναι αυτό που κάνει έναν πλανήτη… πλανήτη.
Πού κατέληξε αυτή η έρευνα/ συζήτηση; Στο ότι τα δύο πιο σημαντικά «στοιχεία» είναι α) το μέγεθος και β) η θέση που έχει. Κάπως έτσι, ο Πλούτωνας «υποβιβάστηκε» σε πλανήτη-νάνο, μιας και δεν πληρούσε τις προαναφερθείσες προϋποθέσεις για να λογιστεί ως… κανονικός πλανήτης.
Παρά τις εντατικές προσπάθειες των επιστημόνων να επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητα του Πλούτωνα (στο βωμό, φανταζόμαστε, του να μην πάνε στράφι τα 70 χρόνια λάθος διδασκαλίας…) τα τελευταία χρόνια, η ταμπέλα του ως «πλανήτης-νάνος» δεν έχει αλλάξει. Και, μάλιστα, σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες δεν προβλέπεται στο εγγύς μέλλον ν’ αλλάξει.
Κάποιος να μας φέρει πίσω τις χαμένες μας δεκαετίες της μαθησιακής πλάνης…