Η απειλή δεν είναι πάντα «οι άλλοι»: Ένα αγνοημένο αριστούργημα στο Disney+

Από τον απόλυτο μετρ του σασπένς...

Ο Μ. Νάιτ Σιάμαλαν είναι μια από τις πιο αμφιλεγόμενες περιπτώσεις σκηνοθετών στο Χόλιγουντ. Έχει προκαλέσει μαζικούς παροξυσμούς στα πρώτα του βήματα, βίωσε μια μεγάλη περίοδο απαξίωσης όταν και θεωρήθηκε υπερεκτιμημένος και τα τελευταία χρόνια έχει επιστρέψει για τα καλά διχάζοντας κοινό και κριτικούς.

Αυτό πάντως για το οποίο σίγουρα δεν μπορεί να τον κατηγορήσει κανείς είναι πως πρόκειται για έναν «ρηχό» δημιουργό: ακόμα και οι ταινίες του που απέτυχαν παταγωδώς, προσπαθούσαν πάντα να σχολιάσουν κοινωνικά φαινόμενα σε ένα δεύτερο επίπεδο, παραπλεύρως της πλοκής. Κάπως έτσι κατέληξε να έχει στο ενεργητικό του μια σειρά από ιδιαιτέρως υποτιμημένες ταινίες, που δεν εκτιμήθηκαν όσο τους άρμοζε.

Μια τέτοια ταινία του είναι και το «The Village», μια αγνοημένη ταινιάρα, που μπορεί πανεύκολα αυτές τις μέρες να την βρει κανείς στο Disney+. Εδώ ο Σιάμαλαν χρησιμοποιεί το είδος του θρίλερ για να εξερευνήσει την αξία της κοινότητας αλλά και την ψυχοφθόρα φύση της ιδιαιτέρως υπερπροσατευτικής αγάπης, που καταλήγει να γίνεται αληθινή φυλακή και εργαλείο χειραγώγησης.

Η ταινία διαδραματίζεται στα τέλη του 19ου αιώνα, σε έναν απομονωμένο οικισμό ,που διοικείται από μια ζοφερή ομάδα γερόντων. Οι γέροι και σοφοί αυτοί διοικητές είναι περήφανοι για την απλή και αρμονική ζωή που έχουν δημιουργήσει μακριά από τον υπόλοιπο κόσμο. Τα παιδιά τους είναι πειθαρχημένα στους κανόνες της κλειστής αυτής κοινωνίας αλλά ταυτόχρονα αισθάνονται αρκετά ελεύθερα ώστε να διασκεδάζουν.

Ο Έντουαρντ Γουόκερ (Γουίλιαμ Χαρτ) είναι ο πιο επιβλητικός σοφός εκ των διοικητών του χωριού και διδάσκει στο σχολείο. Είναι παντρεμένος με την Ταμπίθα (Τζέιν Άτκινσον) και έχουν δύο κόρες: την Κίτι (Τζούντι Γκριρ) και την Ίβι (Μπράις Ντάλας Χάουαρντ). Αν και τυφλή, η Ίβι είναι ξεκάθαρα ένα πνεύμα πολύ πιο ολοκληρωμένο από τους περισσότερους ανθρώπους στο χωριό. Είναι πανέξυπνη, γλυκιά, συμπονετική και έχει έναν ιδιαίτερο τρόπο με τα παιδιά λόγω της έμφυτης ευαισθησίας της. Επίσης είναι πολύ κοντά στον Νόα Πέρσι (Άντριεν Μπρόντι), τον νοητικά υπανάπτυκτο νεαρό του χωριού, που αντιμετωπίζεται με λύπηση από τους περισσότερους.

Το έτερο έντονο και γοητευτικό πνεύμα της κοινότητας είναι ο σεμνός και ήσυχος Λούσιους Χαντ (Χοακίν Φοίνιξ). Κάτι αλλάζει μέσα στον Λούσιος από τότε που πεθαίνει ένα αγόρι της κοινότητας. Ο Λούσιους ζητά από τους πρεσβύτερους την άδεια να αναλάβει μια επικίνδυνη αποστολή: να ταξιδέψει μέσα στο δάσος που περιβάλλει το χωριό και το χωρίζει από τις πόλεις προκειμένου να φέρει πίσω φάρμακα, ώστε να μην υποφέρουν και να μην πεθάνουν άσκοπα καθ άλλοι. Η μητέρα του, Άλις (Σιγκούρνεϊ Γουίβερ) προσπαθεί να προστατεύσει τον γιο της από αυτή του την επιθυμία επικαλούμενη τους κινδύνους που κρύβονται έξω από αυτή την καλοτακτοποιημένη και απομονωμένη κοινότητα. Ανησυχεί περισσότερο δε όταν ο Λούσιους αρχίζει και βλέπει με καχυποψία την παράδοση της απομόνωσης. «Υπάρχουν μυστικά σε κάθε γωνιά αυτού του χωριού. Δεν το νιώθετε; Δεν το βλέπετε;», θα διερωτηθεί απελπισμένος ο Λούσιους ενώ ετοιμάζεται να εξεγερθεί εναντίον της άκαμπτης τάξης που έχουν επιβάλλει οι γέροντες του χωριού στους πάντες.

Ο Σιάμαλαν «χτίζει» μια κοινότητα που έχει ως βασικό της συγκροτητικό στοιχείο έχει το φόβο. Άπαντες φοβούνται «αυτούς για τους οποίους δεν μιλάμε», δηλαδή κάτι τρομερά και βίαια πλάσματα που ζουν στο δάσος και απειλούν τη ζωή όποιου αφελούς τολμήσει να περάσει τα σύνορα του χωριού. Παρ’ όλο που οι κάτοικοι του χωριο΄΄υ έχουν στήσει ένα περιμετρικό τείχος με πύργο φύλαξης στην άκρη του δάσους, τα θηρία που και που μπαίνουν στο χωριό, σκοτώνουν και τρώνε τα ζώα των χωρικών και αναγκάζουν τους τελευταίους να καταφεύγουν σε υπόγεια καταφύγια, ενώ τα κακά πλάσματα περπατάνε στα πατώματα από πάνω τους. Τα κόκκινα σημάδια που αφήνουν στις πόρτες δε φαίνεται να σηματοδοτούν ότι η μακρά ανακωχή έχει λήξει.

Μια μέρα η Ίβι ρωτά τον Λούσιος γιατί είναι τόσο ατρόμητος και εκείνος απαντά: «Δεν ανησυχώ για το τι θα συμβεί, μόνο για το τι πρέπει να γίνει». Η Ίβι, η οποία θεωρούνταν πάντα αγοροκόριτσο, έχει τη δική της ευκαιρία να αποδείξει την ατρόμητη ψυχοσύνθεσή της όταν καλείται να σώσει αυτόν που αγαπά και να οδηγήσει την κοινότητα σε μια νέα κατεύθυνση.

Το «The Village» είναι ένα διαχρονικά επίκαιρο, αλληγορικό θρίλερ για τους κινδύνους κάθε κουλτούρας που βασίζεται στον φόβο και χωρίζει τον κόσμο σε στρατόπεδα: «εμείς» εναντίον των «άλλων». Αν και η ασφάλεια είναι μια παγκοσμίως αναγνωρισμένη αξία, δεν μπορεί ποτέ να υποσκελίσει την αγάπη και την ελπίδα, δύο πνευματικές αξίες που αποθεώνονται στον πυρήνα αυτής της εξαιρετικής ταινίας. Ο Σιάμαλαν το επισημαίνει όσο πιο ξεκάθαρα και αδιάλλακτα μπορεί: κάθε κοινότητα που εστιάζει όλη της την ενέργεια στους «κακούς εκεί έξω» αποδεικνύεται συνήθως ανυπεράσπιστη απέναντι στις σκοτεινές δυνάμεις που αναπτύσσονται εντός των δικών της ορίων.

Τόσο η ορατή πραγματικότητα όσο και ο αόρατος κόσμος που δημιουργεί ο Σιάμαλαν στο «The Village» υπενθυμίζουν εμφατικά τις εξαιρετικές ικανότητές του στη διαχείριση του σασπένς: είναι ένας αληθινός μετρ ως προς αυτό. Και ταυτόχρονα, το «φωνάζει» μέσα από το στόμα ενός χαρακτήρα του: το μόνο που πραγματικά έχουμε ανάγκη είναι η αδάμαστη, ανεξέλεγκτη αίσθηση της αγάπης.