Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου-αφιερώματος του Δημήτρη Κρεμαστινού στον Ανδρέα Παπανδρέου ήρθαν στην επιφάνεια λεπτομέρειες γύρω από τις τελευταίες μέρες –και όχι μόνο- του ηγέτη της «μεγάλης δημοκρατικής παράταξης», όπως αποκαλούσε το ΠΑΣΟΚ ο ιδρυτής και παντοτινός ηγέτης του.
Προφανώς τεράστιο σοκ προκάλεσε η αποκάλυψη περί πρότασης από άνδρες των μυστικών υπηρεσιών για δολοφονία του εκδότη Κουρή. Ήταν η εποχή που ο κάποτε φίλος της παράταξης και αφεντικό της «Αυριανής», της εφημερίδας που «γκρέμισε τον Καραμανλισμό», όπως βαυκαλιζόταν στην πρώτη σελίδα της, είχε σταματήσει να στηρίζει (όπως έκανε επί σειρά ετών) το ΠΑΣΟΚ και στεκόταν απέναντί του.
Ξεπερνώντας ακόμη και τον… εαυτό της, σε ό,τι αφορά τον τρόπο προσέγγισης και καταγραφής των γεγονότων που ήταν ό,τι πιο «κίτρινο» είχαμε γνωρίσει στην Ελλάδα, η «Αυριανή» βγάζει στην φόρα γυμνές φωτογραφίες της Δήμητρας Λιάνη. Σε συνάντηση που πραγματοποιείται εκείνες τις μέρες, η προτροπή είναι ξεκάθαρη. «Καθάρισέ τον». Ευτυχώς, τόσο για τον Κουρή όσο και για την Δημοκρατία, ο Παπανδρέου αρνείται να δώσει την εντολή και να υποβιβάσει τον εαυτό του στο επίπεδο ενός κοινού γκάνγκστερ του οργανωμένου εγκλήματος.
Ωστόσο εκείνο που έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία είναι ότι για πρώτη φορά ο θεράπων ιατρός του πρώην πρωθυπουργού δίνει στη δημοσιότητα λεπτομέρειες για την πραγματική κατάσταση της υγείας του Ανδρέα την περίοδο της νοσηλείας του στο «Ωνάσειο». Τότε που οι κάμερες, τα μικρόφωνα και τα κανάλια είχαν στηθεί έξω από το καρδιολογικό κέντρο δίνοντας αξιόπιστα ή μη ρεπορτάζ για όσα συνέβαιναν εντός. Ανάμεσα σε πολλούς οπαδούς του κινήματος που αγωνιούσαν για την υγεία του ηγέτη του, αλλά ταυτόχρονα αντιδρούσαν έντονα στις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για την διαδοχή σε πρωθυπουργία και προεδρία του κόμματος.
Όμως, οι αποκαλύψεις δεν δικαιώνουν τους οπαδούς και τους ψηφοφόρους, αλλά εκείνους που τότε είχαν προβληθεί ως «δελφίνοι» και στα μάτια πολλών έμοιαζαν να μην σέβονται το πρόσωπο του αρχηγού και -σε τελική ανάλυση- ευεργέτη τους.
Η αλήθεια είναι πως η χώρα είχε επέλθει σε καθεστώς ακυβερνησίας και είναι μάλλον πολύ τυχερή που δεν το πλήρωσε ανεπανόρθωτα διότι οι εξελίξεις θα ήταν εξαιρετικά δυσμενείς λόγω του κενού εξουσίας που είχε προκύψει.
Το αδιέξοδο ήταν αποτέλεσμα δύο πραγμάτων. Πρώτα και κύρια εξαιτίας της άρνησης του ίδιου του τότε πρωθυπουργού να αποδεχτεί την σοβαρότητα της κατάστασής του. Ας μην κρυβόμαστε, πέρα όλων των άλλων, ο Ανδρέας είχε έρωτα και με την εξουσία. Πράγμα που μεταφράζεται σε απροθυμία να κάνει πίσω ώστε να δημιουργήσει χώρο για τον διάδοχό του. Άλλωστε, ακόμη κι όταν η κατάσταση έφτασε στο «μη παρέκει» προτίμησε την μεσοβέζικη λύση της παραίτησης από την θέση του πρωθυπουργού, όχι όμως και από εκείνη του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, ποντάροντας προφανώς σε βελτίωση της υγείας του και σε μια (ακόμα μία μετά το «βρώμικο ‘89» και τις εκλογές του ’93) εντυπωσιακή επάνοδό του.
Φυσικά ουδείς από το περιβάλλον του δεν είχε τα κότσια να του πει το προφανές. Ότι, δηλαδή, όλα είχαν τελειώσει σε ό,τι αφορά την πολιτική διαδρομή του και ίσως ήταν θέμα χρόνου το ίδιο να ίσχυε και για την ζωή του. Και αυτός ο φόβος έκανε το πρόβλημα ακόμη εντονότερο. Ούτε καν οι γιατροί δεν τολμούσαν να βάλουν την υπογραφή τους και να ξεκαθαρίσουν ότι ο Παπανδρέου δεν ήταν όχι μόνο σε θέση να κυβερνήσει, αλλά να κάνει οτιδήποτε.
Μέχρι και ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωστής Στεφανόπουλος, γνωστός για την πολιτική ευθυκρισία του, επίμονα ζητούσε να προχωρήσουν οι διαδικασίες, από την στιγμή που διαπιστώνει ότι ο Ανδρέας είναι διασωλημένος, βρίσκεται σε νάρκωση και έχει χάσει επαφή με το περιβάλλον. Μετά από μάχη περίπου ενός μήνα, την Πρωτοχρονιά του 1996 ο ηγέτης της «Αλλαγής» βγαίνει από το νοσοκομείο. Είναι ακόμη και πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Όμως μπορεί να έχει ακόμη τα αξιώματά του, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για την πνευματική και σωματική κατάσταση για να ασκήσει τα καθήκοντά του. Και πάλι, όμως, ουδείς τολμούσε να του πει ότι ήταν ώρα να κάνει στην άκρη, να ζήσει ήσυχα όσο διάστημα του είχε απομείνει και να αποδεχτεί ότι η μόνη πολιτική πράξη που μπορούσε να κάνει πριν την τελική αναμέτρησή του με την ιστορία ήταν η παραίτηση και η προετοιμασία της επόμενης μέρας για το ΠΑΣΟΚ και -κυρίως- την χώρα.
Τελικά, όπως γνωρίζουν όλοι, ο Παπανδρέου παραιτείται από τον πρωθυπουργικό θώκο κάτω από αφόρητες πιέσεις τον Ιανουάριο του 1996, δηλώνοντας ότι «τα προβλήματα της χώρας δεν μπορούν να περιμένουν». Το τελευταίο δίλημμα της ζωής του ήταν η παρουσία του ή όχι στο συνέδριο του κόμματος. Τέσσερις ημέρες πριν ξεκινήσουν οι εκδηλώσεις παθαίνει καρδιακή ανακοπή και στις 23 Ιουνίου της ίδιας χρονιάς πεθαίνει μετά από οξύ ισχαιμικό επεισόδιο στο σπίτι του στην Εκάλη και γράφεται έτσι ο επίλογος του -τεράστιου και για πολλούς αμφιλεγόμενου- κεφαλαίου της ελληνικής ιστορίας που φέρει το όνομα και την υπογραφή του.