Το μεσάνυχτο της Κυριακής προς Δευτέρα, πλήθος κόσμου στη Βόρεια Ελλάδα αντίκρυσε στον ουρανό ένα κόκκινο χρώμα το οποίο μας εξήγησαν οι επιστήμονες πως είναι το Βόρειο Σέλας, αλλά έχει κατέβει νότια, άρα Νότιο Σέλας.
Είναι βόρειο δηλαδή σε σχέση με κάποιον στην Αθήνα, αλλά αν είσαι στη Θεσσαλονίκη, ήταν το νότιο, γιατί το Βόρειο Σέλας εμφανίζεται στον ευρωπαϊκό βορρά και με πράσινη απόχρωση, όχι κόκκινη, όπως το είδαμε εδώ.
Κι αφού βγάλουμε από μέσα μας τον Θωμά Μάτσιο, να πούμε σε αυτό το σημείο τρία πολύ σημαντικά πράγματα για το Σέλας: δεν έχει καμία μα καμία σχέση με τη σέλα που βάζουμε στα ιπποειδή, εμφανίζεται και σε άλλες αποχρώσεις όπως μπλε ή μοβ ή κίτρινο και…λίγοι μπορούν να το κλίσουν.
Θέλει να έχεις γερά κότσια για να τολμήσεις να χρησιμοποιήσεις το Σέλας σε άλλη πτώση εκτός της Ονομαστικής και της Αιτιατικής. Δες εμάς για παράδειγμα, έχουμε περάσει τέσσερις παραγράφους και έχουμε φροντίσει – δεν ήταν τυχαίο αγαπητέ αναγνώστη – να μην εμφανιστεί ούτε μία φράση που να το περιλαμβάνει στη Γενική του ή σε πληθυντικό αριθμό.
Δεν ήταν και δύσκολο, αλλά δεν το λες και εύκολο. Όπως εύκολη δεν λες και την κλίση του, με την έννοια πως οι ειδικοί δεν έχουν καταλήξει απόλυτα ως προς τη γενική, αλλά και το αν ευσταθεί, αν είναι δόκιμος ο πληθυντικός.
Υπάρχει ένα Σέλας που απλώς εμφανίζεται σε διάφορα σημεία ανάλογα με την κίνηση της Γης και δεν είναι πολλά. Αποτελείται από πληθυντικό αριθμό ακτίνων φωτός, ναι, αλλά όλα μαζί φτιάχνουν ένα Σέλας.
Αν όμως εμφανιζόταν η ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε πληθυντικό ή αν τελικά ήταν όντως παραπάνω από ένα, τότε το Σέλας θα γινόταν Σέλαα ή Σέλατα. Το πρώτο θα θύμιζε Φινλανδό που ίσως έπαιζε δεξί μπακ σε καμία Ίντερ Τούρκου ή σε καμία Ριχιλάχτι (αυτό μπορεί να είναι και ποδοσφαιριστής, δεν παίρνουμε όρκο), ενώ το δεύτερο θα μας θύμιζε τα Χριστούγεννα.
Κάτι που φυσικά θα ήταν ταιριαστό, αφού το Σέλας είναι συνυφασμένο με χιονισμένα τοπία, άρα τα Σέλατα με τα Χριστούγεννα. Και θα φώτιζαν τα Σέλατα τα έλατα και μετά θα τραγουδούσαμε «ω σέλατο, ω σέλατο».
Αντίστοιχα αναποφάσιστη είναι και η Γενική του, αφού έχει επικρατήσει το «του σέλαος», αλλά στέκει και το «του σέλατος». Δεν φτάνουν όμως αυτά. Υπάρχει και τρίτη εκδοχή, να είναι η κλίση του σαν κάτι λέξης που τελειώνουν σε -ους. Όπως ο ρους που όταν δεν τραγουδάει τις Εξαιρέσεις, στη Γενική γίνεται «του ρου» και στην Αιτιατική «τον ρουν».
Το Σέλας μπορεί να γίνει «του σέλα», δυστυχώς όμως στην Αιτιατική δεν γίνεται «το σέλαν», αν και θα μας ταίριαζε αρχικά.
Πρόκειται εν ολίγοις για μπελαλίδικη λέξη που οποιαδήποτε προσέγγιση στέκει με επιχείρημα, οπότε εμείς θα προτείναμε, αφού δεν κωλώσαμε να κάνουμε το τραίνο-τρένο και το αυτί-αφτί, να αποφασίσουμε πως θα είναι «Το Σέλας, του Σέλατος, το Σέλαν» και στον πληθυντικό «Τα Σέλατα, των Σελάτων» και να call it a day off, γιατί πολύ τα ψειρίζουμε τα πράγματα.
Ή ας καταργήσουμε την ελληνική λέξη, να τα λέμε Aurora Borealis που βγάζουν και κάτι το πιο ψαγμένο, να ηρεμήσουμε. Όχι εσείς που το βλέπετε μόνο, αλλά κι εμείς που τη Δευτέρα έπρεπε να γράψουμε γι’ αυτό το, ομολογουμένως, σπάνιο και όμορφο φαινόμενο.
ΥΓ. Ο Τόνι Σφήνος που φωνάζει στις συναυλίες «σελώσου τσικάκι», τι έχει να πει;
* Φωτογραφία: Unsplash/Jonatan Pie