Λίγο πριν αποχωρήσει από την Ελλάδα ο Γιόζεφ Γκέμπελς δίνει μια συνέντευξη στην «Βραδυνή», όπου μιλά με κολακευτικά λόγια για την χώρα, τους Έλληνες και -κυρίως- τον Ιωάννη Μεταξά.
Σχεδόν προφητικά, ο υπουργός Προπαγάνδας του Αδόλφου Χίτλερ, δίχως και ο ίδιος να το αντιλαμβάνεται, περιγράφει έναν άνθρωπο με τον οποίο φαίνεται ότι μοιραζόταν πολλά, αλλά μερικά χρόνια αργότερα θα έλεγε το περίφημο «Όχι», εκφράζοντας την επιθυμία ενός ολόκληρου λαού.
«Το καθήκον ενός πολιτικού ηγέτου είναι να προβλέπη κάθε κίνδυνον και να παρεμβαίνη εις την κατάλληλον στιγμήν, να μη περιμένη δε τας παραμονάς της εκρήξεως ενός κινδύνου» έλεγε ο Γκέμπελς τον Σεπτέμβριο του 1936, όταν και είχε επισκεφθεί την χώρα με αφορμή τους Βαλκανικούς Αγώνες Στίβου. Στην πραγματικότητα αυτή ήταν μόνο η αφορμή.
Αληθινός σκοπός της επίσκεψης, της πρώτης υψηλόβαθμου Γερμανού αξιωματούχου μετά την δικτατορία της 4ης Αυγούστου, ήταν να επιβεβαιωθούν οι σχέσεις μεταξύ των δύο καθεστώτων, οι συγγενικοί μεταξύ τους ιδεολογικοί δεσμοί και να διασφαλιστεί πως όταν ο Χίτλερ θα έθετε σε εφαρμογή τα ειδεχθή πλάνα του, θα έβρισκε πολλούς συμμάχους ή έστω συμπαθούντες ανά την Ευρώπη.
Άλλωστε εκείνη η εποχή είχε ταυτιστεί με την διολίσθηση σε απολυταρχικά καθεστώτα. Με πρώτο διδάξαντα τον Μουσολίνι στην Ιταλία, τον Χίτλερ στη συνέχεια να αντιγράφει και να ξεπερνά τον Ιταλό, αλλά και άλλους, όπως ο Φράνκο στην Ισπανία ή αλλού να οραματίζονται ένα φασιστικό κόσμο.
Ο Μεταξάς –δίχως συζήτηση- ήταν θαυμαστής τους και θεώρησε πολύ σημαντική την παρουσία ενός τέτοιου ανθρώπου στην Αθήνα. Στην ουσία ένιωθε πως μια μεγάλη δύναμη αναγνώριζε και νομιμοποιούσε την εξουσία του, γεγονός που τόνωνε την γερμανοφιλία την οποία έτσι και αλλιώς είχε λόγω και των σπουδών του στη χώρα.
Ο Γκέμπελς έγινε δεκτός με τιμές στην Ελλάδα του 1936, που δεν είχε το παραμικρό προαίσθημα ότι ελάχιστα χρόνια αργότερα, άνδρες που θα φορούσαν την ίδια στολή και θα μιλούσαν την ίδια γλώσσα θα γίνονταν υπεύθυνοι για το μεγαλύτερο έγκλημα που γνώρισε η ανθρωπότητα τον 20ό αιώνα…
Τον Γερμανό υπουργό και την σύζυγό του Μάγδα υποδέχθηκε αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον τότε δήμαρχο, Κωνσταντίνο Κοτζιά, ενώ το ίδιο βράδυ δείπνησαν σε μια ταβέρνα, με τον Γερμανό υπουργό Προπαγάνδας να σημειώνει στο ημερολόγιό του: «Το βράδυ, ο Κοτζιάς με κάλεσε σε μια ελληνική ταβέρνα. Φανταστικά τα εδέσματα, η μουσική. Προσκάλεσα τη νεαρή τραγουδίστρια στο Βερολίνο»…
Την επόμενη μέρα ο Γκέμπελς έγινε δεκτός σχεδόν στην κυριολεξία «μετά βαΐων και κλάδων» από τον Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος ένιωσε αμέσως τρομερή οικειότητα και ιδεολογική συγγένεια με τον προσκεκλημένο του. Τους ένωναν, άλλωστε, πολλά. Ο ίδιος ο Γκέμπελς είχε εξάλλου μια ιδιαίτερη επιθυμία να επισκεφθεί τους αρχαιολογικούς χώρους, καθώς όπως αποδείχθηκε και αργότερα, οι Ναζί έψαχναν να βρουν συστατικά προκειμένου να τα «κλέψουν» ή να τα οικειοποιηθούν, με την αρχαία Ελλάδα να προκαλεί και σε αυτούς θαυμασμό.
«Ένα από τα ωραιότερα πρωινά της ζωής μου. Πάνω στην Ακρόπολη. Τα Προπύλαια, ο Παρθενών και το Ερέχθειο. Είμαι συνεπαρμένος. Και ψηλά αυτός ο βαθύς, γαλάζιος αττικός ουρανός. Μια συμφωνία ομορφιάς, χρωμάτων και παραστάσεων. Στο θέατρο του Διονύσου γεννήθηκε η αττική τραγωδία. Είμαι ευτυχισμένος και χαρούμενος που μπορώ και τα βλέπω», έγραφε ο Γκέμπελς, εντυπωσιασμένος από την ιστορία και την φυσική ομορφιά της Ελλάδας, ενώ τις ίδιες εξαιρετικές εντυπώσεις του είχε αφήσει και ο ίδιος ο Μεταξάς.
Από το περιεχόμενο της συνέντευξής του στον διευθυντή της «Βραδυνής», μάλιστα, είναι εμφανές ότι θεωρεί τον Έλληνα δικτάτορα φιλικό προς τον Χίτλερ και την πολιτική σκέψη του. Φτάνει στο σημείο να τον συγκρίνει με τον Φράνκο, που την ίδια περίοδο έχει οδηγήσει την Ισπανία σε έναν από τους πλέον ειδεχθείς εμφύλιους σπαραγμούς στην ιστορία…
«Ο κ. Μεταξάς, διά τον οποίον τρέφω έναν ειλικρινή θαυμασμόν, παρέσχεν εις την Ελλάδα μια τεράστιαν υπηρεσίαν, την οποία όσοι δεν αντελήφθησαν ακόμη, θα το αντιληφθούν αργότερα. Ο κ. Μεταξάς έκαμεν αυτό που έπρεπε. Διότι το καθήκον ενός πολιτικού ηγέτου είναι να προβλέπη κάθε κίνδυνον και να παρεμβαίνη εις την κατάλληλον στιγμήν, να μη περιμένη δε τας παραμονάς της εκρήξεως ενός κινδύνου. Έσωσε την Ελλάδα από τον κομμουνισμόν και παρέσχε και εις την επίλοιπον Ευρώπην μίαν υπηρεσίαν. Αν η Ισπανία είχε προ διετίας έναν Μεταξά, δεν θα είχε φθάσει εις την σημερινήν καταστροφήν, δεν θα είχαν εξολοθρευθή αι αναντικατάστατοι αξίαι της, τα θαύματα της τέχνης θα υπήρχαν ακόμη», θα εξομολογηθεί στην εφημερίδα.
Λίγες μέρες νωρίτερα είχε παρακολουθήσει τους Βαλκανικούς Αγώνες στο κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο. Είχε καθίσει στο πλευρό του Μεταξά, στην πρώτη σειρά των επισήμων, ως τιμώμενος προσκεκλημένος, και χαιρετήθηκε δια χειραψίας με τον Ολυμπιονίκη Σπύρο Λούη, κάτω από τις ιαχές του πλήθους, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής. Άλλωστε και ο ίδιος ο Γκέμπελς είχε γράψει: «…οι άνθρωποι φιλόξενοι. Οι Αρχές, ο Τύπος, όλοι είναι φιλικοί μαζί μας»…
Φυσικά, το να γυρίσει κάποιος τον χρόνο πίσω 8-9 δεκαετίες και να κρίνει είναι εύκολο. Και άδικο συνάμα. Οι 60.000 άνθρωποι που βρίσκονταν στις κερκίδες ή οι άλλοι που ο Γκέμπελς και η γυναίκα του Μάγδα συνάντησαν στην Ελλάδα, δεν γνώριζαν ότι φιλοξενούσαν τον «μέγα αρχιτέκτονα της ναζιστικής προπαγάνδας» ή τι ακριβώς σήμαινε αυτό. Για εκείνους ήταν απλά ένας σημαντικός ξένος που η παρουσία του τους έκανε να νιώθουν κι εκείνοι αντίστοιχα.
Τότε δεν θα μπορούσαν να γνωρίζουν το τι θα επακολουθούσε και ποια ήταν τα πραγματικά σχέδια του Χίτλερ. Στην αποχαιρετιστήρια συνέντευξή του ο Γιόζεφ Γκέμπελς λέει: «Όσο διά τον ελληνικόν λαόν, είναι τόσο απλός, τόσον ανοικτόκαρδος, τόσον φιλόξενος, ώστε δεν ημπορεί κανείς παρά να τον αγαπήση». Μόλις τέσσερα χρόνια αργότερα οι στρατιώτες του θα «κάνουν ό,τι μπορούν» όχι για αγαπήσουν, αλλά για να εξαφανίσουν τον ίδιο λαό…