Υπό τους ήχους μίας εκ των καλύτερων εισαγωγών στην ιστορία του εγχώριου τραγουδιού και υπό τον φόβο να μην φτιαχτεί ποτέ το αφιέρωμα λόγω εμμονικής χρήσης του rewind, θα επιχειρηθεί ένα «κατευόδιο» στον Αντώνη Τουρκογιώργη. Και μια παρατεταμένη ματιά στον ουρανό για όλες αυτές τις ηλεκτρισμένες μορφές που πριν από μισό αιώνα άνοιξαν, όχι δρόμους, αλλά ολόκληρες λεωφόρους, κάτω από πολύ αντίξοες συνθήκες.
Το προαναφερθέν τραγούδι με την εισαγωγή είναι το “Lady”. Το συγκρότημα είναι οι Socrates. Και σε τέτοιες περιπτώσεις όσοι ομοϊδεάτες μένουν πίσω, πίνουν το… κώνειο. Μεταφορικά φυσικά διότι αποστολή τους είναι να τιμούν τη μνήμη θρύλων όπως ο Τουρκογιώργης και ο Σπάθας. Όπως επίσης να ενισχύουν τους καλλιτέχνες που έχουν “Starvation” ακόμη και να ανέβουν “Mountains”, προκειμένου να πετύχουν με νόμιμα μέσα τον ροκ σκοπό τους.
Οι Πειραιώτες φημίζονται για τη ζωηράδα και το πάθος τους. Σε ένα θρανίο στο Γ’ Γυμνάσιο της πόλης προς τα τέλη της δεκαετίας του 1960, ο Γιάννης και ο Αντώνης συζητούσαν πολύ συχνά για μουσική. Εκεί μπήκαν τα θεμέλια μιας γερής φιλίας. Η φιλία είναι αξία. Άρα καταλυτική όταν πρόκειται να συμπορευθούν δύο άνθρωποι και επαγγελματικά.
Ο Γιάννης γεννήθηκε στους Παξούς, αλλά σύντομα η οικογένειά του μετακόμισε στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. Ο Αντώνης αγαπούσε πολύ τον Ολυμπιακό, ενώ έπαιζε μπάσκετ ακόμα και μετά τα δεύτερα -άντα. Αμφότεροι διέθεταν αυθεντικό, πηγαίο χιούμορ, κι αυτό είναι πειστήριο ευφυίας. Ο Τουρκογιώργης αυτοσαρκαζόταν με έναν ιδιαίτερο τρόπο, δείγμα πλήρως ακομπλεξάριστου ανθρώπου. Επίσης, μια φιλία που περιλαμβάνει πολλά κοινά, άπειρους διαλόγους, ανταλλαγή απόψεων/ανησυχιών, βελτιώνει συνεχώς τα δύο μέρη.
Στη σκηνή ήταν τελείως διαφορετικοί. Όμως, ο καθένας προσέφερε με τον τρόπο του. Ο εκ των κορυφαίων κιθαριστών που είδε ο πλανήτης (το έχουν πει δεκάδες, οπότε απλά… αναδημοσιεύουμε) άναβε αθόρυβα το φιτίλι. Καλά όχι και τόσο αθόρυβα… Ο ένας από τους δύο καλύτερους performers της αυθεντικής ροκ σκηνής (μαζί με τον Παύλο Σιδηρόπουλο), άρπαζε τη βόμβα δευτερόλεπτα προτού την ακουμπήσει η φλογίτσα, την κατάπινε, έσκαγε μέσα στα σωθικά του και από την έκρηξη κλυδωνίζονταν τα μαλλιά του, το μπάσο ή η κιθάρα του, το «είναι» του ολόκληρο. Κι όλο αυτό το ωστικό κύμα με τη μορφή ενός πολύ αδύνατου άνδρα, δεν γινόταν να μην συνεπάρει τους παρευρισκόμενους.
Oι ντράμερ Ηλίας Μπουκουβάλας, Γιώργος Τρανταλίδης, Νίκος Αντύπας (ναι, ο πασίγνωστος συνθέτης), Λεωνίδας Αλαχαδάμης, οι κιθαρίστες Άκης Τουρκογιώργης (αδερφός του Αντώνη), Κώστας Δουκάκης, o μπασίστας Γιώργος Ζηκογιάννης και ο κιμπορντίστας Παύλος Αλεξίου, ήταν οι μουσικοί συνοδοιπόροι τους από το 1969 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Με τον απέραντο σεβασμό στα υπόλοιπα συγκροτήματα της περιόδου 1965-1975 να μην αμφισβητείται, οι Socrates Drank the Conium ήταν αυτό που προσέγγιζε περισσότερο το physique της βρετανικής και αμερικανικής σκηνής. Μετά βγήκαν οι εμβληματικοί δίσκοι «Μεταφοραί-Εκδρομαί Ο Μήτσος» (Δημήτρης Πουλικάκος) και «Φλου» (Παύλος Σιδηρόπουλος-Σπυριδούλα), οι οποίοι «εξελλήνισαν» για τα καλά το ροκ, δεδομένου ότι οι Σπάθας-Τουρκογιώργης προτιμούσαν την αγγλική γλώσσα, με εξαίρεση το πρώτο άλμπουμ που περιείχε τα τραγούδια «Κλείσε τα μάτια κι άκου» και «Έλα κοντά μου».
O Αντώνης Τουρκογιώργης
Οι περιπέτειες δεν έλειψαν, αρχής γενομένης από το σχολείο, όπου οι συμμαθητές Σπάθας, Τουρκογιώργης και Μπουκουβάλας δέχθηκαν τριήμερη αποβολή από τον λυκειάρχη, επειδή συμμετείχαν σε συναυλία στην Τερψιθέα.
Λίγο αργότερα, συγκεκριμένα το 1971, βγήκαν από τη χώρα μετά κόπων και βασάνων εξαιτίας του δικτατορικού καθεστώτος. Με τη βοήθεια ενός μάνατζερ ταξίδεψαν στην Ολλανδία και έπαιξαν στο θρυλικό “Paradiso“, το οποίο χτίστηκε το 1880 ως εκκλησία, το 1968 μετατράπηκε σε κέντρο ψυχαγωγίας και μέχρι τη δεκαετία του 1990 ήταν ο μεγαλύτερος συναυλιακός χώρος του Άμστερνταμ. Έκαναν άλλη μία εμφάνιση εκτός πόλης και στη συνέχεια ζήτησαν άδεια μουσικού από το σχετικό συνδικάτο, αντ’ αυτού όμως κατέληξαν στη φυλακή για περίπου δύο μήνες, επειδή δεν είχαν άδεια εργασίας.
Δύο χρόνια αργότερα, συγκεκριμένα το Σάββατο 15 Σεπτεμβρίου 1973, η Αθήνα «χτυπήθηκε» σε δυτικόφερτους ρυθμούς. Χιλιάδες νέοι συγκεντρώθηκαν στην πλαζ του Αγίου Κοσμά για το 1ο Υπαίθριο Σούπερ Ροκ Φεστιβάλ, το οποίο χαρακτηρίστηκε «Μικρό Woodstock». Οι Middle of the Road από τη Σκωτία ήταν το δυνατό όνομα, ωστόσο οι Socrates έκλεψαν την παράσταση.
Ο Γιάννης Σπάθας
Σπάθας, Τουρκογιώργης και Τρανταλίδης, ο οποίος στο μεταξύ είχε διαδεχθεί τον Μπουκουβάλα στα τύμπανα, δεν έπαιξαν πάνω σε κάποια υπερυψωμένη σκηνή, αλλά κυριολεκτικά μια ανάσα από το κοινό. Κόσμος υπήρχε μπροστά, πίσω, αριστερά και δεξιά. Παντού! Ώσπου κατά τη διάρκεια του “Starvation”, η φρενίτιδα ενθουσιασμού των θεατών λίγο έλειψε να θέσει σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα των μουσικών. Η συναυλία διακόπηκε προς στιγμήν, αλλά συνεχίστηκε και έμεινε στην ιστορία.
Πρόκειται για ένα μοναδικό ροκ ντοκουμέντο αρχών δεκαετίας 1970. Ένα κειμήλιο, κατά τα κοινώς… γραφόμενα. Ας μην ξεχνάμε ότι το φεστιβάλ έγινε μόλις δύο μήνες πριν από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και την ένταση.
Η επόμενη δεκαετία κύλησε ανάμεσα σε Γαλλία, Αγγλία και Ελλάδα. Συνεργάστηκαν με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, βγάζοντας μαζί του τον θρυλικό δίσκο “Phos“, ο οποίος γνώρισε τεράστια εμπορική επιτυχία. Το άλμπουμ “On the wings” έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές ακόμα και στη μακρινή Τζόρτζια, ενώ αργότερα περιόδευσαν με τους UFO σε αρκετές πόλεις της Αγγλίας. Θρύλοι όπως ο Λέμι, ο Έλτον Τζον, ο Γκάρι Μουρ και ο Τζεφ Μπεκ, θαύμασαν τα Ελληνόπουλα. Στο τραπέζι έπεσε πρόταση για μόνιμη εγκατάσταση στις ΗΠΑ.
Τότε μετονομάστηκαν σε Plaza, επειδή το Socrates κρίθηκε αντιεμπορικό για διεθνή καριέρα, ούτως ή άλλως όμως η διαδρομή έφτανε στο τέλος της. Οι υποχρεώσεις στην πατρίδα και το γεγονός ότι μάλλον δεν θα έβγαιναν ιδιαίτερα ευνοημένοι οικονομικά, τους ώθησαν στην απόφαση να επιστρέψουν. Διαλύθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1980, έκαναν ξεχωριστές καριέρες, επανενώθηκαν το 1999, ενώ μέχρι το 2010 έδωσαν την ευκαιρία στους παλιούς να θυμηθούν και στους νέους να μάθουν.
Όλα αυτά μέχρι την αποφράδα αυτή ημέρα που ο Αντώνης Τουρκογιώργης υπέστη βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο, το οποίο δεν του επέτρεψε να ξεσηκώσει το κοινό του και στην έβδομη δεκαετία της ζωής του. Ήταν, όμως, τόσο δυναμικός performer και διέθετε τέτοιο χιούμορ, που δεν γίνεται να ξεχαστεί. Η ροκιά θέλει μαγκιά, είχε γράψει και τραγουδήσει. Κι αυτός τη διέθετε. Ατόφια ροκ μαγκιά.