Ο ιστορικός του μέλλοντος (ο οποίος, ωστόσο, δεν είναι και τόσο του μέλλοντος, μια και δεν ξέρει τι ακριβώς θα γίνει από το 2022 και μετά) θα μπορούσε να περιγράψει εν συντομία την κατάσταση με την πανδημία του κορωνοϊού κάπως έτσι:
Δεκέμβρης 2019: το πρώτο κρούσμα covid εντοπίζεται στην Ουχάν της Κίνας, με τον υπόλοιπο πλανήτη να μη δίνει ιδιαίτερη σημασία, καθώς «όλο κάτι τέτοια γίνονται εκεί».
Μάρτιος 2020: η επιτομή του «Καλά πήγε αυτό»- σύσσωμη η υφήλιος μέσα σε ελάχιστο διάστημα χορεύει στους ρυθμούς του κορωνοϊού, καθώς αποδείχτηκε πως δεν ήταν, εν τέλει, «τοπικό» κινέζικο πρόβλημα. Τα lockdowns γίνονται καθημερινότητα, χειροκροτούμε υγειονομικούς στα μπαλκόνια και ο φόβος γίνεται δεύτερο πετσί μας.
Καλοκαίρι 2020: ξεμπερδέψαμε με την πανδημία, αυτό ήταν. Κυκλοφορούμε κανονικότατα, οι μάσκες αποτελούν παρελθόν, τα κρούσματα σχεδόν μηδενίζονται και άπαντες στεκόμαστε στις 55 πολύ δύσκολες μέρες εγκλεισμού που περάσαμε λόγω covid.
Χειμώνας 2020: “I’m back” λέει ο ιός, εκτόξευση κρουσμάτων, πλημμυρίζουν με ασθενείς τα νοσοκομεία, κόσμος πεθαίνει καθημερινά, καραντίνα (7μηνη, παρακαλώ), μέτρα τα οποία δεν τα τηρούν παρά ελάχιστοι, αναμονή εμβολίων.
Καλοκαίρι 2021: Pfizer, Moderna, AstraZeneca, J & J έχουν μπει για τα καλά στην ζωή μας, με τα εμβόλια προσπαθούμε να πάρουμε πίσω την ζωή μας, αλλά κάπου εκεί η μετάλλαξη Δέλτα έχει κάνει την εμφάνισή της και είναι σαφώς πιο μεταδοτική από την Α και μας αλλάζει ελαφρώς τα φώτα. Από «Φως στο τούνελ» μόνο Νικολούλη και όχι στην όλη πανδημική φάση.
Χειμώνας 2021- αρχές 2022: αποκρουστική Όμικρον, babes. Ο κορωνοϊός αποδεικνύεται πως έχει πιο πολλές ζωές κι από μεταλλαγμένο γατί, καθώς «τρυπάει» τα εμβόλια (τα οποία, ωστόσο, κάθε σώφρων άνθρωπος καταλαβαίνει πως μας προστατεύουν σε τεράστιο βαθμό από την σοβαρή νόσηση και, ακολούθως, τον θάνατο), αν και το τελευταίο χρονικά στέλεχος του ιού αποδεικνύεται λιγότερο επιθετικό εν συγκρίσει με τον προκάτοχό του. Ωστόσο, ακριβώς λόγω της εξωπραγματικής μεταδοτικότητας του ιού, οι νέες μολύνσεις σε 24ωρη βάση κάνουν συνεχή μαύρα ρεκόρ, οι νεκροί στη χώρα μας προσεγγίζουν πια τους 25.000 (ένα αδιανόητο νούμερο) και άπαντες περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει.
Κι όσο για εκείνη την περιβόητη «ανοσία της αγέλης», που θα έβαζε οριστικό και αμετάκλητο τέλος στον κορωνοϊό, θα τον έκανε ενδημικό και θα τον… υποβίβαζε σε επίπεδα απλής γρίπης;
Ξεχάστε την: «Ανοσία της αγέλης είναι μια κατάσταση κατά την οποία έχει φτάσει ο πληθυσμός σε ένα σημείο αποστειρωτικής ανοσίας, δηλαδή ανοσίας που δεν μπορεί να κολλήσει τον κορωνοϊό σε τέτοιο επίπεδο όπου ο ιός θα πάψει να μεταδίδεται.
Πρέπει να βάλουμε στο μυαλό μας ότι η αποστειρωτική ανοσία για τον κορωνοϊό δεν είναι κάτι εφικτό, ούτε διαρκές γιατί κάποιος μετά από 3-4 μήνες μπορεί να ξανακολλήσει. Συνεπώς, αυτό το σενάριο τής ανοσίας της αγέλης, δεν υφίσταται και δεν θα επιτευχθεί. Δεν το έχουμε δει και με άλλους κορωνοϊούς. Είχαμε αρχικά μια ελπίδα, αλλά όχι πλέον. Κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, δεν είναι εφικτό ούτε από τα χαρακτηριστικά της νόσου ούτε λόγω της υψηλής μεταδοτικότητας της Όμικρον», είπε μιλώντας στο Open ο καθηγητής επιδημιολογίας και μέλος της επιτροπής ειδικών του υπουργείου Υγείας, Γκίκας Μαγιορκίνης.
Ερωτηθείς για το αν μπορεί να κολλήσει ξανά τον κορωνοϊό, μετά από νόσησή του με την Όμικρον, ανέφερε πως «η πιθανότητα είναι πως μετά από τρεις μήνες μπορεί να συμβεί, όμως ακόμη δεν έχουμε στοιχεία γιατί πρέπει να περάσουν περίπου τρεις μήνες από την εμφάνιση της παραλλαγής για να μπορούμε να πούμε με ακρίβεια τι συμβαίνει».
Καταλαβαίνει λοιπόν ακόμα και ο πλέον αδαής (ή αιθεροβάμων, ονειροπόλος, γιος ή κόρη της αισιοδοξίας- όπως θέλετε πείτε τον/ την) πως η πολυθρύλητη ανοσία της αγέλης δεν πρόκειται να έρθει- τουλάχιστον με τα υπάρχοντα δεδομένα.
Είναι πασιφανές- και αυταπόδεικτο, καθώς έχουμε πια αρκετές περιπτώσεις τέτοιες- πως ακόμα κι αν νοσήσεις, μετά από μερικούς μήνες ενδέχεται να κολλήσεις και πάλι κορωνοϊό, κάτι που δεν αποτρέπεται από τα υπάρχοντα εμβόλια.
Άρα;
Άρα, πρέπει να μάθουμε να συμβιώνουμε με τον ιό για το επόμενο διάστημα, μέχρις ότου να εξασθενήσει αρκετά (ήδη, όπως συμβαίνει διαχρονικά με τους ιούς, κάθε νέα μετάλλαξη είναι πιο ήπια από την προηγούμενη) και μετά να πάει στα τσακίδια και να μας αδειάσει δια παντός τη γωνιά- ή, έστω, να μας επισκέπτεται μερικούς μήνες ετησίως και να μην είναι πράγματι πιο επικίνδυνος από μία απλή γρίπη.
Για να συμβεί αυτό, βέβαια, πρέπει οι εμβολιασμοί να πάρουν τα (πολύ) πάνω τους. Ανεξαρτήτως του αν μπορούν να οδηγήσουν σε μια καθολική ανοσία (δεν μπορούν, το ξέρουμε πλέον), μας κρατάνε ασφαλείς και περνάμε πολύ ήπια την αρρώστια.
Αυτό μεταφράζεται, φυσικά, σε πολύ λιγότερους θανάτους ημερησίως και απείρως λιγότερες εισαγωγές στα νοσοκομεία, κάτι που θα δώσει την ευκαιρία στο διαλυμένο Εθνικό Σύστημα Υγείας να πάρει βαθιά ανάσα και να βγούμε πράγματι από το τούνελ. Δεν είναι τυχαίο το παράδειγμα της Ιρλανδίας, όπου, λόγω της αναμνηστικής δόσης, τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας έχουν πάψει να ισχύουν και οι πολίτες επιστρέφουν στην «κανονικότητα».
Η ανοσία της αγέλης μας τελείωσε, λοιπόν. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει πως είναι όλα μαύρα- όχι: η πανδημία θα βρίσκεται σε φάση ύφεσης οσονούπω και δε θα διαρκέσει για πάντα. Θα τελειώσει, είναι βέβαιο.
Πότε, είπατε;
Δώστε μας λίγα λεπτά να μιλήσουμε και πάλι με τον αποτυχημένο ιστορικό του μέλλοντος και επιστρέφουμε…