Όταν θα έχει φύγει από τη ζωή και θα κάνει κάποιος τον απολογισμό της πορείας του, θα θυμούνται τον Στίβεν Σπίλμπεργκ για τον E.T., τα Indiana Jones, το Jurassic Park, το Saving Private Ryan, το The Terminal ή το Catch Me If You Can.
Άλλοι θα μιλούν για το Minority Report, τον Πόλεμο των Κόσμων, την Τεχνητή Νοημοσύνη, ακόμα ακόμα για το Lincoln ή το Bridge of Spies.
Πιθανότατα το The Fabelmans να μην βρεθεί στο μυαλό κανενός ως μια από τις ταινίες που σκέφτεσαι όταν ακούς για τον Στίβεν Σπίλμπεργκ.
Κατανοητό. Άλλωστε, σε μια καριέρα 50 ετών, αλίμονο αν ήταν εύκολο να βρεις τις 5 καλύτερες ταινίες του και να πεις ότι αυτές είναι και τίποτε άλλο.
Το The Fabelmans όμως, ίσως θα έπρεπε να είναι μια από τις πιο χαρακτηριστικές, γιατί πρόκειται για την ταινία που δείχνει το making of του Σπίλμπεργκ, τα παιδικά του χρόνια που τον έφεραν πίσω από την κάμερα και προσέφεραν όλα αυτά τα κινηματογραφικά διαμάντια που αναφέρθηκαν.
Πρόκειται για την πρώτη αυτοβιογραφική ταινία του Στίβεν Σπίλμπεργκ και αυτή που δείχνει ότι ο σκηνοθέτης είναι σε μια φάση της δημιουργίας του εδώ και 3-4 χρόνια, ώστε να έχει αφήσει εντελώς το sci-fi πίσω του και να τον νοιάζουν οι πιο απτές αφηγήσεις.
Μετά το περσινό West Side Story, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ λέει τη δική του ιστορία, την ιστορία των γονιών του, το πώς γαλουχήθηκε η ψυχή του στην αγάπη για το σινεμά και το storytelling.
Ο Σάμι Φεϊμπελμάν είναι ο μεγαλύτερος από τα τέσσερα παιδιά του Μπερτ και της Μίτζι και από μικρός έχει μια κάμερα ανά χείρας και καταγράφει σχεδόν τα πάντα. Τα παιχνίδια του με τις αδερφές του περιλαμβάνουν πάντα μια κάμερα και πειράματα ώστε να βγάλει ένα αληθοφανές αποτέλεσμα.
Έτσι, τις τυλίγει με χαρτιά υγείας για να τις μετατρέψει σε μούμιες, βάζει στο στόμα της μίας έναν κόκκο καλαμποκιού και κέτσαπ και κάνει τον οδοντίατρο και της λέει να φτύσει και μοιάζει να φτύνει αίμα και το δόντι της και πολλά ακόμα.
Ο μπαμπάς του είναι ένας ευφυής άνθρωπος, ασχολείται με την πληροφορική και μαζί με τον οικογενειακό φίλο, τον Μπένι, παίρνει την οικογένεια και μετακομίζουν στην Αριζόνα. Εκεί γράφονται οι πιο θριαμβευτικές σελίδες ενός πιτσιρικά που οδεύει προς την εφηβεία και προς την ενηλικίωση.
Εξελίσσεται ως κινηματογραφιστής, παίρνει καλύτερη κάμερα, κάνει φιλίες, παρουσιάζει για πρώτη φορά ταινίες μικρού μήκους στο σχολείο του, καταλαβαίνει πια ότι αυτό θα γίνει στη ζωή του.
Ταυτόχρονα όμως, η ζωή του περιλαμβάνει και την άνευρη σχέση της μαμάς και του μπαμπά του, με τον Μπένι να…μπαίνει (no pun intended) στη μέση και να διαταράσσει την φαινομενικά τρισευτυχισμένη οικογένεια. Στην πραγματικότητα η παρουσία του είναι που κάνει χαρούμενη και την Μίτζι.
Η νέα μετακόμιση των Φεϊμπελμάν στην Καλιφόρνια, αυτή τη φορά δίχως τον Μπένι που μένει πίσω, φέρνει στην επιφάνεια όσα απέφευγαν να πουν η Μίτζι και ο Μπερτ, με τον Σάμι να έχει καταλάβει από καιρό τι συμβαίνει και να το έχει συζητήσει με τη μητέρα του.
Στην Καλιφόρνια ο Σάμι θα έχει να αντιμετωπίσει και την απώλεια των σχέσεων που έχτισε στην Αριζόνα, τους φίλους που τον κατανοούσαν, και τους νέους συμμαθητές που είναι αντισημίτες και κάνουν μπούλινγκ. Εκεί θα γνωρίσει όμως και την πρώτη του κοπέλα.
Η πορεία του Σάμι μοιάζει να έχει μπει στις ράγες που θέλει και σύντομα θα βρεθεί στα μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο σαν ένα preview από το μέλλον του.
Το The Fabelmans είναι μια υπέροχη, μια πολύ αναζωογονητική ιστορία, σου γαληνεύει το μέσα σου και έχει το ιδιαίτερο και ξένο για την εποχή μας, να μην αποτυπώνει το σκληρό ως σκληρό, αλλά να το αποδυναμώνει, να το αποδομεί, αντιμετωπίζοντας το με αλαφρότητα και με τη ματιά της μεγάλης χρονικής απόστασης.
Ο Σπίλμπεργκ δεν αφιερώνει δραματοποίηση στο τμήμα της ταινίας που δείχνει τις επιθέσεις που δέχεται ο Σάμι από τους αντισημίτες. Αντιθέτως, του δίνει μια άλλη οπτική και αναδεικνύει το όμορφο, καλύπτοντας το μπούλινγκ με τον εφηβικό έρωτα και το φλερτ με την θρησκόληπτη Μόνικα που του δίνει το πρώτο φιλί θέλοντας να φυσήξει μέσα του το Άγιο Πνεύμα.
Συνδυάζει ιδανικά το χιούμορ με την παιδικότητα, με τις στιγμές οδύνης που περιλαμβάνει η ζωή και η πορεία προς την ενηλικίωση και όλα αυτά ισορροπούνται τόσο καλά, γιατί στο επίκεντρο όλων μπαίνει και το αισιόδοξο, ότι δηλαδή κάπου στα 50s ένα μικρό αγόρι θέλησε να γίνει σκηνοθέτης και έγινε.
Είναι δε χαρακτηριστικό της δύναμης που έχει το The Fabelmans, ότι ο Στίβεν Σπίλμπεργκ έβαλε τα κλάματα στα γυρίσματα, κατά δήλωση του Σεθ Ρόγκεν που υποδύεται τον Μπένι.
Αυτός μαζί με τους Πολ Ντέινο και Μισέλ Ουίλιαμς ερμηνεύουν σπουδαία τους ρόλους τους, αν και τα παιδιά της ταινίας τους κλέβουν τη δόξα σε αρκετές στιγμές.
Ομολογώ ότι είδα την ταινία έχοντας πρώτα διαβάσει πολύ θετικές κριτικές και για μια ταινία που είναι από τις καλύτερες του Στίβεν Σπίλμπεργκ και περίμενα ότι δεν θα είναι έτσι, ότι θα πρόκειται για υπερβολές. Τελικά έτσι είναι.
Το The Fabelmans είναι καταπραϋντικό και σου αλλάζει όλη τη διάθεση (μου θύμισε το περσινό Licorice Pizza αρκετά), χάρη και στην κινηματογράφιση, τη φωτογραφία, την ηρεμία και ψυχική ευδαιμονία που προσφέρουν αρκετές σκηνές του.