Όλη τη φετινή θεατρική σεζόν άκουγα διαρκώς για την παράσταση Σεξλέξικον. Μου έλεγαν άνθρωποι για το πόσο ταλαντούχα παιδιά είναι ο Σπύρος Χατζηαγγελάκης και η Φωτεινή Αθερίδου. Στο δεύτερο όνομα το μυαλό μου άναψε ένα λαμπάκι. Όχι γιατί είναι η κόρη του Θοδωρή Αθερίδη. Αλλά γιατί είχα δει τυχαία στο Youtube κάτι υπέροχα βίντεο που φτιάχνει με τον Στάμο Σέμση, τον Ορέστη Πλακίδη και το Μίνω Θεοχάρη. Τα πάντα ενώθηκαν στο μυαλό μου και κατέληξα ότι η Φωτεινή Αθερίδου έχει πολλές πλευρές καλλιτεχνικές και είναι όλες τους υπέρτατα γοητευτικές. Σε «εισπνέουν».
Όλα αυτά ζυμώνονταν μες στο κεφάλι μου μέχρι που πήρα την απόφαση να πάρω τηλέφωνο τη Φωτεινή Αθερίδου και να της ζητήσω συνέντευξη. Για την ακρίβεια ζήτησα το τηλέφωνο της από τη Μάρω Μαρκέλλου που ήταν ο διαμεσολαβητής μας και την ευχαριστώ γι΄αυτό.
Τηλέφωνησα στη Φωτεινή, συμφώνησε, δώσαμε ραντεβού και θέλησα να της ανταποδώσω αυτές τις εισπνοές που ανέφερα. Προσπάθησα να την ξεζουμίσω, αφήνοντας στην άκρη ένα πράγμα. Τον μπαμπά της. Έχει βαρεθεί να απαντάει, την ρωτάνε διαρκώς. Επέλεξα μόνο να την ρωτήσω πως κατάφερε να ξεφύγει τόσο εύκολα από τη σκιά ενός πολύ σημαντικού ηθοποιού που είναι ο Θοδωρής.
Η Φωτεινή Αθερίδου μου το εξήγησε όσο πιο κατανοητά γίνεται. «Δεν είναι κάτι τα φτερά του μπαμπά μου για να τα υπερκεράσω. Για μένα είναι απλώς ένας ταλαντούχος καλλιτέχνης του οποίου το έργο θα γούσταρα ακόμα κι αν δεν ήμουν κόρη του.»
Εμένα αυτό μου αρκούσε. Από δω και πέρα δεν θα δεις άλλη αναφορά σε εκείνον. Θα σου πω μόνο μερικά πράγματα για τη Φωτεινή Αθερίδου που θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις τι άτομο είναι. Πρώτα απ΄όλα φοβάται το σκοτάδι. Τη νύχτα. Προσπαθεί να μείνει ξάγρυπνη όσο περισσότερο μπορεί. Γι΄αυτό κιόλας αντιπαθεί τον ύπνο. Είναι σαν τον Φρανκ Άντεργουντ. Πιστεύει ότι ο ύπνος σου τρώει χρόνο από την πράγματα που θες να κάνεις. Επίσης διακατέχεται από μια σειρά από παράξενους φόβους. Για παράδειγμα σκέφτεται συνέχεια ότι θα πνιγεί από το σάλιο της.
Υπάρχουν μέρες που ο ελεύθερος της χρόνος είναι πραγματικά είδος προς εξαφάνιση. Υπάρχουν και εβδομάδες που θα καταφέρει να βρει χρόνο για διασκέδαση. Διασκέδαση μπορεί να είναι η γυμναστική ή κυρίως να κάνει πράγματα με τη γιαγιά της. Τι άλλο…Α, ναι, η Φωτεινή δεν λέει να αφήσει το ηλεκτρονικό τσιγάρο από το χέρι της και θέλει πάντοτε να κάνει κάτι με τα χέρια της. Όσο μιλούσαμε, παρατηρούσε τα χέρια μου που ήταν άδεια και κάτι δεν της ταίριαζε οπτικά.
Τέλος, η Φωτεινή Αθερίδου είναι αυτό που λέει ο τίτλος. Δεν βάζει κανένα πλάνο, κανένα πρέπει ως στόχο. Περιμένει να της έρθουν τα πράγματα και όταν της έρθουν, ξέρει ότι όλα θα κουμπώσουν μεταξύ τους. Και γι΄αυτό το λόγο της συμβαίνει μια παραδοξότητα. Είναι άνθρωπος που αναζητάει την αυθεντικότητα του πράγματος, θέτει ορισμένα στάνταρ και παρασύρεται πιο εύκολα σε κάτι που είναι οργανωμένο και περιμένει την δική της προσθήκη.
Από δω και πέρα είναι η στιγμή της σιωπής μου και η στιγμή για τη Φωτεινή Αθερίδου να σου δείξει ότι είναι ένας χαρακτήρας που θα μπορούσε να τον εμπνευστεί ο Μπρετ Ίστον Έλις ή να τον ζωγραφίσει ο Πικάσο. Αλλά καλύτερα ας μην στην ορίσω παραπάνω.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΗ
«Έχω ανάγκη να νιώθω δημιουργική. Δηλαδή ακόμα και ταβέρνα να είχα, θα ήθελα συνεχώς να την ανανεώνω και να ανανεώνομαι. Το να είμαι σε μια καλλιτεχνική δουλειά, είτε αυτό είναι να γράφω στίχους με το Στάμο είτε να είμαι ηθοποιός, με γεμίζει. Δεν θεωρώ ότι είμαι μόνο ηθοποιός. Θέλω να αφήνω την ψυχή μου ελεύθερη. Μ΄αρέσει να παίζω πάρα πολύ. Μ΄αρέσει να κάνω πρόβες, να παράγω κάτι μέσα σε αυτό το πλαίσιο.»
«Όταν μεγαλώνεις σε μια οικογένεια που ζει μες στην ευτυχία, να είσαι δηλαδή συνέχεια παραγωγικός και δημιουργικός, τότε σε έλκει η ευτυχία. Νομίζω ασυνείδητα λειτούργησε ότι λειτούργησε. Το θέατρο ήταν μέρος της ζωής μου λόγω του μπαμπά μου, αλλά δεν μπορώ να σου για κάτι ότι αυτό με ώθησε να γίνω ηθοποιός.»
«Όταν μπαίνεις σε έναν ρόλο αναρχοποιείσαι. Ό,τι είσαι, όσο χάλια και να είναι αυτό, δεν σε πειράζει. Ορισμένα κόμπλεξ ή κολλήματα που μπορεί να έχουμε στη ζωή, σε έναν ρόλο δεν ντρεπόμαστε τόσο γι΄αυτά. Είναι ένα ξαλάφρωμα που γελάνε οι άλλοι με αυτό.»
Υποκεφάλαιο 1: Οι φίλοι που έκανε μέσω της δουλειάς
«Περιτριγυρίζομαι από άτομα που δεν είναι μόνο καλοί φίλοι, αλλά είναι και αξιόλογοι καλλιτέχνες. Νιώθω τυχερή που οι σχέσεις μου με τους ανθρώπους που συναναστρέφομαι, εξελίσσονται μαζί και βρίσκουμε κίνητρα ο ένας στον άλλον. Πάντοτε τα πράγματα είναι και πως τα βλέπεις. Αν θες δηλαδή να επικεντρωθείς στο κακό. Θέλω όλη την ώρα να δουλεύω με αυτά τα άτομα. Νιώθω μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Δηλαδή με το Μίνω συνεργαζόμαστε τώρα, έχει σκηνοθετήσει έργο μου, έχω παίξει δικό του, τώρα θα ξανασυνεργαστούμε, θα σκηνοθετήσει το ΚΟΚ που θα είμαστε το χειμώνα στο Θέατρο Αθηνών.»
Υποκεφάλαιο 2: Το Σεξλέξικον
«Με τον Σπύρο τον Χατζηαγγελάκη κολλήσαμε από τη δεύτερη μέρα. Γίναμε αδερφάκια. Χωρίς καμία βία όλο αυτό. Απλά μας βγήκε. Κάτι που ήταν πιο δύσκολο γιατί ήμασταν δύο άτομα. Είχε πολύ αέρα και εκτόπισμα το Σεξλέξικον, είναι πολύ ευχάριστο. Εμένα μ΄αρέσει να προκαλώ τη χαρά, να γελάνε οι άνθρωποι. Και με τον Σπύρο πέρασα μια από τις πιο ωραίες μου χρονιές επαγγελματικά.»
Υποκεφάλαιο 3: Οι σκοτεινές πλευρές ενός ηθοποιού
«Σκοτάδια έχουμε όλοι οι άνθρωποι. Είναι άλλο όμως σκοτάδια και άλλο προσωπική κατάθλιψη. Δεν είμαι δηλαδή μια φορεμένη κατάθλιψη που άγεται και φέρεται. Έχω σκοτάδια όπως ο καθένας. Τα κοιτάζω όμως πάντα με χιούμορ. Και μόνη στο σπίτι, και έξω με φίλους, και στη σκηνή. Το θέατρο με βοηθάει να ξορκίζω τον προβληματικό μου κόσμο και να γελάω με αυτόν. Έτσι συμφέρει. Δεν έχει νόημα να μεταφέρω τη μιζέρια μου στους θεατές. Αλλά να γελάσουν μαζί μου, να γελάσω μαζί τους, αυτό είναι δημιουργικό.
Ευτυχώς ακόμα ο πάτος μου στις μαύρες πλευρές είναι ψηλά. Υπάρχει ένα όριο αυτοεπιβίωσης και σταματάω. Για παράδειγμα έχω φτάσει 48 κιλά σε μια δύσκολη φάση της ζωής μου. Ήμουν σε βαθμό να φαίνονται τα κόκαλα μου. Φοβήθηκα. Με σώζει το γεγονός ότι φοβάμαι για μένα. Θα την κάνω την αυτοκαταστροφή, αλλά θα την ανακόψω στο σημείο που πρέπει.»
«Είναι το πιο δύσκολο πράγμα στη δουλειά μας να είμαστε κάθε φορά στο ύψος των περιστάσεων. Θέλει διαύγεια, αντοχή στην επανάληψη, ανανέωση χωρίς να χαλάς αυτό που κάνεις…»
Υποκεφάλαιο 4: Η απόλαυση στη μέχρι τώρα πορεία της
«Όσο μεγαλώνω, επειδή το θέατρο είναι σαν τη ζωή, τόσο πιο πολύ καταλαβαίνω. Έτσι συμβαίνει με τους ανθρώπους. Το πως βιώνει κανείς την απόλαυση εξελίσσεται και διαμορφώνεται αλλιώς. Εγώ βίωνα πολύ διαφορετικά πέρσι σε σχέση με φέτος την απόλαυση.»
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Ο Στάμος, ο Μίνως και τα βιντεάκια στο Youtube
«Ήμασταν στην παραλία με το Μίνω το Θεοχάρη που είναι κοινός μας φίλος και του λέω γράφω κάτι στίχους. Μου λέει να πω έναν, του λέω στίχους από Tο Άσχετο, τον στέλνει στον Στάμο και ο Στάμος του βάζει πολύ γρήγορα μουσική και μας το στέλνει πίσω. Έχει φτιαχτεί, χωρίς ποτέ να το πούμε, μια ομάδα. Το έφερε έτσι η ζωή και είμαστε 3-4 άνθρωποι που πάντα σχεδόν είμαστε εκεί. Εγώ με τους στίχους, ο Στάμος με τη μουσική, ο Ορέστης ο Πλακίδης που κάνει ενορχήστρωση και μίξη, ο Μίνως που είναι σχεδόν σε όλα τα τραγούδια συν όλοι αυτοί που τραγουδάνε κάθε φορά. Έχει φτιαχτεί κάτι που δεν έχει κανόνες. Δεν το κάνουμε για λεφτά, δεν έχουμε κάποιον να μας λέει τι και πότε να το κάνουμε.
Εμείς κάνουμε αυτό που θέλουμε, δεν είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε συνέπεια, λειτουργούμε εντελώς μόνοι μας. Όσοι μας ακούνε, μας μαθαίνουν είτε από στόμα σε στόμα είτε αν μας ακολουθούν στα προσωπικά μας social media. Σπάνια κάνουμε πάνω από 3 λήψεις. Στο Πάρτο Σερί για παράδειγμα κάναμε τρεις και κρατήσαμε την πρώτη γιατί ήταν πιο “ελεύθερη”. Τα βίντεο είναι πρόχειρα και στηρίζονται στον αυθορμητισμό της ψυχής μας. Στην ουσία κάνουμε το ποιοτικό μας παιχνίδι. Δεν θέλουμε να έχει φτήνια. Έχουμε στο πλάνο μας να κάνουμε ένα live, θέλω πολύ να το κάνουμε. Περιμένουμε και να βγουν δυο τραγούδια μες στο καλοκαίρι, οπότε θα έχουμε υλικό.»
«Δεν είμαι καλή στο στημένο πράγμα. Παρατηρώ ανθρώπους που γράφουν στίχους και είναι δεξιοτέχνες. Ακόμα κι αν τους έρθει κατά παραγγελία κάτι. Δεν ξέρω πως το πετυχαίνουν. Εγώ δεν το ‘χω αυτό. Αν κάτι δεν είναι από μένα, θα είναι μπούρδα, δηθενιά και θα το πετάξω. Οτιδήποτε μου έχει βγει είναι κάτι που ένιωσα εκείνη την ώρα, κάτι που μου προκάλεσε κάποιος, μια αληθινή μου σκέψη.»
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Η Μουρμούρα
«Εγώ στη Μουρμούρα είχα διπλό ρόλο. Έγραφα και το σενάριο για τον ρόλο του ζευγαριού. Αυτό με έκανε να είμαι συνέχεια σε μια κατάσταση εγρήγορσης. Σκεφτόμουν 24 ώρες το 24ωρο ιδέες. Μιλάμε για 80 επεισόδια. Σηκωνόμουν τα ξημερώματα για να σημειώσω κάτι που σκέφτηκα. Νομίζω με ωρίμασε 10 χρόνια αυτή η δουλειά. Η Μουρμούρα ήταν μια πολύ καλή συνθήκη.
Μια πετυχημένη δουλειά, πολύ καλοί ηθοποιοί, το σενάριο περνούσε από το χέρι μου. Αυτό ήταν μια πολύ σπάνια συνθήκη για την τηλεόραση. Σε μια τέτοια κατάσταση θα ξαναδούλευα στην τηλεόραση. Αλλά δεν το λέω με την έννοια ότι στοχεύω κάτι ή αποζητάω κάτι. Θέλω τα πράγματα να με έλκουν. Αισθάνομαι ότι με τραβούν αυτά που μου ταιριάζουν. Δηλαδή με τον Στάμο δεν σκέφτηκα ποτέ ότι θα ήθελα να κάνω αυτό στη ζωή μου. Αλλά άπαξ και εμφανίστηκε, εγώ λέω ότι θέλω να το κάνω στη ζωή μου.»
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Η Φωτεινή Αθερίδου ως χαρακτήρας – Ο Παρορμητισμός
«Παλεύω μεγαλώνοντας να χρησιμοποιώ που και που τη λογική. Δεν το καταφέρνω πάντα. Έχω ένα πρόβλημα και ένα καλό ταυτόχρονα. Είμαι πάρα πολύ παρορμητική. Και ως ηθοποιός και στην ζωή μου γενικά. Άλλες φορές μου βγαίνει σε καλό, άλλες σε κακό. Ο εαυτός μου τσινάει πολύ καμιά φορά. Υπάρχουν και σπάνιες περιπτώσεις που το μυαλό μου υπακούει. Εμένα μ΄αρέσει πολύ να κάνω αυτό που θέλω την ώρα που το θέλω. Οπότε όταν το καταπιέζω, εμένα με σφίγγει σαν θηλιά.»
«Είμαι άνθρωπος της οικειότητας και της συνήθειας. Πράγματα που έχω συνηθίσει δε μπορώ να τ΄αποχωριστώ. Είτε μιλάμε για κάτι καλό είτε για κάτι κακό. Όπως το ηλεκτρονικό τσιγάρο για παράδειγμα. Την ίδια στιγμή εμφανίζονται μέρες που μπορεί να τα αλλάξω όλα.»
«Όλοι κρινόμαστε στο πως φερόμαστε. Το να πιστεύεις καλά πράγματα για σένα είναι φυσιολογικό. Το να έχεις έπαρση είναι κακό. Η έπαρση είναι στάση, εκφράζεται με πράξεις. Ο αχταρμάς που υπάρχει μέσα μας είναι για όλους τους ανθρώπους. Το θέμα είναι τι διαχείριση κάνουμε και πως τα εκφράζουμε πως τα έξω. Παίζει ρόλο αυτό και για εμάς τους ίδιους, την προσωπική μας αυτοεκτίμηση.»
«Με νοιάζει πολύ η γνώμη αυτών που με νοιάζει. Των υπολοίπων την αγνοώ. Μου χει τύχει να ακούσω από ανθρώπους πολύ άσχημες κριτικές. Δεν με ένοιαξε καθόλου όμως, γιατί δεν είχα καμία επαφή μαζί τους. Αν όμως έρθει ένας άνθρωπος που τον ξέρω και μου πει κάτι, θα το σκέφτομαι όλη νύχτα. Γιατί έτσι λειτουργώ κι εγώ απέναντι στους άλλους. Όταν κάποιον δεν τον ξέρω, δεν θα κάτσω να τον κρίνω. Το θεωρώ απλή κακία. Θα κρίνω μόνο όσους είναι φίλοι μου και μου έχει ζητηθεί η γνώμη μου απ΄αυτούς. Και θα το κάνω μόνο προς όφελος τους.»
Υποκεφάλαιο 1: Η γιαγιά της και οι επιδράσεις του Στάμου
«Η γιαγιά μου είναι αδυναμία. Η γιαγιά μου, όπως και οι περισσότερες γιαγιάδες, είναι τρομακτικά αθώα. Είναι σοκαριστική η αθωότητα της. Είναι σαν μωρό. Αλλά με όλη την πορεία των χρόνων της. Κι αυτό με συγκινεί αφάνταστα. Συμβάλλει και η ηλικία, αλλά και η εποχή που μεγάλωσε. Νομίζω ότι οι άνθρωποι σταματούν να σκέφτονται τον εαυτό τους τόσο πολύ. Στην δική μας ηλικία χορεύει ο εγωισμός. Όταν αυτό καταλαγιάζει, παρατηρώ ότι μένει η αλήθεια εκείνης της ώρας. Αν έχω φάει, τι θα κάνω, που θα πάω, αν είμαι καλά. Άνθρωποι τέτοιας ηλικίας σε αλλάζουν.
Εγώ πολύ συχνά είμαι απόλυτη και βλέπω τη γιαγιά μου και σκέφτομαι να γίνω λίγο πιο large. Γι΄αυτό το λόγο με έχει κερδίσει και ο Στάμος ο Σέμσης. Σε σημείο που του έχω ταχθεί. Θα τον παρατήσω μόνο όταν με παρατήσει και με βαρεθεί. Ο Στάμος είναι τόσο χορτασμένος που έχει μια μόνο ανάγκη. Την αθώα ανάγκη να είναι καλλιτέχνης. Δεν τον διακατέχει κάποια ματαιοδοξία, να βγάλει λεφτά, να εκμεταλλευτεί. Κι αυτό το θαυμάζω και με κάνει καλύτερη.»
Υποκεφάλαιο 2: Ο παιδικός της εαυτός
«Αν εμείς είμαστε ανοιχτοί και έχουμε επαφή με την ψυχή μας, με αυτό που πραγματικά γουστάρουμε και έχουμε ανάγκη την εκάστοτε στιγμή, να είμαστε δηλαδή σε επαφή με τον παιδικό μας εαυτό, αισθάνομαι ότι τα πράγματα λειτουργούν. Δεν γίνεται ερήμην μας κάτι τέτοιο. Από εμάς ξεκινάει, αλλά δεν πρέπει να μένουμε πεισματικά κολλημένοι.
Εμένα ο παιδικός μου εαυτός είναι πάντα εύκολα ανιχνεύσιμος. Μου λειτουργεί αντίστροφα όταν κάτι πηγαίνει καλά. Όσο πιο καλά πηγαίνει η δουλειά, τόσο πιο ανακουφισμένη είμαι. Δεν παθαίνω πανικό του επόμενου βήματος, ούτε νιώθω χρέος να αποδεικνύω περισσότερα. Είμαι ευγνώμων για ό,τι μου έρθει, αλλά δεν θα τρελαθώ. Κι επειδή δεν επιμένω σε αυτό το κομμάτι, πετυχαίνω να μη φιμώσω τον παιδικό μου εαυτό.»
Υποκεφάλαιο 3: Ο χρόνος
«Δεν με τρομάζει το μεγάλωμα, ο χρόνος δηλαδή με την μεγάλη του διάσταση. Ακόμα δεν με τρομάζει. Αλλά είναι θέμα ηλικίας. Έχω έναν σεβασμό στην αισθητική της φύσης. Δηλαδή αν η φύση έχει ορίσει αυτό το πράγμα, άρα θα μου ταιριάξει να γεράσω, θα μου ταιριάξει να αλλάζει η όψη μου. Φοβάμαι να μεγαλώσω ψυχικά σαφώς. Αλλά δεν είναι κάτι που με απασχολεί συνειδητά. Η διατήρηση του μέσα μας είναι που αντιστέκεται στο χρόνο για μένα. Όλα τ΄άλλα ας έρθουν όπως τους αρμόζει να έρθουν.»
Επίλογος
Για το «αντίο», δες μερικά από τα πανέξυπνα, χιουμοριστικά και όμορφα τραγούδια που έφτιαξε η Φωτεινή Αθερίδου. Ακούγοντας τα να σκέφτεσαι ότι είσαι σε μια μουσική σκηνή και την βλέπεις να το ρίχνει στην πρόζα και το σκέρτσο. Γιατί αυτή είναι η Φωτεινή Αθερίδου. Ένα κορίτσι που παρακολουθείς το πρόσωπο της και νιώθεις να συμμετέχεις σε κάποιο σκετσάκι.
* Η συνέντευξη και φωτογράφιση έγινε στον κάτω χώρο του Άρωμα Καφέ στη Νέα Σμύρνη.
Φωτογραφίες: Θοδωρής Κώτσικας