Όσοι από εσάς έχετε μεγαλύτερα αδέλφια που πήγαιναν στο ίδιο σχολείο με εσάς, θα έχετε σίγουρα βιώσει το σκηνικό όπου ένας καθηγητής αρχίζει να σας συγκρίνει με τον μεγάλο αδερφό ή αδερφή. Ιδίως αν έχετε μια μικρή διαφορά το συγκεκριμένο περιστατικό είναι πολύ πιο συχνό. Εγώ συνήθως νευρίαζα πολύ με αυτή τη σύγκριση. Ήθελα να είχα γεννηθεί μοναχοπαίδι. Αν λοιπόν αυτό συνέβη σε μένα, φανταστείτε πως μπορεί να λειτούργησε αυτό εσωτερικά στον Αντρέα Μικρούτσικο. Ο Θάνος Μικρούτσικος είναι μια καταλυτική μορφή και ειδικά σε μια εποχή που οι άνθρωποι ταυτίζονταν απόλυτα με την ιδεολογία τους και γίνονταν σύμβολα.
Στη δεκαετία του ’80, τότε που το τραύμα και του Εμφυλίου και ακόμα περισσότερο της Χούντας, ήταν απίστευτα βαθύ και επώδυνο, ο Θάνος Μικρούτσικος ενώθηκε με την Αριστερά. Έγινε μια από τις φωνές της μέσα από τις συνθέσεις του. Με τον δημόσιο λόγο του ένωνε ανθρώπους. Την ίδια στιγμή υπήρχε και ο αδελφός του. Ο Αντρέας Μικρούτσικος βασανίστηκε με τη σειρά του στην περίοδο της Χούντας. Στο διπλανό κελί ο Θάνος άκουγε τις κραυγές του.
Μια συνέντευξη που έδωσε ο Θάνος Μικρούτσικος στο Βηmagazino έρχεται να μας αποκαλύψει μια πτυχή του Αντρέα που ίσως και να μην σκεφτήκαμε μέχρι σήμερα. Που ίσως ο ίδιος να μην μας άφησε το περιθώριο να την σκεφτούμε, γιατί στο κάτω κάτω τι λόγος μπορεί να μας πέφτει; Ούτε δημόσιοι κατήγοροι είμαστε ούτε κριτές των πάντων.
Είμαστε όμως άνθρωποι που μπορούμε να αναγνωρίσουμε ποιος έχει να δώσει και δεν το δίνει. Και ο Αντρέας Μικρούτσικος ήταν και (ελπίζω να) είναι ένας καλλιτέχνης. Ένας άνθρωπος με βαθιές ψυχολογικές δομές που αναβλύζουν ποιότητα. Το θέμα και το ερώτημα είναι γιατί από τη γέννηση της ιδιωτικής τηλεόρασης και μετά αποφάσισε να την καταπνίξει ή να την κάνει βορά στην τρασίλα της εποχής.
Η απάντηση δεν είναι κάτι που αφορά εμάς σαφώς. Αφορά τον ίδιο. Αλλά μου κάνει εντύπωση μια συγκεκριμένη φράση από τη συνέντευξη του Θάνου για τον Αντρέα.
«Είχε ταλέντο, αλλά διαφοροποιήθηκε για να μη μου μοιάζει. […] Η ζημιά συνέβη στην τηλεόραση και επειδή το κατάλαβε προσπαθούσε να το εξηγήσει ιδεολογικά. Εκεί με χρειαζόταν και δεν ήμουν κοντά του.»
Όλο αυτό ακούγεται λες και ο Θάνος ήταν ένα βαρίδι στην χάραξη της πορείας του Αντρέα. Λες και ήταν απηυδισμένος από μια σύγκριση και ταύτιση που τον εξώθησε σε αυτή τη διαφοροποίηση. Σήμερα ο Αντρέας είναι συνώνυμο των ριάλιτι, ανάλωσε τον εαυτό του σε επαφές με ανθρώπους που δεν είχαν κάτι να προσφέρουν και συγκαταλέγεται στα πρόσωπα μιας άλλης εποχής της τηλεόρασης. Μιας εποχής που ακόμα και ο όρος trash είναι πολύ σκληρός για το ποιόν του. Είναι όμως και δίκαιος.
Το λέγειν του, το μυαλό του, τον τρόπο που μπορούσε να χειριστεί καταστάσεις δεν τα είχε κι έχει σχεδόν κανείς στην ελληνική τηλεόραση. Τουλάχιστον στο επίπεδο της ψυχαγωγίας. Δυστυχώς αυτά επικαλύφθηκαν από την υποταγή στο στημένο ξεκατίνιασμα και στην λογική του Θεάτρου του Παραλόγου του Ιονέσκο. Γιατί αυτό ήταν το Από Καρδιάς. Απ΄αυτό πήραν ώθηση μετέπειτα εκπομπές τύπου Παρατράγουδα.
Μήπως η Αννίτα Πάνια δεν είναι μια πανέξυπνη γυναίκα που επέλεξε να δώσει τα δικά της μηνύματα με το να ασχολείται με τέτοιες εκπομπές; Σίγουρα είναι αναγκαίο να βλέπουν οι καμωμένοι και αυτοπροσδιοριζόμενοι σταρ το πόσο εύκολα ανεβαίνεις και πόσο εύκολα πέφτεις, αλλά στο τέλος τι μένει για τον Αντρέα και την Αννίτα και κάθε έναν σαν κι αυτούς;
Κι αν η δεύτερη το διαχειρίστηκε εξ αρχής πολύ σωστά, ο Αντρέας έχασε κάπου τη μπάλα. Όσο έμπειρος κι αν είσαι, σε αυτό το γήπεδο είναι καθαρά θέμα τύχης να μην σε ρουφήξει το έδαφος. Κι ο Αντρέας δεν στάθηκε τυχερός.
Αυτό δεν είναι ένας εξοβελισμός των δικών του «ευθυνών»; Είναι το αντίθετο. Άλλωστε, οι ισχυροί δημιουργούν τις συνθήκες της τύχης τους. Ο Αντρέας ήταν ένας ισχυρός που τυφλώθηκε απ΄αυτό. Και ηττήθηκε. Του αξίζει δεν του αξίζει δεν είναι δικός μου ρόλος να το πω. Μ΄αρέσει σίγουρα να μην τον ταυτίζω με τη Μαίρη Σκόρδου και το Mission, αλλά με τη μουσική που έγραφε. Με την ευχέρεια του λόγου του. Με το εύρος του λεξιλογίου του. Αυτό δεν αλλάζει δραματικά το τι μένει τελικά στο τέλος για όλους μας. Νικητές και ηττημένους.
«Μένει μονάχα εκείνος ο πέτρινος άγγελος, ακέφαλος/ μπορείς να του βάλεις ό,τι κεφάλι θες»