Αισθάνομαι κάπως περίεργα που πρέπει να τον προλογίσω. Ίσως δεν είναι τόσο απαραίτητο στην περίπτωση του. Ίσως πρέπει να είμαι κι εγώ το ίδιο μετρημένος στα λόγια μου με εκείνον. «Είμαι πολύ πρακτικός» μου λέει και ξαναλέει. Ψέματα. Το είπε μόνο μια φορά. Αλλά εγώ ένιωσα σαν να το ακούω περισσότερες. Μήπως είχε κάποια ηχώ η φράση του και με μπέρδεψε; Μήπως οι λέξεις θέλησαν να αντιδράσουν στον Δημιουργό τους επειδή τις βγάζει με φειδώ; Δεν ξέρω. Ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης είναι από τα άτομα εκείνα που αναρωτιέσαι πολλά. Αναρωτιέσαι πως γίνεται να μην τους τη βάρεσε ποτέ στο κεφάλι η έπαρση; Αναρωτιέσαι πως γίνεται να μην το έριξαν στην ευκολία και στις αρπαχτές για να λύσουν το οικονομικό τους.
Και αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης θα το πετύχαινε πολύ εύκολα αυτό με το ταλέντο του. Ένα ταλέντο το οποίο αφθονεί με άλλη μορφή στον Άλκη. Άλκης είναι ο χαρακτήρας που υποδύεται ο Ασπιώτης στο Do It Yourself, ταινία του Δημήτρη Τσιλιφώνη που θα κυκλοφορήσει στις αίθουσες την προσεχή Πέμπτη (8/3) από την Odeon. Δεν ξέρουμε βέβαια αν αυτό το ταλέντο θα βοηθήσει τον Άλκη να διαφύγει της αδιέξοδης κατάστασης που μπλέχτηκε.
«Είναι μια ταινία δράσης-απόδρασης. Σαν ένα videogame. Ο Άλκης, ο ήρωας μου, είναι φίλος και εχθρός όλων. Ο θεατής καλείται να απαντήσει με την προσωπική του ηθική και αισθητική. Ο Άλκης είναι στην ουσία αντιήρωας. Οι συνθήκες τον έφεραν σε μια κατάσταση και αντιδρά όπως ο καθένας από εμάς. Είναι τύπος Do It Yourself. Στόχος του είναι να αποδράσει.»
Η απόδραση – φυσική ή μεταφορική, ή μεταφυσική – είναι μια έννοια με την οποία ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης ακόμα ψάχνεται. Όπως ψάχνεται και για το οδηγεί τους ανθρώπους να κυνηγούν την εφήμερη κατάσταση της ψηφιακής δόξας.
Φωτογραφία: Μαρία Κοκκίνου
«Η κατάσταση με αυτό το λεγόμενο viral δεν έχει κάποια διάρκεια ζωής στον χρόνο. Δηλαδή σε 400 χρόνια δεν θα ξέρουν για παράδειγμα τον Σοπέν γιατί θα έχει καταστραφεί η Γη και θα είμαστε αλλού. Από κει και πέρα τι ακριβώς είναι αυτό το viral; Εδώ το viral ο ήρωας μας το χρησιμοποιεί ως μοχλό για να γίνει κάτι. Να επιτύχει κάτι.»
Κάπως ξεκούδουνα – ή και όχι – διαβάζω σημείο επαφής του DIY με το Survivor και όλα τα συναφή. Δε γίνεται να μην τον ρωτήσω.
«Είμαστε σε μια κατάσταση επιβίωσης και κάποιοι επειδή υποφέρουν περισσότερο από εμάς, ίσως μας κάνει καλό να αντιλαμβανόμαστε πως είμαστε καλύτερα. Νομίζω ότι επειδή έχει να κάνει με παιχνίδι και μας θυμίζει την παιδική μας ηλικία, γι΄αυτό το αποζητάμε. Επιπλέον, μας αρέσει να βλέπουμε ωραίους ανθρώπους. Όλα αυτά όμως είναι τηλεόραση και μαζί τους ασχολούνται οι άνθρωποι της τηλεόρασης. Δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι μαζεύονται άνθρωποι για να δουν Survivor, ενώ έχουν κάτι καλύτερο να κάνουν.»
Σε όλο αυτό το διάστημα, ο Κωνσταντίνος τοποθετεί την τηλεόραση σαν ένα μακρινό του αντικείμενο. Σαν να τον απωθεί η κουλτούρα της.
«Η τηλεόραση ήταν απέναντι μου. Στεκόμουν κι έβλεπα. Από το πολύ βλέπε-βλέπε μπερδεύτηκα. Σταμάτησα να βλέπω τηλεόραση όταν άρχισε η κρίση της. Η τηλεόραση απέκτησε ανθρωποφαγικές εκπομπές, έκοβε σενάρια και σειρές που έχουν ένα νόημα, έκανε δουλειές και δεν πλήρωνε ανθρώπους. Είναι κόντρα στην αισθητική μου όλο αυτό. Χωρίς να σημαίνει αυτό ότι δεν υπάρχουν ενημερωτικές και πολιτιστικές εκπομπές που αξίζουν.»
Το Rocky Horror Show τον έκανε talk of the town. Το πιο φυσιολογικό θα ήταν να του έρθουν σωρηδόν προτάσεις από την τηλεόραση. Ή έστω να τις αποζητήσει. Ένιωσε ποτέ την ανάγκη; «Δεν είχα προτάσεις. Δε νομίζω ότι έγιναν και πολλές σειρές. Μία που θα ήθελα να συμμετέχω ήταν οι Ηρωίδες της Αλεξάνδρας της Κάππα. Μου είχε γίνει και πρόταση, αλλά δεν προχώρησε.»
Είναι μόλις δέκα λεπτά που έχουμε συναντηθεί και τον παρατηρώ να ψάχνει εναγωνίως αναπτήρα. Το τσιγάρο δεν έχει φύγει από το στόμα του. «Καπνίζεις πολύ;» τον ρωτάω. «Αρκετά. Πάντοτε λέω μέσα μου να το ελαττώσω έστω, αλλά λίγο μετά βρίσκεται στη θέση του» μου λέει καθώς το ανάβει.
Αν για την τηλεόραση ο λόγος του είναι ψυχρός, ξέρω ότι για το θέατρο θα είναι το ακριβώς αντίθετο. Αυτή την περίοδο βρίσκεται επί σκηνής 7 μέρες την εβδομάδα. Για δύο διαφορετικές παραστάσεις. Τα 7 Χρόνια στην Αποθήκη και τη Γυναίκα με τα Μαύρα στο “Κάτια Δανδουλάκη”. Ποιο είναι το κέρδος που περίμενε ότι θα πάρει όταν ασχολήθηκε πρώτη φορά με το θέατρο;
«Εγώ είμαι πολύ μέσα σε αυτό και το βύθισμα που κάνω σε αυτό, η έρευνα, η μελέτη, η ανάσα μου σε κάθε τι που κάνω δε με αφήνει να σκεφτώ τι μου δίνει ή αφαιρεί το θέατρο. Εγώ δεν έχω χρόνο να αποστασιοποιηθώ. Εμένα είναι τρόπος ζωής. Είμαι απ΄το πρωί ως το βράδυ έτσι, με σοβαρότητα, θέλω να ελπίζω. Ζω κάθε φορά τη στιγμή που έρχεται, είτε είμαι μέσα είτε έξω από το θέατρο. Για να είμαι ειλικρινής δεν θυμάμαι την τελευταία φορά που κάθισα. Είναι μια μηχανή όλο αυτό.
Κάτι κάνεις, δίνεσαι, όλα σου είναι εκεί μέσα και μετά παίρνει ένα διάστημα ο οργανισμός, η ψυχολογία, η καρδιά για να αποσυμπιεστεί και να μπει σε κανονικότητα. Δεν έχω υπάρξει σε κανονικότητα. Δεν είναι κι εύκολο. Κάποια στιγμή καταλαβαίνεις ότι σου λείπει. Ενώ λες “τι ωραία να είμαι σε μια παραλία κάτω από πεύκα και φοίνικες” και όσο κάθεσαι αρχίζεις να το βλέπεις ως σκηνικό θεάτρου. Είναι μπλέξιμο αυτή η δουλειά γιατί πάει μαζί με τη ζωή.»
Πού τοποθετεί τον εαυτό του ανάμεσα σε τόσους ρόλους (εκτός από τα δύο θέατρα και το DIY ετοιμάζεται να γίνει Αττίκ στη μουσική παράσταση που ξεκινάει 13 Απριλίου και τιτλοφορείται Αναζητώντας τον Αττίκ) που υποδύεται ταυτόχρονα;
«Αυτό είναι ο Κωνσταντίνος. Ταυτόχρονα πάνω από ένα πράγματα. Πάνω απ΄όλα συγκεντρώνομαι ξεχωριστά στο καθένα στην ώρα που πρέπει. Θεωρώ ότι αν είχα μόνο ένα όλη αυτή την ώρα δεν ξέρω αν θα συγκεντρωνόμουν. Επίσης, δεν είναι κάτι που χρειάζεται καμία τρομακτική ευφυΐα που την έχουμε αποκλειστικά εμείς. Την έχουν όλοι αυτή την ικανότητα. Είναι κάτι που είναι δουλειά, τεχνική και ολόκληρη εργασία. Ούτε εύκολο είναι. Αυτή είναι η δουλειά μου, γι΄αυτό πληρώνομαι. Όταν κάναμε πρεμιέρα στη Γυναίκα με Τα Μαύρα και μετά πήγα στα 7 Χρόνια μου πήρε λίγη ώρα. Ακόμα και το φως μου φάνηκε διαφορετικό. Που ήταν κιόλας…»
Για να πετύχει την μετάβαση απαιτείται σίγουρα και η δύναμη της φαντασίας. Μιας έννοιας που ο ίδιος έχει ψηλά στην ιεραρχία του.
«Η φαντασία είναι κάτι που καλλιεργείται. Κάποιος μπορεί να έχει μια ακατέργαστη ύλη φαντασίας. Αλλά καλλιεργείται και μπορεί να γίνει χρήσιμη ή και νοσηρή. Εμείς ως ηθοποιοί καλούμαστε να την κάνουμε χρήσιμη. Όλοι οι άνθρωποι παίζουν με τη φαντασία τους. Εμείς είμαστε λίγο παραπάνω παιδιά από τους άλλους. Αλλά η διαφορά μας είναι ότι εδώ το κάνουμε ως επάγγελμα. Είμαι επαγγελματίας παιδί. Παίζει ρόλο η τεχνική, το πως δουλεύεις, το πως αυτό το δίνεις στον κόσμο. Είναι απαραίτητο να υπάρχει κόσμος, ειδάλλως θα ήσουν ένας τρελός.»
Φωτογραφία : Αφροδίτη Ζαγγανά
Στα 7 Χρόνια συμμετέχει για πρώτη φορά σε μια σκηνοθετική-χωροταξική συνθήκη. Κινείται και ερμηνεύει ανάμεσα στους θεατές. Δεν είναι υπερυψωμένος στη σκηνή. Είναι μαζί τους στη σκηνή. Πώς τον επηρεάζει αυτό;
«Πολλά πράγματα είναι θέμα συνήθειας. Εδώ ο σκηνοθέτης σου δίνει το δικαίωμα ως θεατή να ζουμάρεις όπου θες. Μπορείς να δεις το πρόσωπο κάποιου, την πλάτη κάποιου, να κοιτάς αλλού από κει που κοιτάνε οι περισσότεροι. Σε μένα δεν αλλάζει κάτι στην διαδικασία μου ως ηθοποιό. Μόνο στην τεχνική μου λίγο ότι πρέπει να δίνω σε όλους την ευκαιρία να με αντιληφθούν. Είτε με τη φωνή είτε με το πρόσωπο. Παίζεις με εντάσεις, με την κίνηση του σώματος…»
Ένα ζόρικο και κυνικό μήνυμα της παράστασης είναι ότι οι άνθρωποι ξοδεύουν πολύ κόπο και ανταμείβονται με λίγο χρήμα. Έχει αισθανθεί έτσι;
«Έχω βιώσει στη ζωή μου στιγμές που νιώθω ότι ο κόπος δεν ανταμείβεται όπως θα ήθελα. Απλώς λόγω υπομονής και αυτοπεποίθησης ή εγωισμού και αυτοπεποίθησης εξακολουθώ να κοπιάζω για κάτι περισσότερο. Η αυτοπεποίθηση πάει και με τα δύο, γιατί αν τους την αφαιρέσεις δεν κάνουν τίποτα.»
Ο Ασπιώτης είναι από τις περιπτώσεις εκείνες που έχουν διπλή ιδιότητα και ματιά για το θέατρο. Ως ηθοποιός και σκηνοθέτης. Πώς διαφοροποιείται σε αυτούς τους ρόλους;
«Είναι αρκετά μεγάλη η διαφορά του να είσαι από κάτω και να έχεις την ευθύνη του όλου. Σαν ηθοποιός με έναν τρόπο αυτοσκηνοθετούμαι. Πάντα ελέγχω τον εαυτό μου. Όμως υπάρχει ένας σκηνοθέτης που αυτό θα το πάρει και θα το κάνει κάτι. Ο σκηνοθέτης πρέπει να ενώσει αυτό που είμαι με τη μουσική, τα φώτα και κυρίως με τους άλλους ηθοποιούς. Πολύ δύσκολα και τα δύο. Διαφορετικά δύσκολα. Το ότι πέρασα στη θέση του σκηνοθέτη με έκανε καλύτερο ηθοποιό. Όπως και το ανάποδο. Γιατί καταλαβαίνω τους ηθοποιούς. Είναι πολλοί που αυτό δεν το αντιλαμβάνονται.»
Το ζιζάνιο του σκηνοθέτη του σηκώνει ανάχωμα για την αποδοχή των οδηγιών από τον σκηνοθέτη του εκάστοτε έργου;
«Εγώ όταν συνεργάζομαι, συνεργάζομαι. Υπηρετώ το όραμα κάποιου όταν είμαι ηθοποιός. Θα του πω κάτι που θεωρώ ότι είναι το καλό της παράστασης. Αυτός είναι ελεύθερος να το ακούσει ή όχι. Ένας σκηνοθέτης πρέπει να έχει όραμα και είναι ελεύθερος να καθοδηγεί ή και να εγκαταλείπει. Σκέψου έναν σκηνοθέτη που ο καθένας του επιβάλλει την άποψη. Ο σκηνοθέτης οφείλει να επιλέξει το μονοπάτι. Έστω κι αν δεν είναι δικής του σύλληψης.»
Όσο εκείνος μιλάει παρατηρώ τον ράθυμο και την ίδια στιγμή τεταμένο τρόπο με τον οποίο φυσάει τον καπνό και κινεί τα χέρια του. Σηκώνει το βλέμμα προς το ταβάνι ή το καρφώνει σε αντικείμενα. Λες και η πρακτικότητα των πραγμάτων τον επαναφέρει στην κουβέντα και τις ερωτήσεις μου.
Τι ζητά ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης από τους συναδέλφους του πάνω στη σκηνή; Ψάχνει για καινούργιους χαρακτήρες ή θέλει εκείνους που εμπιστεύεται και ξέρει καλά;
«Το βασικότερο είναι η επικοινωνία και ο σεβασμός στον χώρο του άλλου. Εδώ είναι επάγγελμα. Δεν έχει να κάνει με φιλίες. Είναι ωραίο όταν γνωρίζω καινούργιους ανθρώπους που ανακαλύπτω ότι έχουμε μια καλή επικοινωνία. Φέτος στα 7 Χρόνια μου συμβαίνει. Συνάντησα τον Ορφέα τον Αυγουστίδη, τον Αλέξανδρο τον Λογοθέτη και τον Γιώργο τον Χριστοδούλου, την Αλεξάνδρα…Και τον Οδυσσέα φυσικά που δεν τον ήξερα.»
Κάθε μέρα είναι μια μέρα που κάποιος θα τον δει για πρώτη φορά. Το σκέφτεται καθόλου όταν μπαίνει στο ρόλο;
«Εγώ νιώθω ότι είμαι μια παρέα με όλους. Θα μοιραστούμε μια κοινή εμπειρία. Λέω μια ιστορία σε κάποιους που έχουν έρθει να την ακούσουν. Είμαστε συνωμότες στο υπονοούμενο. Εμένα δουλειά μου είναι να σε κάνω συνένοχο αν δεν ξέρεις από την αρχή το υπονοούμενο. Και πάμε μαζί κάπου. Μοιραζόμαστε μια εμπειρία με άλλον τρόπο ο καθένας. Αυτό συμβαίνει σε διάφορες συνθήκες. Εδώ συμβαίνει σε ένα μεγαλύτερο εύρος. Εγώ κάθε φορά σκέφτομαι ότι υπάρχει κάποιος στο κοινό που βλέπει πρώτη φορά θέατρο. Αυτή είναι μια ευλογημένη ευθύνη για μένα. Το ζω κι από την ανάποδη. Μπαίνω σαν παιδί σε κάθε παράσταση που παρακολουθώ ως θεατής.»
* Το DIY του Δημήτρη Τσιλιφώνη κυκλοφορεί από την Odeon στις 8 Μαρτίου. Μαζί με τον Ασπιώτη πρωταγωνιστούν οι Μυρτώ Αλικάκη, Χρήστος Λούλης, Μάκης Παπαδημητρίου, Αργύρης Ξάφης, Πάνος Κορώνης
** Η Γυναίκα με τα Μαύρα (Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Νίκος Κουρής) παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15 στο Θέατρο Κάτια Δανδουλάκη, σε σκηνοθεσία Ν. Χανιωτάκη. Στις 16 & 17 Απριλίου η παράσταση ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη και το Αριστοτέλειον θέατρο.
*** Τα 7 Χρόνια συνεχίζονται στο Θέατρο Αποθήκη από Τετάρτη ως Κυριακή. Με τους Αλ. Λογοθέτη, Ορφ. Αυγουστίδης, Αλ. Αϊδίνη, Γ. Χριστοδούλου να πρωταγωνιστούν μαζί με τον Κωνσταντίνο, σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου.
**** Από 13 Απριλίου ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης θα πρωταγωνιστεί στην παράσταση Αναζητώντας τον Αττίκ στο Θέατρο Παλλάς, σε σκηνοθεσία Σοφίας Σπυράτου.