Η απόφαση ν’ αποκτήσεις παιδί είναι από τις σπουδαιότερες (αν όχι η σπουδαιότερη) που θα πάρεις στη ζωή σου. Πολλές φορές δεν είναι καν απόφαση, υπό την έννοια ότι μπορεί να προκύψει χωρίς να είναι προγραμματισμένο, αλλά όπως και να ‘χει, οφείλεις να το διαχειριστείς με υπευθυνότητα.
Με επίγνωση ότι η ζωή σου θ’ αλλάξει. Και αποδοχή ότι μαζί με τα όμορφα, τα ανώτερα συναισθήματα που μπορεί να βιώσει άνθρωπος, θα υπάρχουν και τα δύσκολα.
Καλώς ή κακώς λοιπόν, δεν υπάρχει manual για να γίνεις γονιός. Αν και είναι προφανές σε πολλές περιπτώσεις ότι κάποιοι χρειάζονται καθοδήγηση, λίγα πράγματα μπορούν να ειπωθούν εκ των προτέρων και να σε προετοιμάσουν στ’ αλήθεια. Γιατί η γέννηση ενός παιδιού (και η ζωή μετά τη γέννηση ενός παιδιού) είναι στην κορυφή μιας συγκεκριμένης κατηγορίας πραγμάτων:
Αυτών που ΝΟΜΙΖΕΙΣ ότι τα καταλαβαίνεις όταν είσαι απέξω, αλλά μονάχα όταν τα βιώσεις ο ίδιος μπορείς να συλλάβεις τόσο τις συναισθηματικές τους προεκτάσεις, όσο και τις πρακτικές τους δυσκολίες.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η εικόνα ενός μικρού παιδιού που κλαίει πεισματικά και χαλάει τον κόσμο σ’ ένα δημόσιο χώρο. Όσο έβλεπες ως παρατηρητής κάτι τέτοιο μπορεί να σκεφτόσουν ότι «είναι κακομαθημένο». Μπορεί να κουνούσες το κεφάλι σου μουρμουρίζοντας «τς, τς, τς, γονείς δεν έχουν να τα μαζέψουν;».
Όταν γίνεσαι όμως γονιός (και χωρίς καν να χρειαστεί να βρεθείς στην ίδια θέση) το βλέπεις με εντελώς άλλο μάτι. Αντιλαμβάνεσαι πόσο εύκολο είναι να ξεσπάσει ένα παιδί και πόσο δύσκολο είναι ενίοτε να εκτονωθεί. Γενικά καταλαβαίνεις ότι μια σειρά πραγμάτων και καταστάσεων είναι σχεδόν αδύνατο να τις ερμηνεύσεις σωστά όντας «έξω απ’ τον χορό».
Παρόλα αυτά, όσο δύσκολο κι αν είναι να προϊδεάσεις ακριβώς έναν επικείμενο γονιό, υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείς να του τα θέσεις υπόψη. Κάποιες βασικές αρχές που καλό είναι να τις έχει εκ των προτέρων στο μυαλό του. Όχι ως οδηγίες ή υποδείξεις (εξάλλου κανένας δεν έχει δίπλωμα γονέα), μα ως καλοπροαίρετες συμβουλές γι’ αυτή τη συγκλονιστική αλλαγή.
Καταρχάς οφείλεις να αποδεχθείς μέσα σου ότι τα πάντα θα έρθουν τούμπα. Ότι η γέννηση και η ανατροφή ενός παιδιού θέλει κόπο.
Θέλει σωματική και ψυχολογική κούραση. Θέλει συναίσθηση ότι πέρασες πλέον σε μια φάση όπου τίποτα σχεδόν δεν θα είναι όπως πριν.
Γιατί ο ελεύθερος χρόνος σου θα συρρικνωθεί. Οι ευθύνες σου θα πολλαπλασιαστούν. Το άγχος σου θα γιγαντωθεί. Η σχέση σου με τον σύντροφό σου θα δοκιμαστεί (και πιθανότατα θα φθαρεί).
Τίποτα απ’ όλα αυτά όμως δεν μπορεί (ή μάλλον δεν πρέπει) να μπαίνει στη ζυγαριά με την έκρηξη συναισθημάτων από την πρώτη κιόλας στιγμή που θ’ ανοίξει τα μάτια του το παιδί σου.
Τίποτα δεν είναι αρκετό ώστε να μπαίνει η κούραση, η γκρίνια, η ταλαιπωρία ΠΑΝΩ από τη μαγεία της μιας και μοναδικής αγκαλιάς που σε ένα δευτερόλεπτο μπορεί να σε αγαλλιάσει και να εκμηδενίσει οποιαδήποτε σκοτούρα έχεις στο μυαλό σου.
Και φυσικά τίποτα απ’ όλα αυτά δεν δικαιολογεί συμπεριφορές-μάστιγες που παρατηρούνται σε σύγχρονους γονείς:
Δεν μπορείς να «παρκάρεις» τα παιδιά σε γονείς ή πεθερικά (όχι επειδή δουλεύεις και δεν γίνεται διαφορετικά, αλλά) επειδή θέλεις να κάνεις ζωάρα.
Δεν γίνεται να τους δίνεις τάμπλετ και κινητά για να τα κρατήσεις απασχολημένα, αντί να παίξεις ή να περάσεις δημιουργικό χρόνο μαζί τους. Δεν μπορείς να επιλέγεις την εύκολη ή την «ξεκούραστη» λύση σε περιπτώσεις όπου δεν είναι συνεργάσιμα.
Να δέχεσαι τα πάντα, να κάνεις όλα τα χατίρια (πράγμα που είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα ξαναβρείς μπροστά σου), αντί να κάτσεις να συζητήσεις με το παιδί σου.
Να μπεις στη διαδικασία να του εξηγήσεις (όσο δύσκολο κι αν μοιάζει) γιατί πρέπει ή δεν πρέπει να κάνει κάτι. Να επενδύσεις όσο χρόνο χρειάζεται για να το ηρεμήσεις/να το καθοδηγήσεις/να το γαλουχήσεις με τις αρχές που θεωρείς σωστές.
Μα πάνω απ’ όλα ν’ αποδεχθείς ότι περνάς πια σε άλλο στάδιο της ζωής σου. Να συμφιλιωθείς με την ιδέα πως δεν είναι πλέον οι δικές σου ανάγκες προτεραιότητα.
Και να συμφωνείς στ’ αλήθεια ότι η κούραση, το άγχος, το ψαλίδισμα της προσωπικής ζωής (ή οποιαδήποτε παράπλευρη συνέπεια) είναι εντελώς αμελητέο κόστος μπροστά στην ευλογία του να γίνεις γονιός…
