Το ημερολόγιο έγραφε 20 Απριλίου 2015 όταν ξεκινούσε η πρώτη δικάσιμος της δίκης της Χρυσής Αυγής. Θα γράφει 7 Οκτωβρίου 2020 όταν -όπως ανακοινώθηκε από την έδρα της υπόθεσης- θα γίνει γνωστή η δικαστική απόφαση και κατ’ επέκταση η τελική έκβαση αυτής της πολύκροτης διαδικασίας. Σε αυτά τα πέντε χρόνια και έξι μήνες θα πρέπει μάλλον να προστεθεί και το ενάμιση έτος που είχε μεσολαβήσει ανάμεσα στην έναρξη της διαδικασίας και τη σύλληψη των ηγετικών στελεχών της Χρυσής Αυγής με την κατηγορία της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης. Σύλληψη που με τη σειρά της, αποτέλεσε το τελικό σημείο σε ένα ντόμινο εξελίξεων που ξεκίνησε έπειτα από την δολοφονία του Παύλου Φύσσα τον Σεπτέμβρη του 2013.
Εφτά χρόνια και ένας μήνας δηλαδή: για την Μάγδα Φύσσα, τους φίλους και τους υπόλοιπους συγγενείς του Killah P το διάστημα μέχρι τη μέρα για την οποία ζουν και αναπνέουν μετά τη στυγνή εκείνη δολοφονία στο Κερατσίνι, δεν είναι καθόλου μικρό. Δεν θα μπορούσε ωστόσο, εδώ που τα λέμε, να είναι και μικρότερο. Και αυτό δεν έχει να κάνει απλά με τον όγκο του κατηγορητηρίου, τον μεγάλο αριθμό κατηγορούμενων (69 συνολικά!) και τους αμέτρητους μάρτυρες κατηγορίας και υπεράσπισης. Έχει να κάνει και με το βασικό διακύβευμα της δίκης: θα καταδικαστεί ή όχι η ηγεσία της Χρυσής Αυγής.
Ήταν άλλωστε εξαρχής δεδομένο πως τόσο ο Ρουπακιάς, ο δολοφόνος δηλαδή του Φύσσα, όσο και διάφορα άλλα χαμηλόβαθμα στελέχη της Χρυσής Αυγής, που υπήρξαν φυσικοί αυτουργοί μιας σειράς βίαιων και εγκληματικών ενεργειών, δεν πρόκειται να τη γλυτώσουν τη φυλάκιση. Τι θα συμβεί όμως με τα υψηλόβαθμα στελέχη της οργάνωσης; Με τον Μιχαλολιάκο, τον Κασιδιάρη, τον Παναγιώταρο, τον Λαγό, τον Παππά και εν γένει όλους εκείνους που δεν έβαψαν με αίμα τα ίδια τα χέρια τους αλλά κατηγορούνται ως ηθικοί αυτουργοί για όλα τα εγκλήματα που φέρουν φαρδιά πλατιά την υπογραφή της Χρυσής Αυγής.
Η υπερασπιστική γραμμή της Χρυσής Αυγής από τη μια και η στρατηγική της πολιτικής αγωγής από την άλλη συγκρούστηκαν, όλο το διάστημα αυτών των πεντέμισι χρόνων, με γνώμονα την ίδια τη φύση της πολιτικής ταυτότητας της Χρυσής Αυγής. Οι χρυσαυγίτες προσπάθησαν να πείσουν το δικαστήριο πως οι σβάστιγκες, οι ναζιστικοί χαιρετισμοί, η στρατιωτικοποίηση των μελών, ο ακραίος ξενοφοβικός δημόσιος λόγος του κόμματος, ο δομικός ρατσισμός των θέσεών του, πράγματα με άλλα λόγια που δεν μπορούν να αμφισβητηθούν ως προς τις συνήθειες της Χρυσής Αυγής, είναι στοιχεία που δεν οδηγούν ντε φάκτο σε βίαιες πράξεις.
Η άλλη μεριά, αυτή της πολιτικής αγωγής, επιχείρησε να αναδείξει στο δικαστήριο το ακριβώς ανάποδο: όλο αυτό το σύνολο πρακτικών και αντιλήψεων, που με μία λέξη ονομάζεται ναζισμός, αποτελεί μια οργανωμένη διαδικασία που αντικειμενικά καταλήγει σε εγκληματικές ενέργειες. Άπαξ -με άλλα λόγια- και αποδειχθεί πως η ηγεσία της Χρυσής Αυγής είναι η ηγεσία μιας ναζιστικής οργάνωσης, περεταίρω αποδείξεις αναφορικά με την οργανωτική σχέση των από πάνω του κόμματος με τους μαχαιροβγάλτες-μέλη του, είναι περιττές. Φυσικά, σε αυτά τα πεντέμιση χρόνια, αναδείχθηκαν και τέτοιες.
Η Τοπική Νίκαιας της Χρυσής Αυγής, αυτής της οποίας ηγήθηκε το πρώην (πλέον) μέλος της Γιάννης Λαγός, υπήρξε η πιο σκληροπυρηνική και η πιο απρόσεκτη πτέρυγα των ναζιστών όσον αφορά τη δράση τους στον δρόμο. Όχι τυχαία, η Τοπική Νίκαιας επιχειρήθηκε να παρουσιαστεί από τους συνηγόρους υπεράσπισης της υπόλοιπης ηγετικής ομάδας της Χρυσής Αυγής ως μια ημι-αυτονομημένη οργάνωση που ούτε λίγο ούτε πολύ, έκανε του κεφαλιού της.
Αυτή η αναγκαστική ρήξη της ομάδας Λαγού με την υπόλοιπη Χρυσή Αυγή υπήρξε μια μεγάλη επιμέρους ήττα για την Χρυσή Αυγή μέσα στο δικαστήριο. Για την ακρίβεια, υπήρξε μια ήττα διπλή: αφενός νομική και αφετέρου πολιτική. Νομική αφού όταν μιλάμε για μια οργάνωση με σκληρή πειθαρχία και ιεραρχία, ο ισχυρισμός της αυτονόμησης ενός τμήματός της μοιάζει εντελώς αδύναμος και κατ’ επέκταση έρχεται να σχετικοποίησει την εγκυρότητα της υπερασπιστικής γραμμής περί νομότυπης παρουσίας. Πολιτική διότι ο εσωτερικός εμφύλιος που ξεκίνησε με αφορμή αυτή τη στρατηγική ήταν ένας πραγματικός κόλαφος για την Χρυσή Αυγή, η οποία αποδυναμώθηκε και απο-συσπειρώθηκε σε τόσο τρομακτικό βαθμό εξαιτίας αυτής της κατάστασης, που κατέληξε να μείνει εκτός κοινοβουλίου και να φαντάζει ένα διαλυμένο και δίχως καμία πολιτική εγκυρότητα σκορποχώρι.
Υπό μια έννοια, θα έλεγε κανείς, πως από αντιφασιστική σκοπιά μέσω της δίκης έχει ήδη παραχθεί ένα νικηφόρο αποτέλεσμα. Η εσωτερική φθορά που προκάλεσε στην Χρυσή Αυγή η προσπάθειά της να μετατρέψει μέσα στο δικαστήριο το άσπρο σε μαύρο, οι αντιφάσεις στις οποίες υπέπεσε και οι σκληρές εσωτερικές αντιθέσεις που αναδείχθηκαν, την μετέτρεψαν από βασικό κοινοβουλευτικό εταίρο σε αυτό που ήταν πριν την εκλογή της το 2012: σε μια ασήμαντη, εξωκοινοβουλευτική φράξια. Αν μη τι άλλο, το πλήγμα που δέχθηκε ο ναζισμός ως πολιτικό και κοινωνικό ρεύμα μέσα από τη δίκη ήταν τεράστιο και αυτό είναι ένα βασικό κεκτημένο της διαδικασίας. Θα λέγαμε, με άλλα λόγια, πως μια «ποινή» ήδη την έχει δεχθεί η ναζιστική συμμορία.
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως η έκβαση της δίκης είναι αδιάφορη από εδώ και στο εξής, κάθε άλλο. Ενδεχόμενη αθωωτική απόφαση αναφορικά με τα ηγετικά στελέχη θα είναι ένα βαθύ φιλί πολιτικής ζωής σε αυτή την τεράστια κρίση που βιώνει η Χρυσή Αυγή. Οι βασικές εκτιμήσεις βέβαια αποκλείουν το ενδεχόμενο να αθωωθεί σύσσωμη η ηγετική ομάδα: το πιθανότερο είναι πως ένα μεγάλο κομμάτι της χρυσαυγίτικης ηγεσίας δεν την γλυτώνει τη φυλάκιση. Θα υπάρξει ωστόσο και ένα άλλο που θα τη βγάλει καθαρή; Ενδέχεται, για παράδειγμα, ο Κασιδιάρης που ήδη κάνει κινήσεις για να ηγηθεί του φορέα-διαδόχου της Χρυσής Αυγής στην πολιτική σκηνή να συνεχίσει την προσπάθειά του έξω από τα κάγκελα;
Κοινώς: θα μπουν όλοι μέσα και κάπως έτσι θα δοθεί το τελειωτικό χτύπημα σε αυτό το ναζιστικό μόρφωμα που επί οκτώ χρόνια δηλητηρίασε με έργα και λόγια την ελληνική κοινωνία ή ορισμένα απομεινάρια του θα τη γλυτώσουν και θα επιχειρήσουν μια πολύ δύσκολη και δεδομένα μακροχρόνια μεν αλλά πραγματική όσον αφορά τις δυνητικές πιθανότητες δε, ανασυγκρότηση του ναζιστικού χώρου στην Ελλάδα; Οι εκτιμήσεις δίνουν και παίρνουν και το πολιτικό και συνάμα νομικό θερμόμετρο χτυπάει υψηλές θερμοκρασίες όσο η 7η Οκτωβρίου, η ημέρα της επίσημης λήξης της δίκης του αιώνα, πλησιάζει.