Το σινεμά μπορεί να σου προσφέρει ωραία συναισθήματα. Συναισθήματα αυτοεπιβεβαίωσης, έκπληξης, απογοήτευσης. Με το Don’t Look Up του Άνταμ ΜακΚέι έχουμε να κάνουμε ξεκάθαρα με αυτο-επιβεβαίωση.
Είναι μια ταινία που δύο χρόνια συζητιέται. Είναι μια ταινία με έναν από τους μετρ σκηνοθέτες-σεναριογράφους στη μαύρη κωμωδία. Είναι μια ταινία που τα ονόματα του καστ με μικρούς ρόλους, θα μπορούσαν άνετα να είναι πρωταγωνιστές σε ταινίες με μεγάλους προϋπολογισμούς.
Έχει λοιπόν όλα αυτά, έχει και την παραγωγή του Netflix που σε κάνει να σκέφτεσαι από τη μία ότι υπήρξε τεράστιο μπάτζετ, αλλά από την άλλη τρέμει λίγο το φυλλοκάρδι σου γιατί το Netflix είναι σαν τον Παναθηναϊκό. Πάνω που παίρνεις μια χαρά, σου ρίχνει δύο απογοητεύσεις να μην σηκώνεις και πολύ ψηλά το κεφάλι σου που το επιλέγεις.
Στο Don’t Look Up ευτυχώς ήταν η σειρά της χαράς. Οι προσδοκίες που είχαν φτάσει μέχρι ψηλά, στον κομήτη που είχε κατεύθυνση προς τη Γη, βρήκαν αντίκρυσμα στο πιο έπακρο κι από το έπακρο.
Το στόρι του Don’t Look Up
Ο δρ. Ράνταλ Μίντι (Λεονάρντο ΝτιΚάπριο) και η διδακτορική Κέιτ Ντιμπιάσκι (Τζένιφερ Λόρενς) ανακαλύπτουν, η Κέιτ δηλαδή ανακαλύπτει, ένα περίεργο αντικείμενο σε απόσταση κοντινή για τα διαστημικά δεδομένα στον πλανήτη Γη. Είναι ένας κομήτης με μέγεθος κοντά στα 10 χιλιόμετρα, που εφόσον πέσει στο έδαφος, επίγειο ή υποθαλάσσιο, διαλύει τον πλανήτη εις τα εξ ων συνετέθη κι έχετε γεια βρυσούλες, λογγοί, βουνά, ραχούλες.
Το χρέος των δύο επιστημόνων είναι να σπεύσουν να πουν την αλήθεια σε όλο τον πλανήτη. Πώς διαχειρίζεται κανείς όμως ότι ξέρει πρώτος πως σε 6 μηνάκια θα πεθάνουμε όλοι; Το πρωτόκολλο επιτάσσει να ενημερωθεί πρώτα ο ηγέτης ενός κράτους, ειδάλλως θα επικρατήσει πανικός και θα αυτοκαταστραφούν οι άνθρωποι πριν τους σκοτώσει ο κομήτης.
Ο Ράνταλ και η Κέιτ έχουν συνάντηση με την Πρόεδρο των ΗΠΑ, την κ. Ορλίν, με τον γιο της και με το επιτελείο της. Τους λένε την κατάσταση ως έχει, όμως η Ορλίν έχει να αντιμετωπίσει κριτική γιατί επέλεξε για Ανώτατο Δικαστή έναν πρώην πορνοστάρ και δεν την πολυνοιάζει το τέλος του κόσμου, αν πρόκειται να χάσει στα επερχόμενα midterms.
Η κουβέντα αποβαίνει άκαρπη και οι δύο επιστήμονες πρέπει να βρουν έναν τρόπο να προειδοποιήσουν τον κόσμο, έχοντας πλέον και τον φόβο της σύλληψης από το FBI. Απευθύνονται λοιπόν σε μια εφημερίδα και ταυτόχρονα τους κανονίζουν να βγουν στην πιο επιτυχημένη πρωινή εκπομπή. Και βγαίνουν. Κι εκεί έρχονται αντιμέτωποι με την ανθρώπινη κατρακύλα.
Οι άνθρωποι νοιάζονται περισσότερο για οτιδήποτε κυκλοφορεί στα social media κι όχι για αυτό που λέει η επιστήμη. Οι άνθρωποι ακούνε μια σταρ τραγουδίστρια και τους απασχολεί αν χώρισε με τον φίλο της και όχι που θα σκάσει ένας κομήτης και θα καταστρέψει τη ζωή τους. Σας θυμίζουν τίποτα όλα αυτά;
Μίντι και Ντιμπιάσκι ακολουθούν διαφορετικές πορείες, με τον πρώτο να γοητεύεται από την προσοχή των μίντια, να χάνει τον προσανατολισμό του και να γίνεται υποχείριο της Προέδρου Ορλίν, ενώ η Μίντι χλευάζεται. Σας θυμίζει μήπως τίποτα κι αυτό;
Χιούμορ υψηλού επιπέδου κι ένα φινάλε συγκλονιστικό κινηματογραφικά
Το Don’t Look Up μπορεί να κυκλοφορεί αυτή την εβδομάδα στις αίθουσες από την Odeon – θα είναι στο Netflix από 25/12 – αλλά όταν γυρίστηκε, ήταν προφητικό. Όταν γυρίστηκε, δεν υπήρχε πανδημία. Δεν υπήρχε τίποτα.
Γι΄αυτό και όπως λέει ο Άνταμ ΜακΚέι, πρωταρχικός του στόχος ήταν να φτιάξει μια μαύρη κωμωδία με μπόλικο fiction μέσα. Τώρα, έχει απλά μια μαύρη κωμωδία με μπόλικη σκληρή αλήθεια.
Είναι αριστοτεχνικός ο τρόπος που το Don’t Look Up βάζει χιούμορ σε κάτι εσχατολογικό. Έχει μπόλικα στοιχεία από Monty Python. Μπορεί να έρχεται το τέλος των πάντων, αλλά στην τηλεόραση πρέπει να είσαι ευχάριστος στον τηλεθεατή. Πρέπει να είσαι ανάλαφρος, ευδιάθετος, δεν πρέπει να τον ταράζεις. Μπορεί να έρχεται το τέλος του κόσμου, αλλά έχουμε και μερικά σκάνδαλα να ασχοληθούμε, έχουμε ένα ίματζ που πρέπει να στηθεί.
It’s funny cause it’s true. Αυτός είναι ο νοητός άξονας πάνω στον οποίο εξελίσσεται η ταινία. Κι εκεί που έχεις μπει σε μια διαδικασία διακωμώδησης όλων και γελάς και ξεκαρδίζεσαι με την ανθρώπινη απάθεια και την ανικανότητα αντιμετώπισης μιας κατάστασης με τον τρόπο που της αρμόζει, λόγω των social media…Εκεί έρχεται το τελευταίο μισάωρο.
Η κωμωδία γίνεται ξαφνικά δράμα. Το υφέρπον μήνυμα, είναι πια ξεκάθαρο. Αν η επιστήμη είχε τη ρητορική ικανότητα του Άνταμ ΜακΚέι, ο πλανήτης θα είχε σωθεί από δεκαετίες.
Το πώς συνδυάζει αυτά τα δύο υφολογικά στοιχεία το Don’t Look Up, ο χρόνος που δίνει στο καθένα και η μετάβαση από το ένα στο άλλο, αποτελούν μια ταινία που δίκαια θα την χειροκροτήσουν, θα την αποθεώσουν.
Ερμηνείες που αξίζουν standing ovation
Εκτός από τα σκηνοθετικά, είναι και ευφυέστατα κάποια σεναριακά. Όπως ότι έχουμε μια γυναίκα Πρόεδρο-αντίγραφο του Τραμπ και ο Τζόνα Χιλ που κάνει τον γιο της, θέλει να δημιουργήσει έναν οιδιπόδειο σεξισμό όπως αυτόν που έδειξε ο Τραμπ για την Ιβάνκα. Είναι τρομερός ο τρόπος που αποτυπώνεται ο χλευασμός της επιστήμης. Όπως ακριβώς τον ζούμε εδώ και κάτι μήνες.
Και μετά είναι οι ερμηνείες. Ο Λεονάρντο ΝτιΚάπριο θα λέγαμε ότι είναι υπερβατικός, αν δε γνωρίζαμε πως μπορεί άνετα να ξυπνήσει από τον ύπνο, μετά από hangover, με την τσίμπλα στο μάτι, με το κεφάλι του να βουίζει και πάλι να είναι άψογος στο ρόλο του.
Η Jennifer Lawrence έχοντας πάρει πολλά μαθήματα από το Mother του Αρονόφσκι, αλλά κι από τη νέα εποχή στη ζωή της, τότε που είχε πάρει ένα διάλειμμα από την υποκριτική, έχει μεστότητα και ωριμότητα στον τρόπο που ερμηνεύει.
Η Μέριλ Στριπ είναι όντως GOAT που την αποκαλούν. Η Κέιτ Μπλάνσετ η αμέσως επόμενη GOAT, γιατί δεν υπάρχει τίποτα να μην το κομματιάζει και το επανασυνθέτει. Όλο το καστ βοηθάει με την ικανότητα του στο συνολικό αποτέλεσμα. Όπως, αξίζει να το πούμε, βοηθάνε και οι υπεύθυνοι για κοστούμια, που φτιάχνουν την Κέιτ Μπλάνσετ ή τον Μαρκ Ράιλανς που έχουν αυτές τις μασέλες και το spooky ασάλευτο χαμόγελο.
Το Don’t Look Up ανατρέπει με το πώς τελειώνει τα όσα είχε δημιουργήσει στον θεατή. Τον πιάνει εξ απήνης. Κι από κει που είναι ανάλαφρος μπροστά στην εικόνα ενός κομήτη που θα σκοτώσει τα πάντα, τον πιάνει από τον γιακά και τον ανασηκώνει. Ναι, ακριβώς όπως συμβαίνει και με τους ανθρώπους στην ταινία. Μια παραλληλία που αναρωτιέσαι αν την στόχευε ο Άνταμ ΜακΚέι ή ήθελε να εξυπηρετήσει κάτι διαφορετικό.
Μικρή σημασία έχει. Το αποτέλεσμα είναι που μετράει. Και το Don’t Look Up είναι το αποτέλεσμα που φέρνει την πλήρωση.