Υπήρξε ένα από τα πρώτα «θύματα» της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Το τραπεζικό σύστημα κατέρρευσε, το χρέος είχε φτάσει πάνω από 900% του ΑΕΠ, η πτώχευση της χώρας συνδυάστηκε με την απόβαση του ΔΝΤ. Η Ισλανδία ήταν η χώρα που στις αρχές της δεκαετίας του 2010 έμοιαζε να βρίσκεται σε πιο δεινή θέση ακόμα και από αυτή της Ελλάδας. Μετά την κατάρρευση των τραπεζών το 20%-30% των νοικοκυριών ήταν υπερχρεωμένα, ενώ το 70%-80% των εταιρειών πτωχευμένες.
Η επιβολή capital controls ήταν αναγκαία για να μην επέλθει η απόλυτη καταστροφή. Τον Ιανουάριο του 2009 η οργή στους δρόμους του Ρέικιαβικ ξεχείλιζε. Το πλήθος πετούσε πέτρες στο Κοινοβούλιο και το πρωθυπουργικό μέγαρο. Οι οργισμένες αντιδράσεις υποχρέωσαν σε παραίτηση τη συντηρητική κυβέρνηση που κυβερνούσε την Ισλανδία για δεκαετίες.
Το πιο σημαντικό επίτευγμα της νέας κυβέρνησης ήταν ότι ενέπνευσε και συσπείρωσε τον κόσμο παρουσιάζοντας όραμα και λύσεις. Το ΔΝΤ εκδιώχθηκε από τη χώρα, οι τραπεζίτες που κρίθηκαν από τη δικαιοσύνη ένοχοι πήγαν φυλακή, τα δάνεια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις διαγράφηκαν ή κουρεύτηκαν και μέσω της υποτίμησης του νομίσματος εκτοξεύτηκε σταδιακά ο δείκτης ανάπτυξης της οικονομίας. Το οικονομικό θαύμα της Ισλανδίας είχε ως αποτέλεσμα να στρέψει όλος ο πλανήτης το βλέμμα με θαυμασμό πάνω της. Μάλιστα έμαθε τόσο από το πάθημα της που 16 χρόνια μετά συγκαταλέγεται στις πρώτες θέσεις μεταξύ των χωρών με το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο.
Αν το συνταξιοδοτικό σύστημα καθρεφτίζει ένα μέρος αυτού, τόσο η Ισλανδία μπορεί και να είναι στο top-5 των χωρών με την καλύτερη ποιότητα ζωής στον κόσμο. Το ινστιτούτο Mercer CFA, που αξιολογεί τα συνταξιοδοτικά συστήματα με κριτήρια όπως η αποτελεσματικότητά τους, η βιωσιμότητά τους για το μέλλον και η γενναιοδωρία τους, κατατάσσει το ισλανδικό συνταξιοδοτικό σύστημα ως το καλύτερο και το πιο αποτελεσματικό στον κόσμο!
Ο δείκτης της Mercer αποτελείται από τρεις υποκατηγορίες όπου βαθμολογεί ένα συνταξιοδοτικό σύστημα: επάρκεια, βιωσιμότητα και ακεραιότητα.
Η Ισλανδία είναι πρώτη με 84,2 μονάδες και ακολουθούν Ολλανδία με 83,5, Δανία (82,0), Ισραήλ (77,1) και Νορβηγία (75,2). Βάσει των στοιχείων της Eurostat, η χώρα παρέχει τις πιο γενναιόδωρες συντάξεις παγκοσμίως σε απόλυτους αριθμούς. Η μέση σύνταξη είναι στα 2.762 ευρώ! Ακολουθεί το Λουξεμβούργο με 2.575€, η Νορβηγία (2.438€), η Δανία (2.417€) και η Ελβετία (2.138€). Την πρώτη επτάδα συμπληρώνουν Αυστρία (1.962€) και Ολλανδία (1.931€). Η Ελλάδα είναι στη 16η θέση της Ευρώπης με 1.294€, ενώ στην τελευταία θέση είναι η Αλβανία με 131€. Τις οχτώ χαμηλότερες θέσεις στην κατάταξη κατέχουν αποκλειστικά βαλκανικές χώρες.
Σε πρότυπα αγοραστικής δύναμης (PPS), μια τεχνητή νομισματική μονάδα που προσαρμόζει τις διαφορές στο επίπεδο τιμών μεταξύ των χωρών, οι διαφορές στις συντάξεις μειώνονται σημαντικά. Σε αυτό το δείκτη η Ισλανδία είναι πρώτη με 20.512 βαθμούς και η Αλβανία τελευταία με 2.923. Η Ελλάδα κερδίζει μια θέση, ανεβαίνοντας 15η (14.748), ενώ το Λουξεμβούργο παραμένει δεύτερο, η Δανία ανεβαίνει τρίτη, οι Αυστρία και Ολλανδία μπαίνουν στην πεντάδα και η Νορβηγία πέφτει στην 6η θέση. Χαρακτηριστικό είναι ότι μολονότι η Ιρλανδία είναι σχεδόν 600 ευρώ πάνω από την Ελλάδα στη μέση σύνταξη, όταν μπαίνει στην εξίσωση και το κόστος ζωής στην κάθε χώρα υπερέχει ελάχιστα, ούσα στην 14η θέση με 15.607 μονάδες.
Το θέμα μας είναι ωστόσο η Ισλανδία και το πόσο νωρίς κατάφερε να ανατρέψει προς όφελος της την κατάσταση. Η χώρα των περίπου 380.000 κατοίκων έχει μόλις 3% ανεργία, ενώ έχει επίσης αναδειχθεί ως παγκόσμιος ηγέτης στην παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, εκμεταλλευόμενη τους φυσικούς της πόρους για να προωθήσει την πράσινη επανάσταση. Παράλληλα έχει κάνει τα πάντα σωστά και σε τουριστικό επίπεδο, τροφοδοτώντας σε πολύ μεγάλο βαθμό την οικονομία της. Το υποδειγματικό marketing και το υψηλό επίπεδο παροχής υπηρεσιών έχουν ως αποτέλεσμα να φιλοξενεί πια αριθμό τουριστών εφτά φορές πάνω από τον πληθυσμό της (2,4 εκατομμύρια), ενώ μέχρι το 2030 εκτιμάται ότι θα διαχειρίζεται έξι εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως.