Στις 17 Ιανουαρίου του 2013, ο Σαχζάτ Λουκμάν ξύπνησε πολύ πρωί, γύρω στις 05:30. Καβάλησε το ποδήλατό του και ξεκίνησε από το σπίτι που έμενε στο Περιστέρι -στριμωγμένος μαζί με άλλους πέντε ή έξι άντρες που ήταν επίσης από το Πακιστάν- για να πάει για δουλειά. Ο Λουκμάν το έκανε αυτό κάθε μέρα, κάθε πρωί. Απλά άλλαζε ο προορισμός: έπιανε δουλειά σε κάποια λαϊκή που γινόταν κάπου στην Αθήνα. Εκείνη την ημέρα θα πήγαινε με το ποδήλατό του στα Πετράλωνα.
Στα Πετράλωνα τον πέτυχαν δυο χρυσαυγίτες που είχαν βγει για «περιπολία». Κοιτώντας το σκούρο δέρμα του έκαναν αυτό που η δολοφονική τους ιδεολογία επιτάσσει: του επιτέθηκαν και τον μαχαίρωσαν, τον άφησαν νεκρό στο έδαφος. Οι δυο τους συνελήφθησαν πολύ γρήγορα. Η Χρυσή Αυγή τους «άδειασε» και φυσικά, την «ξέχασαν» και οι ίδιοι: στο δικαστήριο που ακολούθησε, η ιδεολογική τους ταυτότητα δεν έπαιξε κανένα ρόλο. Καταδικάστηκαν σε ισόβια σαν δολοφόνοι και όχι (και) σαν φασίστες.
Μερικούς μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβρη του 2013, ένα άλλο μέλος της Χρυσής Αυγής μαχαίρωσε και σκότωσε τον Παύλο Φύσσα. Η πράξη του αυτή σηματοδότησε ένα γαϊτανάκι τρομακτικών πολιτικών εξελίξεων: η Αθήνα «βούλιαξε» από τις αντιφασιστικές διαδηλώσεις, το πολιτικό σύστημα πιέστηκε να πάρει θέση για το αν θεωρεί τη Χρυσή Αυγή τμήμα του ή όχι και μέσα σε λίγες μέρες, η ηγεσία της Χρυσής Αυγής αλλά και χαμηλότερα στελέχη της είχαν ήδη συλληφθεί με την κατηγορία των μελών εγκληματικής οργάνωσης. Η δίκη της Χρυσής Αυγής, που κρατάει μέχρι και σήμερα, είναι αποτέλεσμα της πρωτοφανούς κοινωνικής αντίδρασης που ξέσπασε μετά την δολοφονία του Φύσσα.
Οι ομοιότητες ανάμεσα στη δολοφονία του Φύσσα και εκείνη του Λουκμάν είναι χαρακτηριστικές. Όμως, εξίσου χαρακτηριστική, είναι και η διαφορά όλων των συνεπακόλουθων: ο χαμός που (ορθότατα) έγινε μετά τη δολοφονία του Φύσσα δεν έγινε μετά από εκείνη του Λουκμάν. Η μία περίπτωση υπήρξε ένα κεντρικό, ήδη ιστορικό, πολιτικό γεγονός. Η άλλη αντιμετωπίστηκε ως μια απλή ποινική πράξη. Τα αίτια αυτής της απόστασης είναι προφανή και εξαιρετικά άβολα.
Ο Λουκμάν δεν ήταν Έλληνας. Δεν ήταν λευκός. Ήταν ένας μετανάστης με σκούρο δέρμα. Στην δολοφονία του μόνο οι όμοιοί του είδαν τον εαυτό τους. Οι Έλληνες δεν μπόρεσαν να ταυτιστούν μαζί του, δεν υπήρξε κάποια ακαταμάχητη οργή για να τους ωθήσει να διαδηλώσουν μαζικά. Ο Λουκμάν πέθανε στην Ελλάδα ακριβώς όπως έζησε σε αυτή. Σαν ξένος.
Η υπόθεσή του επανήλθε στην επικαιρότητα έξι χρόνια αργότερα. Το ημερολόγιο έγραφε 6 Μαΐου του 2019 όταν το Εφετείο Αθηνών μείωσε την ποινή των δυο δολοφόνων του από ισόβια σε 20 χρόνια. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι οι δυο χρυσαυγίτες που σκότωσαν τον Λουκμάν θα είναι έξω σε μερικά χρόνια, καθώς με καλή συμπεριφορά θα βγουν περίπου στα μισά της συνολικής ποινής. Απόλυτα δικαιολογημένα, η αγανάκτηση που προέκυψε εξαιτίας αυτής της απόφασης έκανε μεγάλο θόρυβο. Υπάρχει ωστόσο μια παράμετρος σε αυτή την απόφαση που ενδέχεται να αποδειχθεί πολύ πιο σημαντική από μια μεμονωμένη μείωση ποινής.
Το δικαστήριο αναγνώρισε πως στα κίνητρα των δυο δολοφόνων ήταν ρατσιστικά, κάτι που αναγνωρίζεται πρώτη φορά από ανώτερο δικαστικό σώμα. Δημιουργείται, με άλλα λόγια, ένα δεδικασμένο που ανοίγει τον δρόμο για την καταδίκη της ηγεσία της Χρυσής Αυγής που, με τα μέχρι πρότινος δεδομένα, μάλλον θα την έβγαζε λάδι στην εν εξελίξει δίκη για να μπουν φυλακή μόνο τα χαμηλόβαθμα στελέχη, οι φυσικοί, δηλαδή, και όχι οι ηθικοί αυτουργοί της δολοφονικής δράσης της Χρυσής Αυγής.
Με το εφετείο της υπόθεσης Λουκμάν να εντάσσει την έννοια του ρατσιστικού κινήτρου στις δολοφονικές πράξεις μελών της Χρυσής Αυγής, ένας δρόμος ανοίγει: ο τελευταίος μαχαιροβγάλτης της ναζιστικής αυτής οργάνωσης και το ανώτερο στέλεχός της που, μιλώντας μόνο κυριολεκτικά, δεν έχει βαμμένα τα χέρια του με αίμα, συνδέονται μέσω της ιδε0λογίας τους. Η δίκη της Χρυσής Αυγής μοιάζει να έρχεται τούμπα και η δολοφονία του Λουκμάν, μια υπόθεση που βίωσε αναίμακτα και με μηδαμινό πολιτικό κόστος η συμμορία του Μιχαλολιάκου, έρχεται έξι χρόνια μετά να σκάσει στα μούτρα των νεοναζιστών.
Το μέλλον της πιο πολύκροτης δίκης της τελευταίας 20ετίας προμηνύεται εξαιρετικά ενδιαφέρον…