Αν διαβάζοντας αυτές τις γραμμές σας έρθει αμέσως στο νου ο Τομ Χανκς τότε ξέρετε, έχετε δει. Δεν έχουν περάσει άλλωστε και πολλά χρόνια από τότε (2016) που βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες το εξαιρετικό Sully, σε σκηνοθεσία Κλιντ Ίστγουντ. Η ταινία δηλαδή που αφηγείται την ιστορία του Τσέσλι «Σάλι» Σαλενμπέργκερ. Του πιλότου που έγινε ήρωας στις ΗΠΑ. Κάνοντας του… κεφαλιού του και μαζί το αδιανόητο.
Η ιστορία συνέβη στις 15 Ιανουαρίου του 2009. Αεροπλάνο της US Airlines είχε μόλις απογειωθεί στον ουρανό της Νέας Υόρκης από το αεροδρόμιο Λα Γκουάρντια όταν ξαφνικά προσέκρουσε σε σμήνος πτηνών. Οι δύο κινητήρες έπαψαν πρακτικά να λειτουργούν.
Η κατάσταση ήταν απελπιστική. Ο Σαλενμπέργκερ ενημέρωσε αμέσως τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας για το τι είχε συμβεί. Το να επιστρέψει από εκεί που είχε ξεκινήσει ήταν αδύνατο, ήταν πια πολύ μακριά. Το να προσγειωθεί σε ένα μικρό αεροδιάδρομο ονόματι Τετέρμπορο ήταν αυτό που του ζήτησαν να κάνει από τον Πύργο Ελέγχου.
Ο Τσέσλι Σαλενμπέργκερ
Όμως οι πιθανότητες επιτυχίας ήταν ελάχιστες, το ήξερε καλά. Ήταν αυτήν ακριβώς τη στιγμή που η ελπίδα είχε αρχίσει να εξαφανίζεται, που το σκοτάδι είχε αρχίσει να απλώνεται απειλητικά γύρω του, που ο «Σάλι» οραματίστηκε το αδύνατο. Διατηρώντας απόλυτα τη ψυχραιμία και την ηρεμία του, μην αφήνοντας τον πανικό να τον καταβάλει κατ’ ελάχιστο, σκέφτηκε και αντέδρασε αστραπιαία.
Το μάτι του έπεσε στον ποταμό Χάντσον, που διαρρέει τη Νέα Υόρκη. Αυτό που για τους άλλους ήταν ένας υδάτινος όγκος, για τον πολύπειρο πιλότο έγινε νοερά ένας διάδρομος προσγείωσης (προσυδάτωσης, πιο σωστά), η μόνη ελπίδα για επιβίωση.
Πρώην πιλότος της Πολεμικής Αεροπορίας επί 29 έτη, είχε στο ενεργητικό του 40 χρόνια πτητικής εμπειρίας και 20.000 ώρες πτήσης σε αεροπλάνα, ελικοφόρα, ακόμη και ανεμόπτερα. Μόνο τυχαίος δεν ήταν δηλαδή.
Παρακούοντας συνεπώς τις οδηγίες του Πύργου Ελέγχου, προειδοποίησε δυνατά τους επιβάτες από τα μεγάφωνα: «Ετοιμαστείτε για απότομη πρόσκρουση!»
Δευτερόλεπτα μετά, το αεροπλάνο γλίστρησε στα νερά του Χάντσον. Ήταν η τέλεια προσυδάτωση. Σχεδόν αμέσως κατέφθασαν στο σημείο φεριμπότ τα οποία περισυνέλεξαν τους επιβαίνοντες από τα παγωμένα νερά όπου η θερμοκρασία είχε πέσει στους -7 βαθμούς. Η αλληλεγγύη στην πράξη.
Σώθηκαν όλοι. Οι 154 επιβαίνοντες και ο «Σάλι». Αυτός δεν ησύχασε μέχρι να βεβαιωθεί πως ήταν όλοι ασφαλείς, διέσχισε δύο φορές την καμπίνα των επιβατών μην τυχόν και είχε μείνει κανείς πίσω κατά λάθος. Βγήκε τελευταίος από το αεροσκάφος, ως σωστός καπετάνιος. «Έστω κι ένας άνθρωπος να μην είχε επιβιώσει, θα το θεωρούσα ως μια τραγική έλλειψη που δε νομίζω να μπορούσα ποτέ να ξεπεράσω», θα πει πιο μετά.
Δεν ήταν μια ενστικτώδης επιλογή, απόφαση. Ούτε τυχαία ούτε ακατανόητη. Ήταν η συσσωρευμένη ευλογημένη γνώση που προέκυψε από την πείρα. Που γέννησε σωστή κρίση και αντίληψη. Και το αδύνατο έγινε δυνατό. Με αυτό που ονομάζεται υδρολίσθηση. Είναι απλό πράγμα για υδροπλάνο, όχι όμως και για ένα Αirbus Α320. Για να μη συντριβεί η άτρακτος κατά την πρόσκρουση, πρέπει η κάθοδος να είναι ομαλή, με μικρή ταχύτητα, ώστε να «καθίσει» το αεροπλάνο με την κοιλιά.
Το πρώτο που έχει να κάνει ο πιλότος, εκτός από το να διατηρήσει την ψυχραιμία του, είναι να σηκώσει τα κινητά τμήματα των πτερύγων, εμπρός και πίσω. Είναι τα λεγόμενα «φλαπ» που κόβουν την ταχύτητα κατά την κάθοδο με συγκεκριμένη πολύ μικρή γωνία. Λίγο προτού αγγίξει η άτρακτος το νερό, ο πιλότος πατάει τον «πληκτροδιακόπτη προσυδάτωσης», με τον οποίο ενεργοποιούνται οι μηχανισμοί σφράγισης όλων των ανοιγμάτων της ατράκτου.
Σημαντικό είναι το άνοιγμα εισροής, μέσω του οποίου οι κινητήρες αναρροφούν αέρα, τον συμπιέζουν και τον διοχετεύουν στο εσωτερικό της καμπίνας, ώστε να διατηρείται η πίεση κατά την πτήση σε μεγάλο υψόμετρο.
Στο ουραίο τμήμα υπάρχει και η βαλβίδα εξόδου του αέρα, η οποία πρέπει επίσης να σφραγιστεί για να μην μπάσει νερά το αεροπλάνο και να επιπλεύσει όσο το δυνατόν περισσότερη ώρα.
Το κατόρθωμα του βετεράνου πιλότου ήταν ούτως ή άλλως σύμβολο ελπίδας, έγινε ακόμα περισσότερο καθώς συνέβη στην πόλη της 11ης Σεπτεμβρίου. Σαν κάθαρση στο συλλογικό ασυνείδητο. Ήταν επίσης η εποχή που μόλις είχε χτυπήσει δυνατά η οικονομική κρίση. Αυτό το γεγονός συνεπώς επανάφερε την πίστη στον άνθρωπο, στον αλτρουϊσμό.
Την επομένη του «θαύματος» στον ποταμό Χάντσον, ο πιλότος λάμβανε τιμές σαν ήρωας από τους διασωθέντες επιβάτες και σύσσωμο τον αμερικανικό Τύπο.
Όχι όμως πλήρως και από τις Αρχές. Στο παρασκήνιο αμφισβητήθηκε το κατά πόσο ο Σάλι είχε ενεργήσει σωστά! Ναι, ο άνθρωπος είχε σώσει 155 ζωές και ποιος ξέρει πόσες ακόμη σε περίπτωση που το αεροπλάνο έπεφτε σε κατοικημένη περιοχή και αντί να ακούει όλη μέρα «ευχαριστώ» βρέθηκε σε θέση απολογούμενου σε εξεταστική επιτροπή!
Αυτό ακριβώς είναι και το βασικό θέμα που καταπιάνεται η ταινία που λέγαμε στην αρχή του κειμένου. Η ιστορία αυτή καθαυτή υπό το πρίσμα του «μετά». Που ευτυχώς δεν ήταν μόνο άδικο για τον γενναίο πιλότο. Ίσα ίσα. Δικαιώθηκε απόλυτα και του αναγνωρίστηκε πως έπραξε κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο υπό τις συγκεκριμένες εντελώς αντίξοες συνθήκες.
Οι διασωθέντες ποτέ δεν ξέχασαν τον άνθρωπο που τους κράτησε σε αυτόν τον κόσμο. Ακόμα και τώρα, κάθε χρόνο στην επέτειο του συμβάντος, μαζεύονται άπαντες, συναντιούνται. Είναι το τάμα τους. Η στιγμή τους. Όλοι τρέχουν πάντα, πρώτο πράγμα που κάνουν, να αγκαλιάσουν τον Σάλι. Ο δεσμός είναι πολύ ισχυρός ανάμεσα σε όλους τους, είναι σαν οικογένεια. Βρέθηκαν μια ανάσα από το μεγάλο ταξίδι προς το άγνωστο, κι όμως είναι ακόμη εδώ. Χάρη στη γενναιότητα, την καθαρότητα της σκέψης και την ικανότητα αυτού του σπάνιου, 72χρονου σήμερα. άνδρα.
Αυτός έχει πάρει σύνταξη πλέον και ζει στη βόρεια Καλιφόρνια. Δίνοντας πάντως ακόμα δημόσιες διαλέξεις για την ασφάλεια στον αέρα. Υπάρχει επίσης ένα μουσείο αεροπλοΐας που έχει πάρει το όνομά του προς τιμήν του
Το Airbus πάλι, που κάποτε γλίστρησε ομαλά κόντρα σε κάθε πιθανότητα στα γκρίζα νερά του Χάτσον, βρίσκεται σε μουσείο στη Σάρλοτ. Οι ανακαινίσεις στις οποίες υπόκειται χρηματοδοτούνται εν μέρει από κάποιους από τους επιβάτες εκείνης της πτήσης. Οι οποίοι ποτέ δεν ξέχασαν, ποτέ δεν σταμάτησαν να ευχαριστούν τον αξιότιμο κύριο Τσέσλι «Σάλι» Σαλενμπέργκερ.