«Δυστυχώς, οι άνθρωποι δεν έχουμε φτιαχτεί για να μένουμε στις κορυφές των οροσειρών, είμαστε μόνο προσωρινοί επισκέπτες… Χάσαμε ένα μέλος της αποστολής, ένα φίλο». Με αυτή την αναφορά, στη διεθνή ιστοσελίδα everestnews.com, αποχαιρέτησε ο Ολλανδός Αρνολντ Κόστερ, επικεφαλής της διεθνούς ορειβατικής αποστολής στο όρος Μακαλού, τον Μάιο του 2010, το χαμένο μέλος της ομάδας.
Ο εκλιπών ήταν ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ορειβάτες, ο Χάρης (Ζαχαρίας) Κυριακάκης, ο οποίος, όπως και ο Αντώνης Συκάρης, πάτησε την κορυφή του αχανούς όρους αλλά δεν γύρισε ποτέ πίσω. Πρόκειται για τον Έλληνα αλπινιστή που πρώτος κατέκτησε τέσσερις «8αρες» κορυφές. Ήταν ο πρώτος που ανέβηκε στο τέταρτο ψηλότερο βουνό του κόσμου, το Λότσε (8.516μ.) του Νεπάλ, το 2008 (δύο χρόνια αργότερα το έκανε και ο Συκάρης) και ο πρώτος που αναρριχήθηκε στο Μακαλού (8.485μ.), το οποίο στην πυραμίδα των Ιμαλαΐων είναι ένα σκαλί κάτω από το Λότσε (το 2014 τα κατάφερε και ο Αλέξανδρος Αραβίδης).
Η κορυφή του Μακαλού θεωρείται από τις πιο απαιτητικές «8αρες» του κόσμου, καθώς η αναρρίχηση είναι απότομη και οι κορυφογραμμές εκτεθειμένες στα στοιχεία της φύσης. Εκεί χάθηκε το 2006 ο εκ των κορυφαίων αλπινιστών του κόσμου, ο Γάλλος Ζαν-Κριστόφ Λαφάιγ, στην προσπάθεια του να γίνει ο πρώτος που θα το κατακτούσε σε χειμερινή περίοδο. Τελικά, το 2009 έγινε το προτελευταίο από τα 14 «8αρια» βουνά του κόσμου που κατακτήθηκε χειμώνα (ακολούθησε το Κ2).
Ο Χάρης Κυριακάκης ήταν ένας υπερδραστήριος άνθρωπος, φυσιολάτρης και φανατικός καγιάκερ πριν ασχοληθεί με τον αλπινισμό. Τελικά τον κέρδισε εξ ολοκλήρου η πιο extreme απ’ όλες τις ριψοκίνδυνες δραστηριότητες. Ουρολόγος – χειρουργός στο επάγγελμα, παρά το φορτωμένο πρόγραμμα και τις επαγγελματικές υποχρεώσεις στο νοσοκομείο της Ρόδου, έβρισκε χρόνο να συμμετέχει στις ορειβατικές αποστολές. Η εξέλιξη του σε αυτές ήταν ραγδαία. Μέσα σε τρία χρόνια, από το 2007 έως το 2010, ανέβηκε σε τρία βουνά άνω των 8.000μ και άλλα δύο άνω των 7.000μ. Στις 21 Μαϊου του 2010 πήρε θέση στην αφετηρία μιας 14μελους διεθνούς αποστολής για την ανάβαση στο Μακαλού. Ήταν μια εμπορική αποστολή, στην οποία για κάθε έναν από τους (7) πελάτες – ορειβάτες υπήρχε και ένας από τους ντόπιους Σέρπα που χρηματίζουν ως οδηγοί βουνού.
Η ομάδα χωρίστηκε σε δύο υπο-ομάδες και τέσσερις μέρες αργότερα κατάφεραν όλοι να φτάσουν την κορυφή. Κατά την κατάβαση, ωστόσο, όταν τα μέλη της συναντήθηκαν στις χαμηλότερες κατασκηνώσεις, δεν είχαν κανένα σημάδι του Χάρη. Ο 45χρονος τότε γιατρός πιστεύεται ότι χάθηκε στην ομίχλη που δημιούργησε μια χιονοστιβάδα κι έτσι χωρίστηκε με τον σχοινοσύντροφο του, Σέρπα. Ο Χάρης επικοινώνησε με τον αρχηγό αποστολής και του είπε πως είναι κάπου στο βουνό, αλλά δεν ήξερε που ακριβώς. Όταν εμφανίστηκε ο Σέρπα στο camp 4 ανέφερε ότι περίμενε επί 4 ώρες τον Κυριακάκη να φανεί και όταν αυτό δεν συνέβη αποφάσισε να επιστρέψει. Ο τελευταίος διατηρούσε για αρκετές ώρες επικοινωνία και με την ομάδα διάσωσης αλλά και με οικείους του μέσω του προσωπικού του κινητού τηλεφώνου, ώσπου εξαντλήθηκε η μπαταρία του. Ακόμα και μετά τον παροπλισμό του τηλεφώνου όμως, ήταν σε θέση για πάνω από μία μέρα να επικοινωνεί μέσω άλλου κινητού τηλεφώνου ασφαλείας, με δορυφορική σύνδεση και εταιρίας κινητής που εδρεύει στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
«Είχαμε μιλήσει στον ασύρματο και ήταν χαμένος, δεν ήξερε που βρισκόταν. Ο οδηγός βουνού τον αναζήτησε εκ νέου την επόμενη μέρα, αλλά δεν μπορούσε να τον εντοπίσει», είχε πει ο Κόστερ. Οι έρευνες για τον εντοπισμό του είχαν εξελιχθεί σε «θρίλερ» για τέσσερις ημέρες, καθώς για τουλάχιστον δύο εξ αυτών επικοινωνούσε με την οικογένειά του από τα 8.300μ.
Η μητέρα του είχε ζητήσει την άρση του απορρήτου της συγκεκριμένης τηλεφωνικής σύνδεσης, αίτημα που μέσω του Αντεισαγγελέα Πλημμελειοδικών της Ρόδου, διαβιβάστηκε στην ελληνική Πρεσβεία στα Η.Α.Ε. Σκοπός της άρσης ήταν να εντοπιστεί το στίγμα του συγκεκριμένου κινητού τηλεφώνου προκειμένου να οδηγηθεί εκεί η ομάδα διάσωσης.
Η μάχη με το χρόνο όμως ήταν στην πραγματικότητα ήδη χαμένη. «Ο Χάρης είναι εκεί πάνω για σχεδόν πέντε ημέρες, χωρίς φαγητό, οξυγόνο και καταφύγιο. Η πιθανότητα να τον βρούμε ζωντανό είναι μηδενική», ενημέρωσε διαδικτυακά ο επικεφαλής της αποστολής, αφότου πήρε την απόφαση να εγκαταλειφθεί κάθε προσπάθεια εύρεσής του, ώστε να μην τεθούν σε θανάσιμο κίνδυνο και άλλα μέλη της ομάδας.
Ο Κυριακάκης είχε μπει στην περίφημη «ζώνη του θανάτου» και αιχμαλωτίστηκε στον κατάλευκο λαβύρινθο, κάνοντας κάτι σχεδόν υπεράνθρωπο. Πάνω από τα 8.000 μέτρα θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να αντέξει κάποιος – ακόμα και καλά εκπαιδευμένος – για περισσότερες από 2,5 μέρες. Στα 7.000 μέτρα ένας ορειβάτης παίρνει 20 αναπνοές για κάθε τρία βήματα, ενώ μετά τα 8.000 μέτρα οι 20 αναπνοές χρειάζονται για ένα μόνο βήμα. Το αίμα γίνεται πιο πυκνό και η περιεκτικότητά του σε ερυθρά αιμοσφαίρια αυξάνει, κάτι που μπορεί να προκαλέσει θρομβώσεις, εμφράγματα και πνευμονικό ή εγκεφαλικό οίδημα. Ακόμη κι ο ύπνος είναι πολύ δύσκολος. Τα μάτια μοιάζουν σαν να αρνούνται να κλείσουν καθώς o οργανισμός βρίσκεται σε μια διαρκή εγρήγορση.
Όσο καλές και αν είναι οι καιρικές συνθήκες, όποια εποχή του χρόνου κι αν είναι, η απουσία ακραίων καιρικών φαινομένων σε αυτό το υψόμετρο δεν πρόκειται να διαρκέσει για πολύ. Κάποια στιγμή η ομίχλη καλύπτει τα πάντα, η υγρασία που επικρατεί είναι αφόρητη και οι χιονοθύελλες μπορούν να κουνήσουν από τη θέση τους και ολόκληρους βράχους. Αυτός είναι και ο λόγος που στο πρωτόκολλο των αλπινιστών για τις «8αρες» κορυφές ο «αναγραφόμενος» χρόνος για την ανάβαση σε αυτές και την επιστροφή πάλι πίσω στην κατασκηνωτική βάση, δεν πρέπει να ξεπερνάει το 20ωρο.
Ο Κυριακάκης έδωσε μάχη με την ασιτία και τα στοιχεία της φύσης για διπλάσιο χρόνο απ’ ότι προβλέπουν τα «εγχειρίδια» επιβίωσης. Μόνος, παγωμένος και περιδεής στο απόλυτο χάος των 8.300μ., λύγισε ύστερα από τιτάνιο αγώνα. Σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, κατά την απέλπιδα προσπάθεια επιστροφής του, δεν συνέχισε με το σωστό σκοινί, αλλά χρησιμοποίησε άλλο που τον έβγαλε σε αδιέξοδο.
Ο Έλληνας ορειβάτης ήταν ο 30ος από τους 40 που έχουν χαθεί έως σήμερα στο Μακαλού. Σε ανάρτηση του, λίγο καιρό πριν συμμετάσχει σε αποστολή για την ανάβαση στο ίδιο βουνό, το Μάιο του 2019, ο Αντώνης Συκάρης τον είχε μνημονεύσει, χαρακτηρίζοντάς τον ως έναν από τους «γενναίους που έπεσαν στην προσπάθεια τους να φέρουν την ανθρώπινη ψυχή στα όρια της…».