«Πρώτη Κυρία του τραγουδιού» και «Βασίλισσα της τζαζ» είναι μόνο μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που αποδόθηκαν στην Έλλα Φιτζέραλντ. Την ερμηνεύτρια με τα εκατομμύρια πωλήσεις δίσκων, τα 14 Grammy και τα μεγάλα βραβεία, που όμως αντιμετωπίστηκε με περιφρόνηση στις ΗΠΑ εξαιτίας του χρώματός της και χρειάστηκε η παρέμβαση της Μέριλιν Μονρό για να αλλάξει αυτό.
Λίγοι καλλιτέχνες μπόρεσαν να ξεπεράσουν εμπόδια σαν εκείνα που βρήκε μπροστά της η Έλλα Φιτζέραλντ. Οι γονείς της όχι μόνο δεν είχαν το «σωστό» χρώμα, σε μια εποχή ακραίου ρατσισμού, αλλά δεν ήταν καν παντρεμένοι… Όταν χώρισαν, πιθανότατα την κακομεταχειρίστηκε ο πατριός της και σύντροφος της μητέρας της και μετά τον θάνατο της τελευταίας βρέθηκε σε ορφανοτροφείο.
Με μοναδικό εφόδιο της την ξεχωριστή φωνή της και το απίθανο εύρος της, κατόρθωσε να ξεφύγει από τις φτωχογειτονιές του Χάρλεμ όπου συχνά τραγουδούσε στους δρόμους και κερδίζοντας σε μουσικούς διαγωνισμούς κατάφερε να κερδίσει μια θέση στο μουσικό στερέωμα της εποχής.
Ωστόσο η φωνή της χαρακτηριζόταν ως «ακατέργαστο διαμάντι», το οποίο έλαμψε κυρίως χάρη στην καθοδήγηση του Νόρμαν Γκραντζ, ο οποίος υπήρξε ατζέντης της και παράλληλα ήταν από τους λίγους ανθρώπους στον χώρο που δεν ενοχλείτο από το χρώμα του δέρματός της. Υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εκπροσωπούσε πολλούς μαύρους καλλιτέχνες, διεκδικώντας για αυτούς δίκαιες αμοιβές και ανάλογε συνθήκες εργασίας.
Αν και ουδείς αμφισβήτησε ποτέ τις φωνητικές ικανότητές της, η Έλλα Φιτζέραλντ που μπορούσε να κάνει με την φωνή της αυτοσχεδιασμούς αντίστοιχους με εκείνους του Ντίζι Γκιλέσπι με την τρομπέτα του, λέγοντας σχεδόν με αφέλεια: «απλά προσπαθώ να αντιγράψω τον ήχο των πνευστών», ήταν δύσκολο να κερδίσει μια θέση στις πραγματικά μεγάλες σκηνές.
Υπό την καθοδήγηση του Νόρμαν Γκραντζ, που ήταν ιδιοκτήτης της μοναδικής τζαζ δισκογραφικής εταιρείας «Verve», η Έλλα Φιτζέραλντ συνεργάστηκε με τεράστιες προσωπικότητες όπως ο Λούις Άρμστρονγκ, ο Κάουντ Μπέιζι, ο Ντιουκ Έλινγκτον και ο Όσκαρ Πίτερσον, αλλά ακόμη κι έτσι ορισμένες πόρτες παρέμεναν ερμητικά κλειστές για αυτήν.
Ο ατζέντης θέλησε να της βρει την θέση που της άξιζε, επιχειρώντας να φτάσει σε συμφωνία με τους υπεύθυνους του νάιτ κλαμπ «Mocambo» στο Λος Άντζελες, το οποίο αποτελούσε διακαή πόθο για κάθε μεγάλο καλλιτέχνη. Εκεί είχε εμφανιστεί άλλωστε ο άφταστος Φρανκ Σινάτρα, ενώ ανάμεσα στους θαμώνες συναντούσε κανείς μεγάλα ονόματα όπως ο Τσάρλι Τσάπλιν, η Λορίν Μπακόλ, ο Κλαρκ Γκέιμπλ ή ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ.
Ωστόσο παρά την ήδη μεγάλη επιτυχία που γνώριζε η τραγουδίστρια, ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού είχε ενδοιασμούς και δεν δεχόταν να την ανεβάσει στην σκηνή του. Τότε ήταν που μεσολάβησε η Μέριλιν Μονρό. Αν και στους ρόλους της ενσάρκωνε διαφορετικού τύπου ρόλους, υπήρξε (το μικρό διάστημα της ζωής και της καριέρας της) μια δυναμική γυναίκα, φιλελεύθερη και γεμάτη ανησυχίες.
Και ήταν αυτό το «απόλυτο θηλυκό» του Χόλιγουντ που μεσολάβησε προκειμένου να αλλάξει ουσιαστική η ιστορία της τζαζ αλλά και των δικαιωμάτων των Αφροαμερικανών στις ΗΠΑ, όταν έκανε στο αφεντικό του «Mocambo» μια πρόταση που ήταν αδύνατο να αρνηθεί.
Τον κάλεσε και του ζήτησε να προσλάβει την Φιτζέραλντ, με την υπόσχεση ότι η ίδια θα εμφανιζόταν κάθε βράδυ στο κλαμπ, δίνοντάς του έτσι εξασφαλισμένη προβολή αφού οι φωτογράφοι θα έκαναν… ουρές για να την απαθανατίσουν. Και όντως έτσι ακριβώς συνέβη. Ο ιδιοκτήτης τίμησε τον λόγο του και η Μονρό τον δικό της. Μάλιστα η ίδια η Έλλα Φιτζέραλντ αναγνώρισε την μεσολάβησή της λέγοντας χαρακτηριστικά: «Έχω ένα τεράστιο χρέος στη Μέριλιν Μονρό. Του είπε πως ήθελε να κλείσει αμέσως εμφανίσεις μου ί και πως αν το έκανε θα καθόταν στο πρώτο τραπέζι κάθε βράδυ. Του υπενθύμισε, επίσης, πως αν διέρρεε η ιστορία στον Τύπο, θα γινόταν χαμός, κάτι που συνέβη καθώς η Μονρό, ήταν μία σούπερ σταρ. Ο ιδιοκτήτης δέχτηκε και η Μέριλιν ήταν όντως εκεί, στο πρώτο τραπέζι, κάθε βράδυ. Μετά από αυτό, δεν ξαναεμφανίστηκα ποτέ σε μικρό χώρο. Ήταν μια ασυνήθιστη γυναίκα, μπροστά από την εποχή της και δεν το γνώριζε»…