Ιανουάριος του 1993. Ένας κατάδικος δραπετεύει από τις φυλακές του Κορυδαλλού και ξεχνάει ανοιχτη την πόρτα της φυλακής. Σταδιακά τον δρόμο της ελευθερίας θα διαβούν άλλοι 79 φυλακισμένοι. Έντεκα εξ’ αυτών περιπλανιούνται στην Πελοπόννησο έχοντας στην κατοχή τους έναν χάρτη που οδηγεί στον θρυλικό θυσαυρό του Χουρσίτ Πασά. Αν και κινούνται συλλογικά και συντροφικά, το χρυσάφι θα τους οδηγήσει σε έχθρες, διχόνοιες και ανταγωνισμούς.
Όταν ο Σταύρος Τσιώλης έκανε στροφή στην κωμωδία στις αρχές των 90s, μια στροφή που επί της ουσίας θα επαναπροσδιορίσει συνολικά το εν ελλάδι είδος, θα αφήσει εποχή ανοίγοντας έναν ολόκληρο δρόμο. Σκηνοθέτης δραματικών ταινιών στα 80s, πραγματικά βαριών ιστοριών, χωρίς ποτέ να αφήσει την πίκρα της ψυχοσύνθεσής του και την αγωνία του να εξερευνά την ανθρώπινη φύση δημιουργώντας γλυκόπικρους χαρακτήρες, τα 90s υπήρξαν για εκείνον μια πραγματικά εξαιρετικά εμπνευσμένη περίοδος.
Μετά τον «Έρωτα στη Χουρμαδιά» και το «Παρακαλώ γυναίκες μην κλαίτε», ο Τσιώλης ξανασυναντιέται με τον αγαπημένο του Αργύρη Μπακιρτζή και δημιουργεί το εξαιρετικό «Ο χαμένος θησαυρός του Χoυρσίτ Πασά». Γεμάτη αυτοσαρκασμό και με μια βαθιά αγάπη για την λαϊκότητα και την ελληνική επαρχία, ο «Θησαυρός» αποτελεί ένα ιδιότυπο road movie που χρησιμεύει σαν καμβάς για να ξεδιπλωθεί όλο το στοιχείο μιας πέρα για πέρα βαλκανικής κοινωνίας, μιας κοινωνίας που ο Τσιώλης, σαν άλλος Κουστουρίτσα αγαπάει να φανερώνει βάζοντας την να συνδιαλέγεται με το τραγικό παρελθόν της.
Οι ήρωες του Τσιώλη μοιάζουν να έχουν ξεπηδήσει από κάποιον λαϊκό μύθο και να νιώθουν άβολα μέσα στον σύγχρονο κόσμο. Κυνηγάνε έναν θησαυρό που τους γοητεύει περισσότερο εξαιτίας της ίδιας της μυθικής διάστασης που τον συνοδεύει και λιγότερο για το υλικό συμφέρον τους. Ζουν επί της ουσίας για την περιπέτεια, παλεύουν να ξεφύγουν από το τραγικό πεπρωμένο τους κοιτάζοντας στο παρελθόν τους, το οποίο παραμένει ωστόσο αδιευκρίνιστο. Οι συμβολισμοί του Τσιώλη για την Ελλάδα και την συλλογική ιστορία του λαού της είναι πυκνοί αλλά διακριτικοί και η ελαφρότητα της ιστορίας του δεν παραβιάζεται ποτέ εξαιτίας τους.
Μόλις δυο χρόνια αργότερα, ο Τσιώλης έβγαλε το «Ας περιμένουν οι γυναίκες», μια από τις σημαντικότερες ελληνικές κωμωδίες όλων των εποχών. Ο «Χαμένος θησαυρός του Χουρσίτ Πασά» αναπόφευκτα καταδικάστηκε στην αφάνεια εξαιτίας της τεράστιας φήμης που απέκτησε (ακόμα και αυτό αναδρομικά) το «Ας περιμένουν οι γυναίκες». Κάπως σαν τους ήρωές του, αυτό το αγνοημένο διαμαντάκι του πιο ιδιαίτερου σκηνοθέτη που υπηρέτησε ποτέ το ελληνικό σινεμά, μοιάζει να ψάχνει ακόμα και σήμερα το κοινό που του αντιστοιχεί.
Αποτελεί μια από τις καλύτερες επιλογές του Ertflix και είναι μια εξαιρετική εισαγωγή πάνω στο πανέμορφο, τόσο γλυκό και ταυτόχρονα ξεκαρδιστικό σινεμά του Σταύρου Τσιώλη.
