Όταν το 1989 ο (25χρονος τότε) Παύλος Παυλίδης αποχωρούσε από τα Μωρά στη Φωτιά όπου και έπαιζε κιθάρα για να πάει για σπουδές στο Παρίσι, δεν θα περίμενε ποτέ πως η πορεία του στην ροκ σκηνή δεν είχε καν φτάσει στο peak της.
Μάλλον το αντίθετο θα πίστευε: στην καλτ δεκαετία του ’80 τα Μωρά στη Φωτιά ήταν από τα πιο «καυτά ονόματα» των underground μουσικών κύκλων. Θα έμοιαζε αδιανόητο να ισχυριστεί κανείς πως μια ελληνική ροκ μπάντα θα έκανε καλύτερη πορεία. Οριακά, άλλωστε, οι λέξεις «ελληνική ροκ μπάντα» δεν ήταν κάτι σαν ανέκδοτο.
Η δεκαετία του ’90 όμως ήταν μια ευλογημένη δεκαετία για τις ελληνικές ροκ μπάντες. Η εν λόγω μουσική σκηνή έζησε τις καλύτερες εποχές της. Όταν το 1992 ο Παυλίδης γύριζε στην Ελλάδα και έφτιαχνε τα Ξύλινα Σπαθιά δε φανταζόταν ποτέ πως η κίνηση αυτή θα ήταν τόσο ιστορική. Η νέα του μπάντα έγινε ένα από τα μεγαλύτερα ροκ ονόματα της Ελλάδας ever.
Για να λέμε και του στραβού το δίκιο πάντως, το χεράκι τους για αυτή την επιτυχία το έβαλε και η μπάντα που έμελλε να μείνει στις συνειδήσεις μας ως το άτυπο αντίπαλο δέος των Σπαθιών: όταν το 1993 οι Τρύπες έβγαζαν το «9 Πληρωμένα Τραγούδια», μια μεγάλη αγορά για το ελληνικό ροκ άνοιγε. Και ο Παυλίδης με την παρέα του εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο αυτό το άνοιγμα.
Το 1993 το ντεμπούτο άλμπουμ των Σπαθιών, η θρυλική «Ξεσσαλονίκη» εκτοξεύει το όνομά τους και η Θεσσαλονίκη γίνεται η άτυπη πρωτεύουσα της σκηνής – δικαιωματικά αφού ήταν «έδρα» τόσο για τις Τρύπες όσο και για τα Ξύλινα Σπαθιά. Πρόκειται για φυσικά για τεράστιο δίσκο σε αξία.
Ο θρυλικός «Βασιλιάς της Σκόνης»….
…η εκρηκτική «Αδρεναλίνη»…
…και οι ποπ «Ρόδες»….
…αποτελούν τα μεγάλα χιτάκια του δίσκου. Όμως η «Ξεσσαλονίκη» είναι απλά η αρχή μιας ξέφρενης δεκαετίας για τον Παυλίδη και την παρέα του. Δυο χρόνια αργότερα, το 1995, τα Ξύλινα Σπαθιά θα στιγματίσουν κάθε εφηβικό καλοκαίρι, θα γίνουν συνώνυμο των ‘90s διακοπών μας.
Μπορεί το «Πέρα από τις πόλεις της Ασφάλτου» να είναι μάλλον κατώτερο από την «Ξεσσαλονίκη» αλλά αυτό αντισταθμίζεται από το γεγονός ότι μέσα στον συγκεκριμένο δίσκο υπάρχει η μεγαλύτερη επιτυχία των Σπαθιών.
Από τα υπόγεια ροκάδικα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης μέχρι τα τρέντι καλοκαιρινά κλαμπ, όλοι τραγουδάνε για εκείνο το Λιωμένο Παγωτό που κολλάει στο χέρι:
Το 1997 τα Ξύλινα Σπαθιά έγιναν- κόντρα στις «προβλέψεις- άλλη μπάντα. Τι και αν προκαλούσαν πανικό στα live τους; Τι κι αν έκαναν το ένα sold out μετά το άλλο; Τι κι αν το κοινό τους ήταν φανατικό; Εκείνοι άλλαξαν…
Οι «αλήτικες» κιθαριστικές μελωδίες ελαχιστοποιήθηκαν, το συνθεσάιζερ ξεκίνησε να παίζει βασικό ρόλο στις συνθέσεις της μπάντας δίνοντας μια πιο electro μορφή στα τραγούδια τους, η καλοκαιρινή ροκ νοσταλγία έδωσε τη θέση της σε μια αίσθηση σκοτεινής αστικής παρακμής.
Από το μυστηριακό «Καράβι»…
…μέχρι το ερωτικό «Αλλάζει πρόσωπα η θλίψη»…
…και από το αναρχικό «Ένα παράξενο τραγούδι»…
…μέχρι τον δυναμίτη «Δεν έχει τέλος»…
…το «Μια ματιά σαν βροχή» υπήρξε το αποκορύφωμα, το αριστούργημα της μπάντας. Τα Σπαθιά είχαν ωριμάσει, είχαν ενηλικιωθεί. Και μαζί τους ενηλικιωνόταν το ελληνικό ροκ. Το οποίο, με τον ερχομό των ‘00s, θα έχανε για τα καλά όλη την εφηβική του οργή δια παντός και ποτέ δεν θα μας χάριζε τα ίδια συναισθήματα. Μάλλον γιατί μεγαλώσαμε και εμείς μαζί του.
Το «Τροφή για τα θηρία» των μόλις τεσσάρων τραγουδιών ήταν η οριστική επικύρωση της ηλεκτρονικής μετάλλαξης των Ξύλινων Σπαθιών. Ήταν 1999 και αποχαιρετούσαν, χωρίς να το ξέρουν προφανώς, την τιμημένη δεκαετία του ’90 ακολουθώντας την μόδα της εποχής.
Η φράση «τα Ξύλινα Σπαθιά έγιναν Prodigy» ακούστηκε πολύ την εποχή που η «Τροφή για τα θηρία» μας έκανε να χτυπιόμαστε.
Και ένα χρόνο αργότερα το ύφος άλλαξε εκ νέου. Ήταν άλλωστε η ώρα του οριστικού αντίο. Και έπρεπε να δοθεί όσο πιο μελαγχολικά γινόταν.
Το «Ένας κύκλος στον αέρα» δεν θα μπορούσε να εκπέμπει μεγαλύτερη μελαγχολία:
Από το 2000 και τον τελευταίο δίσκο μέχρι το 2003 όταν και τα Ξύλινα Σπαθιά διαλύθηκαν οριστικά, η μπάντα από τη Θεσσαλονίκη έδωσε μερικές από τις καλύτερες συναυλίες της. Γεμάτες ένταση και πάθος, με το πρεστίζ του πολύ μεγάλου συγκροτήματος. Αλλά οι εποχές είχαν αλλάξει.
Τρία χρόνια χωρίς δίσκο ήταν υπερβολικά πολλά. Τα Ξύλινα Σπαθιά μάλλον είχαν πει ό,τι ήταν να πουν. Όσο παράδοξο και αν ακούγεται η διάλυση των Τρυπών έμοιαζε να διαφοροποιεί και τους ίδιους…
Τα Σπαθιά έπαψαν να υπάρχουν το 2003. Η εποχή που καθόρισαν είχε πάψει να υπάρχει λίγο νωρίτερα. Όμως τόσο τα ίδια όσο και αυτά τα γκαζωμένα ‘90s του ελληνικού ροκ θα ζουν πάντα μέσα μας και θα γουστάρουμε φουλ που τα ζήσαμε σαν έφηβοι όλα αυτά.
25 χρόνια Ξύλινα Σπαθιά ρε μούτρα!