Για χρόνια ο κόσμος τον αναγνώριζε ως τον κακό του Παρά Πέντε και θα είναι απίθανο να ξεκολλήσει από τους ώμους του αυτή η στάμπα. Ο Γεράσιμος Μιχελής έμαθε πια να ζει με αυτό και να μπορεί να εκτιμά την απουσία του.
Όπως δηλαδή υπάρχουν αυτοί που τον τοποθετούν σε εκείνο το πλαίσιο, υπάρχουν κι αυτοί που ακολουθούν για χρόνια την θεατρική του πορεία και γνωρίζουν ότι κάποτε υπήρξε ένας Μαγιακόφσκι, ένας Αίας Τελαμώνιος, ένας Κρέοντας.
Τους τελευταίους μήνες ανακαλύπτει κι ο ίδιος άλλες πλευρές του εαυτού του που εγκλωβισμένος ίσως κι αυτός από αυτή τη στάμπα, δεν πίστευε ότι τις έχει. «Ας ξεκινήσουμε με το ότι εγώ δεν με έβλεπα καθόλου σε αυτόν τον ρόλο» μου λέει ορθά κοφτά και χαμογελάει.
Αυτές τις μέρες θα τον βρεις στο Θέατρο Τέχνης, στην παράσταση Τριαντάφυλλο Στο Στήθος του Τένεσι Ουίλιαμς. Με αφορμή αυτή την παράσταση συνομιλήσαμε με τον Γεράσιμο Μιχελή για την πορεία του όλα αυτά τα χρόνια, για τους φόβους του, την αποχή του από την τηλεόραση, τη μεγάλη του επιθυμία να κάνει αρχαίο δράμα, μα πάνω απ΄όλα για το ότι πια μπορεί να επιτρέπει στον εαυτό του να χάνει, να ματαιώνεται, να εκτίθεται, να εκφράζεται και να κάνει λάθη.
Απολαύστε τον!
«Κάποιες φορές, ερευνώντας έναν ρόλο, ψάχνεις κι από τα προσωπικά σου βιώματα για να βρεις αντιστοιχίες. Είμαστε τυχεροί εμείς οι ηθοποιοί γιατί όταν περνάμε μια ενδιαφέρουσα φάση στη ζωή μας, ή καλύτερα όταν βιώνουμε ενδιαφέρουσες στιγμές, αυτές τις επενδύουμε στη δουλειά μας, είτε είναι σκοτεινές είτε φωτεινές. Πολλές φορές έχω επηρεαστεί έχω αντλήσει έμπνευση από τη ζωή μου. Πολλές είναι όμως κι αυτές που η ζωή μου άντλησε πράγματα από τη δουλειά μου. Κι αυτό έχει νόημα. Έχουμε την ανάγκη να κάνουμε αναγωγές στη ζωή μας με ό,τι υλικό κι αν καταπιαστούμε».
«Σήμερα δεν είναι τίποτα εύκολο σε κανέναν τομέα. Το θέμα είναι αν ελπίζεις. Κι αλίμονο μας αν δεν ελπίζουμε. Πρέπει να μας επιτρέπουμε το λάθος κι όχι να το φοβόμαστε. Μπορούμε να μάθουμε πολλά απ΄αυτό. Από την άλλη, είναι η βιωματική εμπειρία που σε κάνει πολεμιστή. Αν δεν έχεις εμπειρία, δε μπορείς να είσαι βετεράνος στη ζωή.
Όταν πιάνω τον εαυτό μου να αποφεύγει το λάθος, πολλές φορές με περιγελώ. Τι νόημα έχει να κρίνω τόσο αυστηρά τον εαυτό μου…Η επιείκεια πάντοτε βοηθά να πας παρακάτω. Αν δεν αποδεχόμαστε τον εαυτό μας με τα τρωτά του, ούτε ο άλλος θα βρει ποτέ το έδαφος για να έρθει σε εμάς ούτε εμείς για να πάμε σε αυτόν. Μόνο όταν παραδέχεται κανείς την αδυναμία του μπορει να συνομιλήσει και να συσχετιστεί.
Αν θεωρήσουμε ότι είμαστε αυτάρκεις, τότε πορευόμαστε εν μοναξιά. Κι αν αποφασίσεις ότι δεν είσαι άξιος να συσχετιστείς, ζήσε τη μοναξιά απόλυτα. Εγώ έχω περάσει τέτοιο διάστημα.
Όταν ήμουν 25 ετών έχασα τον αδελφικό μου φίλο. Η απώλεια τότε μου κόστισε πολύ. Ανέπτυξα τότε έναν μηχανισμό άρνησης για να προφυλάξω τον εαυτό μου και να αντέξω όσα φοβόμουν. Με φόβιζε ο δικός μου θάνατος. Επίσης, δεν άντεχα ότι πέθανε κάποιος τόσο νέος, τόσο άδικα. Επέλεξα τότε να μείνω μόνος για περίπου 2-2.5 χρόνια. Δεν μπορούσα να επικοινωνήσω σε βάθος με κανέναν. Ούτε με την οικογένεια μου. Είχα σκληρύνει, είχα παγώσει μέσα μου.
Ζήτησα βοήθεια από διαφορετικούς ανθρώπους και κάποια στιγμή συναντήθηκα με έναν πνευματικό που με τρυφερότητα και παραμυθάκια με βοήθησε να παραδεχτώ την αδυναμία μου και να δω αλλιώς τη ζωή μου.
Τι θέλω να πω με αυτή την ιστορία; Κάποιος μπορεί να πει “έκανα λάθος που κλείστηκα”. Αν δεν είχα κλειστεί όμως, πώς θα εντόπιζα σήμερα ότι έκανα λάθος; Γι΄αυτό δεν το μετανιώνω. Ήταν σπουδαίο μάθημα αυτή η φάση. Ίσως το σπουδαιότερο στη ζωή μου. Είναι άσχημο να απομονώνεσαι, αλλά κι αυτό το έμαθα επειδή το έζησα. Δεν ξέρω αν θα το μάθαινα, αν δεν το ζούσα».
«Μετά από αυτή την απώλεια κουράστηκα να αυτοτιμωρούμαι για τις ματαιώσεις ή τις επόμενες απώλειες. Έμαθα να τις κρίνω με επιείκεια, έμαθα να είμαι ευγενικός και να αφουγκράζομαι τον άλλον. Κάποτε ντρεπόμουν να εκφραστώ υπό το φόβο να φέρω τον άλλον σε δύσκολη θέση. Τώρα δεν έχει σημασία, εγώ είμαι αυτός που είμαι. Θεωρώ ότι είμαι ένας καλός άνθρωπος που μπορώ να κάνω όμορφα πράγματα και να τα μοιραστώ με άλλους».
«Δεν έχω αποφασίσει ακόμη ότι όλη μου η ζωή είναι το θέατρο. Το αγαπώ παθιασμένα, αλλά δεν μπορώ να το πω ως όλη μου τη ζωή. Έχω πολλά να μάθω από τη ζωή και πολλά να της δώσω. Το ίδιο και με τη δουλειά μου. Θέλω να τα ζήσω και τα δύο ακόμα πιο έντονα. Μέχρι δακρύων που έλεγε κι ο Καμύ. Χωρίς να επιθυμώ το ένα από τα δύο να καπελώσει το άλλο».
«Το Παρά Πέντε ήταν μια τεράστια επιτυχία που με κυνηγάει με έναν τρόπο τρυφερό. Αυτό το λέω τώρα κι αφού το επεξεργάστηκα για χρόνια. Εκείνη την εποχή δε μπορούσα να διαχειριστώ την επιτυχία. Δεν ήξερα πως μεταφραζόταν αυτό. Εγώ ασχολούμουν με το θέατρο κι είχα κάποιες συμμετοχές σε σειρές της κρατικής. Τότε το φοβόμουν. Τώρα, μετά από εσωτερική δουλειά, δεν το φοβάμαι.
Εμένα με απορρόφησε το θέατρο σύντομα μετά την επιτυχία του Παρά Πέντε. Τότε είχε κάνει ο Στάθης Λιβαθινός την Ιλιάδα που περιόδευσε όλο τον κόσμο και φτάσαμε μέχρι τη Χιλή με την παράσταση. Πήγαμε στα καλύτερα φεστιβάλ της Ευρώπης. Σχεδόν για τρία χρόνια μετά το Παρά Πέντε ήμουν αποκλειστικά στο θέατρο και έζησα μεγάλες εμπειρίες.
Τηλεοπτικά δεν το κυνήγησα πολύ, ίσως με ξέχασαν οι παράγονες της τηλεόρασης. Τώρα που άρχισε να κινείται πάλι η μυθοπλασία, σκέφτομαι ότι ίσως το κυνηγήσω με μεγαλύτερη ζέση.
Ο κινηματογράφος μου αρέσει πολύ. Δεν έχω καταφέρει να κάνω ακόμα. Δεν έχω όμως την αγωνία να κάνω τα πράγματα εδώ και τώρα. Ας έρθουν όποτε κρίνουν αυτά ότι είναι η κατάλληλη στιγμή.
Αν μπορώ να πω ότι σε κάτι μπορεί να μου βγήκε σε κακό, είναι ότι μετά από τότε δεν μου πρότειναν ρόλους διαφορετικούς απ΄αυτόν του Παρά Πέντε. Σκοτεινός, επικίνδυνος, στιβαρός. Αυτό ήταν το μοτίβο. Τώρα στο Τριαντάφυλλο στο Στήθος κάνω έναν λαϊκό τύπο, έναν μπουφόνο. Ήταν μια σπάνια ευκαιρία να δείξω στον κόσμο και στον εαυτό μου ότι μπορώ να κάνω κάτι άλλο.
Ούτε εγώ είχα εικόνα του εαυτού μου. Δεν θεωρούσα ότι μπορώ να υπάρξω για παράδειγμα τόσο αθώος όσο ο ρόλος που κάνω τώρα. Είχα αγωνία να βρω αυτή την αθωότητα που εγώ ως Γεράσιμος δεν την έχω. Στη δουλειά μας αναζητούμε και κάποιες περιόδους εχέγγυα ασφάλειας. Δεν είμαστε όλοι μας πάντα τολμηροί».
«Μαθήτευσα δίπλα στον αείμνηστο τον Λευτέρη τον Βογιατζή και σκεφτόμουν ότι δεν μπορώ να είμαι ένας ξερός ηθοποιός. Ήθελα να είμαι δημιουργός. Είτε κάποιος με καλούσε στη δουλειά του κι ήταν αυτός επικεφαλής είτε ήμουν εγώ σε δικές μου δουλειές και συνεργασίες με άλλους. Κι όταν μάλιστα ξεκίνησα να παράγω εγώ πράγματα για μένα, έτυχε να έρθει μια επιτυχία που με έκανε να “γλυκαθώ”.
Είχαμε κάνει με τον Γιώργο τον Χριστοδούλου το έργο Ο Μικρός Χίτλερ, είχαμε αναλάβει κομμάτι της παραγωγής, είχαμε επενδύσει δικά μας χρήματα και πήγε απρόσμενα καλά, ώστε μου γεννήθηκε η επιθυμία να συνεχίσω στο μονοπάτι να κάνω πράγματα που ήθελα για καιρό. Ακολούθησε ο Ξένος του Καμύ και δεν θέλει πολλά το μυαλό για να επιθυμεί διαρκώς κι άλλα. Δεν πήραν τα μυαλά μου αέρα. Ώριμος ήμουν, αλλά διψούσα συνέχεια για το νέο βήμα».
«Το θέατρο πάσχει από κατακερματισμό. Πρέπει να ενωθούν οι δυνάμεις. Εγώ είπα ότι ήθελα να πω ως ατομικότητα. Έχω να πω κι άλλα. Θέλω όμως να τα πω μέσα από συνεργασίες τώρα πια. Θέλω να μην έχω την αγωνία μιας παραγωγής. Θέλω να ανήκω κάπου και να είμαι ηθοποιός.
Θέλω επίσης να έρθω κοντά στον κόσμο με απλότητα, με πριμιτίφ θέατρο. Ο κόσμος έχει βομβαρδιστεί από άχρηστα πράγματα κι εμείς καμωνόμαστε πως το θέατρο πάει καλά. Δεν πάει καλά. Υπάρχουν μονάδες που κάνουν σπουδαία δουλειά, αλλά ο κόσμος είναι σε σύγχυση. Δεν ξέρει που να εστιάσει. Εγώ θα ήθελα να βρω ανθρώπους και να τους προσφέρω την εστίαση, να τους φέρω σε επαφή με σημαντικά κείμενα, όπως Κόντογλου, Πούσκιν…
Στην Κοζάνη που ήμασταν στο ΔΗΠΕΘΕ, μας πρότεινε ο σκηνοθέτης Λευτέρης Γιοβανίδης να πάμε σε ένα γηροκομείο και να διαβάσουμε κείμενα στους ηλικιωμένους. Πήγαμε, δεν κατάλαβαιναν πολλά, αλλά εισέπραταν αγάπη από εμάς. Φαινόταν πόσο λαχταρούσαν μια επαφή, την προσφορά μας».
«Η αγάπη είναι μια ένωση, είναι ένα σπουδαίο συναίσθημα. Κι εγώ είχα την ευλογία να την δω κατάματα μέσα από μια μεγαλη σχέση. Στην αρχή ήμουν φειδωλός και προσεκτικός. Ήθελα την ιδιαίτερη στιγμή για να αρθρώσω το οτιδήποτε. Αλλά έρχεται κάποια στιγμή που η αγάπη βγαίνει από μόνη της και δεν περιμένει λέξεις να την δηλώσουν. Ο τρόπος που ζεις και συσχετίζεσαι την εμπεριέχει».
«Υπάρχει μια φράση στην παράσταση Hotel Marina που έκανα το φθινόπωρο. “Η τσιγκουνιά στον έρωτα είναι αμαρτία” λέει. Όσο μεγαλώνεις και νιώθεις την ανάγκη να ασχοληθείς με τους φόβους σου, τόσο πιο δυνατός γίνεσαι, τόσο λιγότερο, ίσως, φοβάσαι. Και μαθαίνεις από οικονομία. Είναι μια έννοια πολύ σημαντική σε όλους τους τομείς της ζωής. Το ξόδεμα δεν βοηθάει κανέναν. Αντιθέτως, μας κάνει πιο μίζερους. Σημασία έχει να βάζεις στόχους και να ξέρεις πραγματικά τι θέλεις. Κι αυτό ακομπλεξάριστα. Όσο πιο γενναιόδωρος είσαι να επικοινωνήσεις ουσιαστικά και να δώσεις στον άλλον, τόσο πιο πολύ θα απολαύσεις τη ζωή».
* Το Τριαντάφυλλο στο Στήθος θα παίζετε μέχρι τις 26 Ιανουαρίου στο Θέατρο Τέχνης, στο υπόγειο της Πεσματζόγλου 5.
Συντελεστές:
Μετάφραση – Σκηνοθεσία: Λευτέρης Γιοβανίδης
Επιμέλεια Κίνησης: Ζωή Χατζηαντωνίου
Σκηνικά: Πουλχερία Τζόβα
Κοστούμια: Μαρία Παπαδοπούλου
Μουσική: Θοδωρής Λεμπέσης
Φωτισμοί: Νίκος Σωτηρόπουλος
Δραματουργική Επεξεργασία: Ιζαμπέλα Κωνσταντινίδου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ρία Δεληογλάνη
Βοηθός Φωτιστή: Εύη Παπαμάρκου
Με τους: Ευγενία Αποστόλου, Ειρήνη Ιωάννου, Πηνελόπη Μαρκοπούλου, Γεράσιμο Μιχελή, Μάρω Σαουσοπούλου, Ισίδωρο Σταμούλης, Δημήτρη Τσίκλης, Τσαμπίκα Φεσάκη.
Τετάρτη & Κυριακή στις 20.00
Πέμπτη – Παρασκευή – Σάββατο στις 21.15
Για περισσότερα δες εδώ.