Οι πραγματικοί λάτρεις της Επιστημονικής Φαντασίας, οι φανατικοί και αθεράπευτοι οπαδοί της, το γνωρίζουν καλά: αυτό το τιμημένο είδος είναι κατά βάση ένα εγκεφαλικό είδος. Και κυρίως, ένα πολιτικοποιημένο, γεμάτο αλληγορίες και φιλοσοφικές προεκτάσεις, είδος.
Αυτά είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την Επιστημονική Φαντασία σε επίπεδο λογοτεχνίας (σε πρωτογενές επίπεδο δηλαδή) και αυτά είναι τα στοιχεία που ηγεμονεύουν και στις αληθινά σημαντικές κινηματογραφικές δημιουργίες που έχουν να κάνουν με αυτή.
Όμως δεν είναι ακριβώς έτσι όσον αφορά το πως αντιλαμβάνεται το Sci Fi το μεγαλύτερο μέρος του σινεφίλ κοινού. Στις συνειδήσεις όλων όσων είναι λάτρεις του κινηματογράφου, το Sci Fi είναι ένα είδος που βασίζεται στα ειδικά εφέ και την εύκολη δημιουργία δράσης, ένα απλά διασκεδαστικό είδος και τίποτα παραπάνω, κάτι που ακόμα και αν έχει όντως να προσφέρει κάτι παραπάνω από απλές action στιγμές, σε τελική ανάλυση αυτές είναι που το καθορίζουν και όχι το «παραπάνω».
Δεν χρειάζεται να αναλύσουμε πόσο λάθος είναι όλη αυτή η λογική ακόμα και όταν αφορά ταινίες που όντως χαρακτηρίζονται από τρομερό μπάτζετ και τα ειδικά τους εφέ είναι απίστευτα εντυπωσιακά. Υπάρχουν ωστόσο και ορισμένες ταινίες τόσο low badget που φτιάχτηκαν λες και ήθελαν να απαντήσουν σε όλη αυτή τη λανθασμένη εντύπωση. Ταινίες Επιστημονικής Φαντασίας χωρίς ίχνος ειδικού εφέ, βασισμένες απόλυτα στην πλοκή και το σενάριό της αλλά τόσο υψηλού επιπέδου που ο μέσος (αληθινός) οπαδός του Sci Fi δεν γίνεται να μην αγαπήσει.
Ακολουθούν 5 χαρακτηριστικά παραδείγματα:
The Man from Earth (2007)
Γίνεται να γυριστεί μια Sci Fi ταινία εξ’ ολοκλήρου μέσα σε ένα δωμάτιο και έχοντας ως κινητήρια δύναμή της τους διαλόγους και μόνο τους διαλόγους. Όσοι είχαμε την ευκαιρία να δούμε αυτό το προ δεκαετίας κινηματογραφικό διαμάντι μπορούμε να απαντήσουμε με ευκολία: γίνεται! Το «The Man from Earth» δεν είναι απλά Sci Fi στα καλύτερά του, αλλά και μια επίδειξη για το πως ένα είδος που είναι άμεσα συναρτημένο με «εξωγήινες» θεματικές μπορεί εύκολα να γίνει θεατρικό είδος.
Primer (2004)
Από τα μεγαλύτερα «καψίματα» που θα δεις στη ζωή σου, αυτό εδώ το οριακά ερασιτεχνικό φιλμ μοιάζει σαν ένας ανεξερεύνητος θησαυρός που όποιος τον ανακαλύψει τυχαία θα νιώθει ασύλληπτα «πλούσιος». Εξιστορώντας την ιστορία μιας παρέας φίλων που ανακαλύπτουν μια μηχανή που μπορεί να τους πηγαινοφέρνει στον χρόνο, το «Primer» καταφέρνει χωρίς ίχνος οπτικού εφέ να γίνει μια σκοτεινή ταινία ανθολογίας για το Sci Fi.
Mad Max 2: The Road Warrior (1981)
Το δεύτερο κεφάλαιο της θρυλικής σειράς ταινιών «Mad Max», μπορεί να παραδίδει μαθήματα για το πώς μπορείς ν’ αποδώσεις το μέλλον χωρίς να χρειαστεί να αποτυπώσεις τα τεχνολογικά επιτεύγματα που πιστεύουν όλοι πως λογικά θα το καθορίζουν. Το μετα-Αποκαλυπτικό περιβάλλον του «Mad Max 2» είναι δομημένο σε άδειες λεωφόρους εν μέσω τρομακτικών ερήμων: είναι το περιβάλλον ενός γουέστερν και δεν χρειάζεται κανένα ειδικό εφέ για να αποτυπωθεί.
The Box (2009)
Η δεύτερη και ασύλληπτα υποτιμημένη ταινία του Ρίτσαρντ Κέλι, του δημιουργού του Donnie Darko, είναι μια μεταφορά στη μεγάλη οθόνη ενός επεισοδίου της θρυλικής σειράς «Στη Ζώνη του Λυκόφωτος». Σκοτεινό και απαισιόδοξο, άξιος συνεχιστής του Donnie Darko στην πραγματικότητα- παρά το γεγονός ότι δεν βρήκε ποτέ την αναγνώριση που του άξιζε-, τούτη εδώ η ταινία έχει χρησιμοποιήσει ορισμένα πολύ βαρβάτα μακιγιάζ αλλά καθόλου οπτικά εφέ και αποτελεί ένα φοβερό Sci Fi φιλμ που είναι πολύ κρίμα που δεν έχει βρει την απήχηση που πρέπει.
Gattaca (1997)
Θα επαναλάβουμε αυτά που είχαμε σε ένα άλλο, αντίστοιχα geek, κείμενο για να μην τα ξαναγράφουμε: «Εισπρακτική αποτυχία την εποχή του, ταινία με καλτ στάτους αργότερα, αναγνωρισμένο ως παραπεταμένο αριστούργημα πλέον.
Το «Gattaca» είναι μια ταινία για την οποία ο «πατριάρχης» του New Wave Sci-Fi, ο Φίλιπ Κ. Ντικ θα ένιωθε περήφανος. Και δεν υπάρχει μεγαλύτερο κοπλιμέντο για μια ταινία του είδους από αυτό. Μελαγχολική ατμόσφαιρα, πεσιμιστικό κλίμα, δυστοπικό περιβάλλον, ερωτήματα περί θρησκείας και ανθρώπινου ανταγωνισμού, το «Gatacca» ακολουθεί και επεκτείνει την λογική του φιλοσοφικού Sci-Fi που το «Blade Runner» υπηρέτησε όσο καμία άλλη δημιουργία».
Να προσθέσουμε και κάτι ακόμα: δεν έχει κανένα ειδικό εφέ…