Η περιοχή κοντά στην πόλη Φλόσενμπουργκ έχει μια διόλου ωραία ονομασία. Όχι, βέβαια, επίσημη. Αλλά από τα χείλη ανθρώπων που γνωρίζουν πολύ καλά τις θηριωδίες που έλαβαν χώρα εκεί την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όταν η ναζιστική μηχανή βύθισε ολόκληρο τον πλανήτη στον όλεθρο.
Για όσους ακόμη και σήμερα δεν γνωρίζουν, πάντως, αρκετά διαφωτιστική είναι μια πινακίδα που στέκει εκεί και γραμμένη στα ελληνικά υπενθυμίζει την φρίκη μιας ολόκληρης, μαύρης για την ιστορία της Γερμανίας, περιόδου.
«Έλληνες πεφονευμένοι προ αυτονομίας της πατρίδος εν τη φυλακή Φλωσσενβουργίω» διαβάζει ο επισκέπτης που μόνο τότε αντιλαμβάνεται ένα κομμάτι του βάρους που κουβαλούν ακόμη μέρη σαν κι αυτά. Εκεί, λοιπόν, στήθηκε κατά την διάρκεια του πολέμου άλλο ένα από τα πολλά στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί. Το δεύτερο μεγαλύτερο (μετά το Νταχάου) επί βαυαρικού εδάφους και το «σημαντικότερο» (αν στέκει μια τέτοια διατύπωση) της ευρύτερης περιοχής.
Στο κολαστήριο του Φλόσεμπουργκ ή σε άλλα σημεία όπου στέλνονταν της γης οι κολασμένοι, χιλιάδες άνθρωποι βρήκαν τραγικό θάνατο κάτω από άθλιες συνθήκες και στη συνέχεια γίνονταν στάχτη, λες και οι Ναζί να πίστευαν ότι αν δεν άφηναν ίχνη θα έσβηναν από την κοινή μνήμη τα περιστατικά και τα αιματοβαμμένο παρελθόν τους.
Και η αλήθεια είναι ότι τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που συνέβησαν εκεί έμειναν για καιρό στο σκοτάδι, μετά την αποκάλυψη από Αμερικανούς στρατιώτες της ύπαρξής του τον Απρίλιο του 1945. Στα χρόνια που ακολούθησαν –και με πολλά έγγραφα και αποδειχτικά στοιχεία να έχουν καταστραφεί- ξεκίνησε μια τιτάνια προσπάθεια ώστε να αποκατασταθεί η ιστορική αλήθεια αλλά και η μνήμη ως ελάχιστος φόρος τιμής για όσους έχασαν εκεί την ζωή τους.
Ο κατάλογος αριθμεί ήδη 504 ονόματα Ελλήνων. Όχι μόνο Εβραίων στο θρήσκευμα, αλλά και χριστιανών. Και καθώς οι έρευνες των Αρχών της Βαυαρίας αλλά και της Γερμανίας γενικότερα συνεχίζονται, είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτή η μακάβρια λίστα θα μεγαλώσει. Εκτός από τις τοπικές Αρχές, ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πορεία των ερευνών δείχνουν και οι χώρες που μέτρησαν θύματα εκεί και με τους δικούς τους τρόπους επιχειρούν να γίνει γνωστή η αλήθεια και να έρθει με αυτό τον τρόπο η εκ των υστέρων λύτρωση για τους συγγενείς τους.
Μιλώντας πριν μερικά χρόνια στην εφημερίδα «Καθημερινή» ο καθηγητής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, κ. Στράτος Δορδανάς, αποκάλυψε πάντως μια ολιγωρία (στα όρια της αδιαφορίας θα έλεγε κανείς) των ελληνικών κυβερνήσεων σχετικά με την τύχη των ομοεθνών μας που μαρτύρησαν στο Φλόσενμπουργ. «Και στο θέμα των στρατοπέδων συγκέντρωσης, η Ελλάδα υπολείπεται των άλλων ευρωπαϊκών χωρών, που έχουν δημιουργήσει δίκτυα συνεργασίας και τρέχουν προγράμματα επ’ αυτού. Η απουσία της χώρας μας είναι εκκωφαντική. Δεν έχουμε απολύτως τίποτα ερευνητικά για τους Έλληνες στα καταναγκαστικά έργα του Ράιχ και το τι απέγιναν, δεν υπάρχει εικόνα γύρω από το μεγάλο αυτό ζήτημα», τονίζει χαρακτηριστικά…
Ωστόσο οι έρευνες από τους τότε Συμμάχους, δηλαδή Αμερικανούς (που ήταν και οι πρώτοι που έφτασαν εκεί), Ρώσους, Βρετανούς και Γάλλους συνεχίζονται. Μπορεί η χρονική απόσταση των 75 ετών που έχουν μεσολαβήσει να δυσχεραίνει το έργο τους, αλλά όσο υπάρχουν αποφασισμένοι άνθρωποι, υπάρχει και η ελπίδα ότι κάποιοι σήμερα θα μπορέσουν να μάθουν την πραγματική τύχη των δικών τους.
Αν και το επίσημο ελληνικό κράτος δεν έχει δείξει μέχρι σήμερα ανακλαστικά, δεν ισχύει το ίδιο και με τους Έλληνες ομογενείς της Γερμανίας οι οποίοι σε συνεννόηση με τους ντόπιους τιμούν την μνήμη των νεκρών της θηριωδίας. Άλλωστε και η στάση της τοπικής κοινότητας άλλαξε μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Αρχικά, στα χρόνια μετά την λήξη του πολέμου, οι Γερμανοί γκρέμισαν και έκαψαν τα κτήρια και τα παραπήγματα στα οποία στοιβάζονταν οι αιχμάλωτοι μέχρι να πεθάνουν από τις κακουχίες ή αργότερα στα κρεματόρια.
Στη συνέχεια όμως και στο πλαίσιο της ηθικής δέσμευσης ότι οι νεότερες γενιές θα έπρεπε να γνώριζαν τι ακριβώς συνέβη εκεί από άνθρωπο σε άνθρωπο προκειμένου ποτέ ξανά να μην επαναληφθεί κάτι αντίστοιχο, έφτιαξαν μνημείο ως ελάχιστη ένδειξη σεβασμού της μνήμης των νεκρών.
Έτσι, τελείται κάθε χρόνο τρισάγιο (και κάπου εδώ αξίζει να αναφερθεί το ενδιαφέρον της Ιεράς Μητρόπολης Γερμανίας), με τον πρωτοπρεσβύτερο του Οικουμενικού Θρόνου, κ. Απόστολο Μαλαμούση, να μεταβαίνει μαζί με άλλους στην «Κοιλάδα του Θανάτου». Μια επιμνημόσυνος δέηση και λίγα λουλούδια στο κενοτάφιο, δίπλα στην επιγραφή που συνεχίζει να υπενθυμίζει σε όλον τον κόσμο ότι εκεί έχασαν με φρικτό τρόπο την ζωή τους 504 ««Έλληνες πεφονευμένοι προ αυτονομίας της πατρίδος εν τη φυλακή Φλωσσενβουργίω» …