Ακούει ροκ μουσική. Αγαπάει τις ξένες γλώσσες. Επιλέγει πάντα καλοκαίρι. Το καλοκαίρι πηγαίνει στο σπίτι της στην επαρχία Πάφου, στον Πωμό. Μικρή διάβαζε πολλά μυθιστορήματα. Η Δάφνη Αλεξάντερ δε θα μπορούσε να γίνει κάτι άλλο παρά ηθοποιός.
Πρόκειται για μια Ελληνοκύπρια ηθοποιό που έχει τρέξει χιλιόμετρα στην Αγγλία και το εξωτερικό εν γένει, έχοντας συμμετάσχει σε πολλές παραγωγές. Με αφορμή τη συμμετοχή της στη σειρά Ζωή στο ΑΝΤ1+, μιλήσαμε για το πώς είναι για εκείνη να ζει ως ηθοποιός, να κάνει αυτό το επάγγελμα που μόνο όσοι το κάνουν, ξέρουν τι κουβαλάει εντός του.
Μαζί μου μοιράστηκε πολλά από τα πάθη της, ένα από τα οποία είναι και οι ξένες γλώσσες, καθώς μιλάει Αγγλικά, Ελληνικά, Γαλλικά, Γερμανικά, μαθαίνει Αραβικά και την έλκει το ξένο, το άγνωστο. Θέλει να ταξιδεύει σε τόπους έξω από αυτό που έχει συνηθίσει. Ίσως γι’ αυτό να έγινε ηθοποιός, για να γνωρίζει ανθρώπους από άλλα μέρη.
Το 2023 είναι μια χρονιά με πολλά πράγματα, αφού συμμετέχει σε μια ελληνική ταινία του Κωνσταντίνου Κουτσολιωτα το «Μινόρε» που μόλις πριν λίγες μέρες έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο φεστιβάλ Fantaspoa της Βραζιλίας, συμμετέχει σε μια παράσταση που θα είναι στο Φεστιβάλ Αθηνών, περιμένει να κυκλοφορήσει η ταινία Pray βελγικής παραγωγής του Louis Lagayette και κάμποσα ακόμα πρότζεκτ. Πολυπράγμων. Άραγε, προλαβαίνει να νιώσει ελεύθερη; Αυτό είναι πάντοτε το μείζον ερώτημα για όλους μας. Η δική της απάντηση στην πορεία της συνέντευξης.
– Μου είπες πριν ξεκινήσουμε τη συνέντευξη ότι δεν αντέχεις να βλέπεις τον εαυτό σου στις δουλειές που συμμετέχεις, είτε σειρά είτε ταινία. Και αυτό το έχω ακούσει από πολλούς ανθρώπους που κάνουν δουλειές με μεγάλη προβολή. Είναι φυσιολογικό να το νιώθετε αυτό;
Ναι, γιατί στους ρόλους καλούμαστε να βγάλουμε προς τα έξω κάτι που πηγάζει από μέσα μας. Δεν μας ενδιαφέρει ούτε ξέρουμε πώς φαινόμαστε ή κάτι τέτοιο. Γι’αυτό και δεν θέλουμε να μας δούμε.
– Το να σε δεις, επηρεάζει τον τρόπο που θα προσεγγίσεις μια συναισθηματική κατάσταση; Να πεις για παράδειγμα ότι δε σου αρέσει το πρόσωπό σου όταν κλαις και κάπως να περιορίσει το κλάμα που απαιτεί ο ρόλος.
Όχι, γιατί δεν είναι κάτι που με ενδιαφέρει το πώς φαίνομαι. Γι’ αυτό και δεν πάω ποτέ μετά από μια λήψη να δω πώς φαίνομαι στο μόνιτορ. Όλα έχουν να κάνουν με το πώς νιώθει, πώς είναι, πώς αισθάνεται ο χαρακτήρας.
– Υπάρχει πιθανότητα να μη θες να σε δεις, γιατί δε θες να δεις αυτά που βγάζεις από μέσα σου για τις ανάγκες του ρόλου, ίσως ένας φόβος για το τι μπορεί να έχεις φέρει μπροστά;
Όχι, αυτό δεν ισχύει. Δεν ξέρω από πού προέρχεται όλο αυτό. Ίσως να είναι κι ένα βαθύ σοκ το να βλέπουμε τους εαυτούς μας. Είναι σαν το ηχητικό μήνυμα που το ακούς μετά και αναρωτιέσαι γιατί ακούγεται έτσι η φωνή σου. Είναι σαν μια μεταφυσική εμπειρία.
– Πότε ξεκίνησες να νιώθεις ηθοποιός; Υπήρξε δηλαδή στιγμή που να την έχεις χαράξει μέσα σου ως αυτή που το ένιωσες πρώτη φορά;
Όταν ήμουν μικρή, θυμάμαι μια στιγμή, στα 11-12 μου νομίζω, που διάβαζα ένα μυθιστόρημα και ένιωσα την ανάγκη να το διαβάσω δυνατά και να ηχογραφήσω τη φωνή μου για να ακούσω πώς ερμηνεύω τους χαρακτήρες. Αυτό ήταν η πρώτη υποψία ότι με ενδιαφέρει.
Μετά έφυγα, πήγα να σπουδάσω νομικά επειδή είναι οι γονείς μου δικηγόροι και όταν τέλειωσα τις σπουδές, ήρθε μια φίλη που της είχα πει ότι θέλω να δοκιμάσω την υποκριτική και μου είπε για μια ομάδα που θα ανέβαζε τον Οθέλλο σε ένα αρχαίο θέατρο στην Κύπρο.
Το έκανα, με πήρανε, στην αρχή ήταν κάτι εντελώς καινούργιο, και αυτό ήταν. Έκανα τις πρόβες, έπαιξα στην παράσταση και ένιωσα τον κεραυνοβόλο έρωτα με αυτή τη δουλειά. Δεν είχα πια καμία απορία στο νου μου.
– Το ότι έγινες ηθοποιός ήταν μια πράξη επανάστασης προς την προδιαγεγραμμένη μοίρα ενός παιδιού στην Κύπρο, να πάει να σπουδάσει στην Αγγλία; Ήταν ίσως και μια πράξη επανάστασης προς τους γονείς σου που ακολούθησες αρχικά το επάγγελμά τους;
Όχι, δε νομίζω πως ήταν κάποιο επαναστατικό μανιφέστο. Άργησα λίγο να αποφασίσω και όταν πήγα για τα νομικά, δεν είχα αποκρυσταλλώσει ακριβώς τι ήθελα. Όταν ανακάλυψα τι ήθελα, δεν είχα φόβο, αμφιβολία, δεν προσπαθούσα να αποδείξω κάτι στους γονείς μου. Κι αυτοί δεν είναι ότι με πίεσαν να γίνω δικηγόρος και άσκησαν βέτο.
Ίσα ίσα που ήταν περήφανοι για μένα όταν έπαιξα τον πρώτο μου ρόλο σε μια σειρά του BBC, το Casualty, όπου έπαιζα για 2 χρόνια. Προφανώς και δεν το περίμεναν ότι θα γίνω ηθοποιός, γιατί ήμουν κλειστή, δεν φαινόμουν πως θα γίνω ηθοποιός.
– Πήρες μέσα σου κάποια απόφαση για το τι είδους ηθοποιός θα γίνεις;
Αν το έκανα αυτό, θα σήμαινε πως έφτασα κάποια στιγμή στο σημείο να μη μαθαίνω, να απορρίπτω. Εγώ θέλω συνεχώς να μαθαίνω. Κάθε δουλειά που μου έρχεται, νιώθω ότι είναι η πρώτη. Συνεχίζω να μαθαίνω και τη δουλειά και τον εαυτό μου. Κάθε φορά κάτι διαφορετικό. Δεν είναι ίδιος πάντα ο τρόπος που παίζει κάποιος ή που σκέφτεται τον ρόλο του.
– Οι ρόλοι του παρελθόντος σου σε ακολουθούν μετά το τέλος μιας δουλειάς;
Στην αρχή, αφού έχει ολοκληρωθεί η δουλειά, μου μένουν για λίγο. Εξαρτάται και από το διάστημα που επένδυσες στον κάθε ρόλο. Τα πιο στιγμιαία σου μένουν πιο λίγο, ίσως. Έχω αγαπήσει όλους τους ρόλους που έχω παίξει. Τους θυμάμαι όλους, θυμάμαι τη συνθήκη και την αίσθηση.
– Μόνο ο χρόνος καθορίζει το αν θα σε ακολουθεί ένας ρόλος για παραπάνω;
Όχι, εξαρτάται κυρίως από τη σύνδεση με τους ανθρώπους. Είναι έντονη και γρήγορη αυτή η δουλειά που δε μπορείς παρά να συνδεθείς. Είναι πάντα μια μικρή ομάδα, που δουλεύουν στενά μεταξύ τους τα μέλη και τελειώνει πολύ γρήγορα. Κι είναι σαν να χάνεις μια οικογένεια, γιατί έχεις δουλέψει με αυτούς τους ανθρώπους, ώστε δημιουργείται μια σχέση φιλίας κάπως ασυνήθιστη, νομίζω. Κι επιδιώκω να διατηρώ επαφή με όσο περισότερους γίνεται.
– Δεν είναι επώδυνο να βιώνεις τόσα τέλη στη ζωή σου και να έχεις και άλλα τόσα στη δουλειά σου;
Είναι πολύ επώδυνο, όχι μόνο γιατί αποχαιρετάς άτομα που συνδέθηκες επαγγελματικά, αλλά και γιατί είναι δύσκολος ο αποχαιρετισμός με τον ρόλο που υποδύθηκες.
– Ποιους ρόλους σου αγαπάς περισσότερο; Ποιοι σου έμειναν;
Νομίζω αγάπησα ιδιαίτερα το ρόλο που παίζω στο Ζωή, τη Νίνα, κι ας κράτησε μια βδομάδα το γύρισμα. Και ήταν και πολύ όμορφη η συνεργασία με τη Δωροθέα Πασχαλίδου, τη συγγραφέα/σκηνοθέτιδα αλλά και με όλη την ομάδα. Αυτός ο χαρακτήρας άγγιξε ευαίσθητα κομμάτια του εαυτού μου που δεν είχα αγγίξει μέχρι στιγμής. Είναι μια κοπέλα που δε μπορεί να κάνει παιδιά, χάνει τον πατέρα της και χωρίζει με τον άντρα της, όλα σε πολύ σύντομο χρόνο.
Είναι πολύ κλειστή για όλα αυτά και με ενδιέφερε πολύ αυτή η ένταση. Εντελώς διαφορετικός είναι ο ρόλος στη βελγική ταινία Pray, που θα κυκλοφορήσει το φθινόπωρο. Παίζω μια κακομαθημένη κοπέλα, ένα πλουσιοκόριτσο, σε τοξική σχέση με τον φίλο της, που δεν έχει ιδέα τι συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο. Κι αυτό ήταν μια πρόκληση για μένα, να την κάνω ανθρώπινη, ευάλωτη, να βάλω τον θεατή στη θέση της.
– Η λέξη κλειδί είναι το «ευάλωτη». Στους ρόλους καθορίζεται από το σενάριο κατά πόσο θα δει κάποιος τις οδύνες σου. Στην ζωή του την πραγματική, αφήνεις τους γύρω σου να δουν την ψυχή σου;
Πρέπει να είναι κάποιος πάρα πολύ στενός φίλος. Είναι σπάνιο φαινόμενο. Γι’ αυτό μου αρέσει και η ηθοποιία, γιατί μου επιτρέπει να αποκαλύπτω τον ευάλωτο εαυτό μου μέσα απο τον ρόλο, σαν ένα μυστικό που αποκαλύπτω μέσω ενός προσωπείου. Κι είναι ένα από τα προνόμια της δουλειάς. Στην πραγματικότητα είναι πολύ δύσκολο να μοιραστείς όλο σου το είναι με τον κόσμο. Δεν είναι ότι δεν θέλω να δείξω τις ευάλωτες πλευρές μου.
Ανκαι είμαι αρκετά εσωστρεφής, έχω ένα μεγάλο κύκλο φίλων και εδώ και στο εξωτερικό. Με κάθε φίλο ή φίλη αποκαλύπτεις μια άλλη πτυχή του εαυτού σου ή και την ίδια με άλλον τρόπο. Όλες οι πτυχές μου είναι αληθινές, δεν προσποιούμαι, αλλά εξαρτάται από τη σχέση που έχεις με τον άλλον. Το ίδιο ισχύει και στο αν θα δείξω πόσο ευάλωτη είμαι ή όχι.
– Αναγνωρίζεις στον εαυτό σου όσα έχεις καταφέρει;
To βρίσκω δύσκολο.
– Δεν νιώθεις περήφανη που κατάφερες όσα κατάφερες στο εξωτερικό, που έφυγες από την ευκολία της οικογενειακής στέγης και της πατρογονικής γης;
Νιώθω περήφανη και ευγνώμων για τις ευκαιρίες που μου δόθηκαν, αλλά έχω έντονη την αυτοκριτική μέσα μου, σε σημείο που μου είναι δύσκολο να δεχτώ το κομπλιμέντο. Πάντα θα σκεφτώ με ένα «ναι, αλλά…».
Κι ως ηθοποιός, αν μου πει ο σκηνοθέτης ότι απόδωσα σωστά τον ρόλο, δεν θα το ακούσω γιατί δε θέλω να επαναπαυτώ. Θα πάρω τη φιλοφρόνηση και θα προσπαθήσω να εμβαθύνω κι άλλο, να μην πιστέψω ότι τέλειωσε η δουλειά. Άρα, τα κομπλιμέντα τα εκλαμβάνω ως μια παρακίνηση να μην επαναπαυτώ αλλά να γίνω καλύτερη.
– Οκ, στη δουλειά το ακούω. Αλλά στην προσωπική σου ζωή δεν απολαμβάνεις τα μικρά ή μεγάλα επιτεύγματα;
Το προσπαθώ. Δεν το πετυχαίνω πάντα, αλλά το προσπαθώ.
– Με το να είσαι 16 χρόνια στο εξωτερικό και να ταξιδεύεις συνέχεια για γυρίσματα, δε νιώθεις ότι δεν έχεις την ευκαιρία να δεθείς με τους ανθρώπους;
Οι ηθοποιοί ζούμε όντως μια νομαδική ζωή. Εμένα μου αρέσει να έχω ένα σπίτι ως βάση και να ταξιδεύω διαρκώς. Άλλο ένα ωραίο του επαγγέλματος. Αυτό δε σημαίνει ότι είναι εύκολο να αφήνεις πίσω σου ανθρώπους. Ειδικά αυτούς που δεν είναι του χώρου και δεν μπορούν να κατανοήσουν πλήρως τις απαιτήσεις των επιλογών σου.
Η οικογένεια μου είναι στην Κύπρο για παράδειγμα. Η γιαγιά μου, 94 ετών, είναι εκεί, δεν προλαβαίνω να τους χορτάσω. Έχω επιλέξει μια ζωή που απαιτεί να είμαι μακριά από αγαπημένα μου πρόσωπα. Είναι μια θυσία, είναι επώδυνο, μου λείπουν, τους λείπω, ανησυχώ γι’ αυτούς. Νομίζω κάθε ηθοποιός το νιώθει αυτό.
– Νιώθεις ελεύθερη;
Η απάντηση είναι, όπως σε όλα, ότι εξαρτάται. Σε μια χώρα νιώθω, σε άλλη όχι τόσο. Στην Αγγλία οι άνθρωποι για παράδειγμα είναι πιο εσωστρεφείς. Στην Αθήνα νιώθω πιο ελεύθερη, πιο ο εαυτός μου. Στην Αγγλία επιβάλλεται να κλείνομαι περισσότερο. Εδώ όχι τόσο πολύ. Το ίδιο ισχύει και με τους ανθρώπους.
Μπορεί με κάποιον να νιώσεις πίεση, ανελευθερία, και με άλλον όχι. Η ελευθερία είναι ένα τεράστιο μέρος της δουλειάς του ηθοποιού σε κάθε περίπτωση, το καλλιεργώ όσο μπορώ, διότι όσο πιο ελεύθερη είμαι, τόσο βελτιώνομαι ως ηθοποιός. Η ελευθερία είναι κάτι που το εκπαιδεύω μέσα μου σε όλη μου τη ζωή.
– Ποια πράγματα στην ζωή σου σε κάνουν να νιώθεις ελεύθερη και ποια σε κάνουν να νιώθεις εγκλωβισμένη; Από το πιο μικρό μέχρι το πιο μεγάλο…
Το τζόκινγκ και η γιόγκα μου προσφέρουν ελευθερία. Η μουσική. Οι αλλαγές επίσης μου προσφέρουν ελευθερία. Μου αρέσουν οι ξαφνικές αλλαγές. Δεν αντέχω μεγάλο διάστημα χωρίς να αλλάζουν τα πράγματα. Γιατί όσο δεν αλλάζουν, τόσο περισσότερο σκέφτομαι. Κι όσο περισσότερο σκέφτεσαι, νομίζω ότι τόσο πιο «ανελεύθερος» είσαι.
– Έχεις περάσει περίοδο που να μη σου άρεσε καθόλου ο εαυτός σου;
Ίσως πάντα, ίσως ποτέ (γέλια)…Δεν ξέρω. Θα προτιμούσα να μην έχω τόσο άγχος, γιατί αυτό με κάνει να μη μου αρέσω, να θέλω να με αλλάξω.
– Δεν είναι αντιφατικό ότι η Τέχνη είναι έξω από την ύλη, αλλά είναι επάγγελμα, συνδέεται με το χρήμα και με το πρέπει του βιοπορισμού;
Καταλαβαίνω πώς το εννοείς, αλλά αυτό νομίζω το σκέφτεσαι επειδή είσαι απ’ έξω. Η δουλειά μας δεν είναι άυλη, απεναντίας. Λέμε μαζι μια ιστορία. Για μας τους ηθοποιούς είναι ομαδικό το παιχνίδι. Δε μπορείς να κάνεις τίποτα μόνος. Γι’ αυτό ο χώρος που δουλεύει αυτή η ομάδα, εμπεριέχει πολλούς συνεργάτες και συντελεστές με τους οποίους δουλεύεις ομαδικά και πρακτικά. Αυτό μπορώ να σου απαντήσω.
– Θα ταξίδευες στο παρελθόν ή το μέλλον;
Στο παρελθόν νομίζω. Θα πήγαινα στη δεκαετία του ’20, του ’30, στη Νέα Υόρκη.
* Μπορείς να δεις την Ζωή στο ANT1+.
** Μάθε περισσότερα για τη Δάφνη Αλεξάντερ εδώ.
*** Φωτογραφίες: James Philipps, Aliona Adrianova