Αυτές τις μέρες στην ελληνική επικαιρότητα κυριαρχεί η απεργία πείνας του Πάνου Ρούτσι. Η απεγνωσμένη δηλαδή προσπάθεια που κάνει προκειμένου να του χορηγηθεί άδεια εκταφής της σορού του γιου του, ο οποίος έχασε τη ζωή του στα Τέμπη, θέλοντας έτσι να μάθει την αλήθεια για τα αίτια θανάτου. Το πού μπορεί να φτάσει ένας διαλυμένος από την οδύνη πατέρας είναι και ο βασικός θεματικός άξονας που κινείται το Lockerbie: A Search For Truth. Μια σειρά του Peacock, εμπνευσμένη από τα αληθινά γεγονότα της πλέον θανατηφόρας τρομοκρατικής επίθεσης στην ιστορία της Μεγάλης Βρετανίας.
Με πρωταγωνιστή τον βραβευμένο με Όσκαρ Κόλιν Φερθ και με την πλοκή να «σπάει» σε 4 επεισόδια βλέπουμε τον απόηχο της βομβιστικής επίθεσης της 21ης Δεκεμβρίου 1988 στην πτήση 103 της Pan Am, κατά την οποία σκοτώθηκαν 259 επιβάτες και μέλη του πληρώματος καθώς κι 11 στο έδαφος του Λόκερμπι, μίας μικρής σκωτσέζικης πόλης, μόλις 38 λεπτά μετά την απογείωση του αεροσκάφους. Ο – εγγύηση σε ό,τι κι αν κάνει – Κόλιν Φερθ υποδύεται τον Δρ. Τζιμ Σουάιρ, πατέρα ενός εκ των θυμάτων (της 24χρονης Φλόρα) που αγωνίστηκε σκληρά για να βγει στο φως η αλήθεια και να τιμωρηθούν οι ένοχοι για την τραγωδία.
Τα ερώτημα ακούγονται, βασανιστικά: Πώς βρέθηκε η βόμβα στο αεροπλάνο; Ποιος την τοποθέτησε εκεί και συγκεκριμένα σε κασετόφωνο στο χώρο των αποσκευών; Ποια τρομοκρατική οργάνωση ενορχήστρωσε την επίθεση; Υπήρχαν νωρίτερα απειλές που αγνοήθηκαν ή υποτιμήθηκαν από τις αρχές; Ποια ήταν τα κενά ασφαλείας που κατέστησαν εφικτή την τοποθέτηση της βόμβας μέσα στο αεροπλάνο; Γιατί η βρετανική κυβέρνηση έμοιαζε να ορθώνει συνεχώς εμπόδια στην νομική προσπάθεια του πατέρα; Και κυρίως: Τιμωρήθηκαν οι πραγματικοί υπαίτιοι; Η σειρά είναι, κατά βάση, η εκπληκτική ιστορία της αφοσίωσης ενός ανθρώπου στην εύρεση απαντήσεων. Και είναι βασισμένη στην προσωπική του μαρτυρία, όπως την κατέθεσε γραπτώς, μέσα από βιβλίο που έγραψε για όλη αυτήν την υπόθεση.
Με την πυροδότηση του εκρηκτικού υλικού, η διάλυση του αεροσκάφους έγινε αστραπιαία ενώ στη συνέχεια αυτό μετατράπηκε σε μια μπάλα φωτιάς, που σκόρπισε το θάνατο και σε κατοίκους της πόλης. Είναι που είναι φρικιαστικό από μόνο του, γίνεται περισσότερο καθώς ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι κάποιοι επιβάτες, η πλειονότητα εκ των οποίων ήταν Αμερικανοί που επέστρεφαν στα σπίτια τους για τις γιορτές των Χριστουγέννων, επέζησαν της έκρηξης και βίωσαν μέχρι τελευταία στιγμή τον τρόμο της πτώσης. Επίσης, λέγεται ότι μια αεροσυνοδός και ένας επιβάτης βρέθηκαν ζωντανοί από κατοίκους, κατέληξαν όμως πριν προλάβει να φθάσει βοήθεια.
Η βόμβα είχε τοποθετηθεί στο αεροπλάνο όσο αυτό βρισκόταν στο αεροδρόμιο της Φρανκφούρτης στη Γερμανία. Οι αρχές υποψιάζονταν ότι η επίθεση αποτελούσε τα αντίποινα είτε για τις αεροπορικές επιθέσεις των ΗΠΑ κατά της Λιβύης το 1986, στις οποίες σκοτώθηκε η μικρή κόρη του Μουαμάρ Καντάφι μαζί με δεκάδες άλλους, ή για ένα συμβάν του 1988, στο οποίο οι ΗΠΑ κατά λάθος κατέρριψαν μία εμπορική πτήση της Iran Air πάνω από τον Περσικό Κόλπο, σκοτώνοντας 290 άτομα – οι Ιρανοί είχαν ορκιστεί να πάρουν εκδίκηση.
Τελικά ως βασικός υπαίτιος καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη ο Αμπντέλ Μπασέτ αλ Μεγκραχί, πρώην αξιωματικός των λιβυκών μυστικών υπηρεσιών και επικεφαλής των Λιβυκών Αερογραμμών. Αποφυλακίστηκε το 2009 για ανθρωπιστικούς λόγους, καθώς έπασχε από καρκίνο σε τελικό στάδιο. Κατά την επιστροφή του στην πατρίδα του, τον υποδέχτηκαν με τιμές ήρωα, κάτι που προκάλεσε οργή στις οικογένειες των θυμάτων. Πέθανε το 2012.
Από πολύ νωρίς σχετικά, η επίσημη εκδοχή ήταν πως πίσω από την πολύνεκρη βομβιστική επίθεση βρισκόταν η ίδια η Λιβύη. Κάτι που η αραβική χώρα αποδέχτηκε μόλις το 2003, δεχόμενη μάλιστα να καταβάλλει γενναίες αποζημιώσεις στις οικογένειες των θυμάτων, περί τα 8 εκατ. δολάρια σε καθεμία εξ αυτών. Και τότε, αφού οι Λίβυοι το παραδέχτηκαν, γιατί υπάρχει ακόμα αμφιβολία; «Εξαναγκάστηκαν», είναι η απάντηση όσων πιστεύουν σε αυτήν την εκδοχή. Για να αρθούν οι κυρώσεις που ΟΗΕ και ΗΠΑ είχαν επιβάλει σε βάρος της, επειδή αρνιόταν επί σειρά ετών να εκδώσει τον Αλ Μεγκραχί και τον έτερο ύποπτο, Λάμεν Καλίφα Φίμα – ο δεύτερος αθωώθηκε δικαστικά. Ο πρωθυπουργός της αραβικής χώρας είπε τότε ότι η συμφωνία ήταν «το τίμημα της ειρήνης», υπονοώντας ότι αποδέχθηκαν την ευθύνη μόνο για να πετύχουν την άρση των κυρώσεων. Ήταν επίσης, λέγεται, μια προσπάθεια του Καντάφι, που είχε θορυβηθεί από την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ, να καλοπιάσει τη Δύση. Αν ισχύει, δεν του βγήκε πάντως, όπως έδειξε η μετέπειτα ιστορία.
Σε κάθε περίπτωση, ο Σουάιρ – και όχι μόνο – ήταν πεπεισμένος πως η Λιβύη δεν ήταν πραγματικά ο ενορχηστρωτής της επίθεσης και ότι ο Αλ Μεγκραχί ήταν αθώος, όπως υποστήριζε σθεναρά και εκείνος. Εξ αρχής ήταν της άποψης ότι πραγματικός ένοχος ήταν το Ιράν, βάζοντας «μπροστινούς» μέλη μιας ένοπλης παλαιστινιακής οργάνωσης υποστηριζόμενης από τη Συρία, το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης – Γενική Διοίκηση (PFLP-GC). Οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους συγγενείς των θυμάτων δεν ήταν της ίδιας γνώμης και χαρακτήριζαν τα λεγόμενα του Σουάιρ, θεωρία συνωμοσίας.
Σε τούτο πάντως δεν χωρά αμφιβολία: Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου, 2 μήνες δηλαδή πριν από την τραγωδία, η αστυνομία της τότε Δυτικής Γερμανίας είχε βρει σε διαμερίσματα στη Φρανκφούρτη βομβιστικούς μηχανισμούς ίδιους με αυτόν που χρησιμοποιήθηκε στη μοιραία πτήση, οι οποίοι είχαν κατασκευαστεί από μέλη της (PFLP-GC). Κατά τις έρευνες, βρέθηκαν αρχεία με πληροφορίες για τις ώρες και τις μέρες πτήσης διαφόρων εταιρειών, μεταξύ αυτών και της Pan Am.
Ήταν πολλές οι ενδείξεις εμπλοκής της PFLP-GC και του Ιράν, αλλά η σκωτσέζικη αστυνομία και το FBI δεν βρήκαν ποτέ στοιχεία που να δικαιολογούν την απαγγελία κατηγοριών. Το ίδιο μοτίβο και στο δικαστήριο. Η υπεράσπιση του Δρ. Σουάιρ κατηγορούσε τους Παλαιστίνιους, ότι έκαναν τη «δουλειά» για λογαριασμό των Ιρανών, αλλά οι δικαστές δεν πείστηκαν και έβγαλαν ετυμηγορία κατά της Λιβύης.
Και γιατί όλη αυτή η «πρεμούρα» να μην κατηγορηθεί το Ιράν αν ισχύει αυτό το σενάριο; Υπάρχει η εκδοχή πως όλα έγιναν προκειμένου οι ΗΠΑ να αποφύγουν να πέσει η ευθύνη στο Ιράν, που εκείνη την εποχή κρατούσε όμηρους Αμερικανούς πολίτες, αλλά και για να μη δημιουργήσουν θέμα στη «δική» τους τότε κυβέρνηση της Συρίας. Οι θιασώτες αυτής της άποψης ισχυρίζονται πως ΗΠΑ και Βρετανία γνώριζαν εξ αρχής την αλήθεια αλλά ηθελημένα παραπλάνησαν την κοινή γνώμη. Και την ίδια στιγμή, ήθελαν να καταφέρουν ένα καίριο πλήγμα στην διεθνή αξιοπιστία της Λιβύης. Και να που κάπως έτσι, 37 ολόκληρα χρόνια μετά την επίθεση, ακόμα υπάρχουν σκιές, σημεία που δεν έχουν απαντηθεί. Αμφιβάλλει έντονα κανείς αν ποτέ θα ξεκαθαρίσουν πειστικά. Μάλλον τελικά θα πρέπει να παρουσιαστούμε σε προσπάθειες απεικόνισης της αλήθειας όπως η σειρά με πρωταγωνιστή τον Κόλιν Φερθ.