Όταν τον περασμένο Ιούλιο, η Χρυσή Αυγή έμενε εκτός Βουλής και κάπως έτσι ξεμπερδεύαμε από την νεοναζιστική παρουσία μέσα στο κοινοβούλιο, ορισμένοι πιο ψύχραιμοι είχαν επισημάνει πως αυτή η εξέλιξη δεν συνεπάγεται αυτόματα την ήττα του εν λόγω πολιτικού ρεύματος μέσα στην κοινωνία.
Η ταυτόχρονη αντικατάσταση της Χρυσής Αυγής άλλωστε από την «Ελληνική Λύση» του Βελόπουλου, έδειχνε πως υπάρχει ένας πυρήνας ψηφοφόρων τους που είναι έτοιμος να μετατοπιστεί συντεταγμένα σε ένα νέο πολιτικό κατασκεύασμα.
Διάφορα μεγαλοστελέχη της Χρυσής Αυγής είχαν διαβλέψει αυτή την πιθανότητα και ταυτόχρονα, γνώριζαν πως η ηγεμονία του Βελόπουλου στο ακροατήριο τους δεν πρόκειται να έχει ιδιαίτερη διάρκεια. Μαζί με διάφορα παιχνίδια που παίχτηκαν εσωτερικά στην Χρυσή Αυγή ως τμήμα των προσπαθειών μελών της ηγεσίας της να γλυτώσουν τη φυλάκιση, η δημιουργία ενός νέου φορέα, μιας νέας Χρυσής Αυγής με πιο νομότυπα χαρακτηριστικά, «σοβαρής» με άλλα λόγια, υπήρξε ο βασικότερος λόγος του ενδοναζιστικού εμφυλίου.
Ο Ηλίας Κασιδιάρης αποδείχθηκε πως ήταν αυτός που είχε όλα τα φόντα να μετατρέψει την αποστασιοποίησή του από τον Μιχαλολιάκο και την φυγή του από την Χρυσή Αυγή σε μια διαδικασία κομματικής διάσπασης. Το αποτέλεσμα αυτής της διάσπασης ήταν που ανακοίνωσε μέσω διαδικτύου το πρωί της 21ης Μαΐου. Στο επτάλεπτο περίπου διάγγελμά του έκανε μάλλον κατανοητά στο έπακρο τα χαρακτηριστικά του νέου κόμματός του.
Φυσικά, δεν χρειάζεται να πέφτουμε από τα σύννεφα με το γεγονός ότι ο πυρήνας της πολιτικής του ρητορικής παραμένει εθνικιστικός. Νέα χαρακτηριστικά ναι, ήταν αναμενόμενο πως θα πλασάρει. Ολοκληρωτική μετάλλαξη, όχι. Αυτά τα νέα χαρακτηριστικά υπήρξαν κατά βάση τρία:
Πρώτον, μια αισθητική νηφαλιότητας σε αντίθεση με το τσαμπουκαλεμένο προφίλ που είχε η Χρυσή Αυγή. Η εποχή που οι ναζί μοίραζαν μπουνιές ή απειλούσαν πως θα το κάνουν και αυτό το απέπνεε κάθε λέξη τους, τελείωσε. Πλέον, θέλουν να είναι ισότιμοι, «σοβαροί» πολιτικοί συνομιλητές.
Δεύτερον και σε άμεση συνάφεια με το πρώτο, η προσπάθεια δημιουργίας ναζιστικών think tank. Ο Κασιδιάρης μίλησε συγκεκριμένα για επιστήμονες, «Έλληνες που ξεχωρίζουν», γενικά ανθρώπους «με κύρος» και καλή κοινωνική θέση. Το λαϊκό προφίλ σχετικοποιείται και οι σχέσεις με τις εθνικιστικές πτυχές της αστικής κοινωνίας αναμένεται να προβληθούν ως δείγματα ωρίμανσης και σοβαρότητας.
Τρίτον, η αποφυγή ανοικτής σύγκρουσης με την Χρυσή Αυγή. Μάλλον η πιο στρατηγική επικοινωνιακή επιλογή του Κασιδιάρη, ο οποίος περιέγραψε ένα εντελώς πολιτισμένο «διαζύγιο» με το πρώην κόμμα του. Προφανώς, έχει εκτιμήσει -και μάλλον σωστά- ότι η απόλυτη απαξίωση της Χρυσής Αυγής θα κακοφανεί στο εκλογικό του ακροατήριο. Θα πουλήσει τον μετασχηματισμό του ως αναγκαιότητα αλλά πάντα με σεβασμό στις ρίζες του προσδοκώντας, ότι αυτό θα εκτιμηθεί περισσότερο από τους ψηφοφόρους του σε σχέση με μια στρατηγική ανοιχτής σύγκρουσης με το παρελθόν του.
Αν σε όλα αυτά προστεθεί και η κουστουμαρισμένη παρουσία του αλλά και το φόντο μιας μεγάλης βιβλιοθήκης, ένα στήσιμο δηλαδή που αποπνέει άσκηση παραδοσιακής αστικής πολιτικής, ο Κασιδιάρης στέλνει ένα διπλό μήνυμα: αφενός, στα συμφέροντα που νταραβερίστηκαν κρυφά και όχι ανοικτά με την Χρυσή Αυγή γιατί την ήθελαν πιο «σοβαρή» και αφετέρου, στους πολλούς ψηφοφόρους που έριχναν κρυφά στην κάλπη Χρυσή Αυγή γιατί δεν ήθελαν να παραδεχθούν πως ψηφίζουν ναζιστές (πολλοί εξ’ αυτών άλλωστε είδαν με ανακούφιση τον Βελόπουλο να απενοχοποιεί τα ένστικτά τους και αυτός ήταν βασικός λόγος που ο τελευταίος μπήκε στη Βουλή). Ο Κασιδιάρης το υπονοεί: ο χώρος μας ωρίμασε, σταματήστε να ντρέπεστε.
Σε δυο εβδομάδες, ο ίδιος γνωστοποίησε πως θα ανακοινώσει την επίσημη συγκρότηση και το όνομα του νέου φορέα του. Με δεδομένο πως οι εκτιμήσεις λένε πως οι επόμενες εθνικές εκλογές θα έρθουν είτε στα τέλη του 2020 είτε στις αρχές του 2021, η προεκλογική του καμπάνια ξεκινάει από πολύ νωρίς και έχει άπλετο χρόνο να ξεδιπλωθεί.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ωστόσο το εξής: η δίκη της Χρυσής Αυγής δεν έχει τελειώσει ακόμα. Αν δεν έκλειναν τα δικαστήρια λόγω πανδημίας, μάλλον η οριστική ετυμηγορία του δικαστηρίου θα είχε ήδη ανακοινωθεί. Ακόμα και έτσι όμως, παρά την αναβολή, η ετυμηγορία θα ανακοινωθεί πριν τις εκλογές, όποτε και αν γίνουν αυτές. Με το ενδιαφέρον να βρίσκεται στα ύψη αναφορικά με το ποια θα είναι η ποινή της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής αλλά και το ποιους θα περιλαμβάνει αυτή και με τον Κασιδιάρη να βρίσκεται ακόμα στο σκαμνί του κατηγορούμενου, τα πράγματα μοιάζουν λιγάκι περίπλοκα για αυτόν. Τυχόν καταδίκη του θα στείλει στα σκουπίδια την όλη προσπάθειά του.
Το βασικό ερώτημα βέβαια, είναι: μήπως ο μετασχηματισμός του προφίλ του Κασιδιάρη βρίσκεται σε συνάφεια με ενδεχόμενη αθωωτική απόφαση για τον ίδιο; Θα φανεί αλλά όπως και να έχει, η ίδια η παρουσία της δίκης κάνει μια απόλυτη «ανάγνωση» του φαινόμενου Κασιδιάρη, μια λαβυρινθώδη υπόθεση.