Ήταν 1980. Το λεγόμενο New Hollywood μόλις είχε βγει από μια ξέφρενη δεκαετία ασύλληπτης δημιουργικότητας. Και το πιο εξέχον μέλος εκείνης της γενιάς σκηνοθετών που έκανε το παγκόσμιο κινηματογραφικό κοινό να παραμιλάει άκουγε σε δύο ονόματα: Στάνλεϊ Κιούμπρικ.
Ήταν 1980. Ένας τεχνικός που δούλευε σε εκείνα τα τεράστια στούντιο του Λος Άντζελες μιλώντας στον Guardian είχε πει: «Όταν στο Χόλιγουντ λες το όνομα “Στάνλεϊ Κιούμπρικ”, είναι σαν να αναφέρεσαι στον Ιησού Χριστό». Και πως θα μπορούσε να είναι αλλιώς; Αυτός ο θαυματουργός τύπος είχε καταφέρει να καθορίσει κάθε είδος με το οποίο καταπιανόταν.
Γυρίζε μια ταινία, καθόριζε ένα genre και μετά μεταπηδούσε σε ένα άλλο genre για να το καθορίσει και αυτό. Δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί: ο Κιούμπρικ άλλαξε το σινεμά παραπάνω από μια φορά. Το έκανε με κάθε του ταινία.
Ήταν 1980. Ο Τζακ Νίκολσον μόλις είχε υποδυθεί έναν τρελό στην «Φωλιά του Κούκου» και η αγκαλιά του Κιούμπρικ για αυτόν και το διεστραμμένο βλέμμα του ήταν ολάνοιχτη.
Άλλωστε στην προσπάθειά του να καθορίσει το genre του horror, ο Νίκολσον έμοιαζε να είναι η «μούσα» του. Τι κι αν ο Στίβεν Κινγκ είχε τις αμφιβολίες του; Τι κι αν ο ίδιος θεώρησε πως η «Λάμψη» του δεν μεταφέρθηκε ποτέ στο σινεμά έτσι όπως έπρεπε; Ο Άγιος Στάνλεϊ είχε πάρει την απόφασή του. Και όταν ο Άγιος Στάνλεϊ έπαιρνε αποφάσεις για το σινεμά, η Ιστορία είχε γραφτεί πριν καν τις υλοποιήσει.
Ήταν 1980. Και σε μια εποχή που τα τρέιλερ απλά σε προϊδέαζαν για το τι θα δεις χωρίς να σου δείχνουν πολλά, κανένα τρέιλερ δεν τρόμαξε τόσους πολλούς ανθρώπους με μόλις ένα πλάνο:
37 χρόνια μετά την πρώτη προβολή της, η «Λάμψη» συνεχίζει να προκαλεί ρίγη τρόμου και γνήσια κινηματογραφική υπερένταση. Ο Κιούμπρικ ποτέ δεν έχτισε ξανά ένα τόσο στέρεο κλίμα γύρω από τους πρωταγωνιστές του:
το επιβλητικό, μεγαλοπρεπές και τρομακτικά άδειο ξενοδοχείο στο οποίο εξελλίσονται τα πάντα σε αυτόν τον αριστουργηματικό εφιάλτη, αποτελεί τον πιο κομβικό συμπρωταγωνιστή της ταινίας. Η horror στιγμή του «Ιησού Χριστού του Χόλιγουντ» είναι μάλλον το αριστούργηματικό αποκορύφωμα μιας έτσι κι αλλιώς αριστουργηματικής καριέρας.
Ενώ ο Αύγουστος έχει ξεπεράσει τα μισά του και οδεύει ολοταχώς προς το κλείσιμο του, η ιστορική «Λάμψη» έρχεται ξανά στην Αθήνα για να πετύχει εκ νέου αυτό που πέτυχε και το 1980: να ανατριχιάσει όποιον δεν την έχει δει.
Αλλά εδώ που τα λέμε και όποιον την έχει δει. Άλλωστε είναι αδύνατο να μην ανατριχιάσει ολόκληρο το σώμα σου κοιτώντας αυτόν τον εφιάλτη.
Τα σινεμά της Αθήνας φιλοξενουν εκ νέου, σε επανέκδοση, αυτή την ταινιάρα και είτε κάποιος την έχει δει είτε όχι θα ήταν κρίμα να χάσει την ευκαιρία να την παρακολουθήσει στην μεγάλη οθόνη. Άλλωστε είναι δεδομένο: όταν θα βγείτε από την αίθουσα, δυο αντίρροπες δυνάμεις θα ταλαιπωρούν το μυαλό σας.
Η μια θα σας προτρέπει να περπατήσετε λίγο για να σκεφτείτε τι ήταν αυτό που μόλις είδατε (ή ξαναείδατε), να σκεφτείτε το μεγαλείο πίσω από αυτό το horror έπος που σκέφτηκε ο Κιούμπρικ. Η άλλη δύναμη θα σας ωθεί να πάτε στο σπίτι σας όσο πιο γρήγορα γίνεται. Ξαφνικά άλλωστε, η νύχτα θα μοιάζει πιο τρομακτική.
Τέτοια γλυκά διλήμματα -η τέλεια ενισχυτική συνθήκη στον μαζοχισμό του να παρακολουθείς σοβαρά, καλοφτιαγμένα horror– δεν πρέπει να τα αφήνουμε να περνάνε από μπροστά μας χωρίς να τα ζούμε…