Να και μια φορά που η λέξη «μαλάκα» δεν έχει την έννοια με την οποία την έχουν καταχωρήσει όλοι, κάνοντάς την την πιο γνωστή ελληνική σε όλον τον κόσμο. Κι αυτό διότι δεν αναφερόμαστε στον γνωστό χαρακτηρισμό, αλλά σε ένα κρητικό τυρί που έχει όλα τα φόντα να κάνει ανάλογη… διεθνή καριέρα!
Η μαλάκα μοιάζει αρκετά εξωτερικά με την γνωστή ιταλική μοτσαρέλα, όμως στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα άλλο από γραβιέρα που δεν έχει μείνει να ωριμάσει. Είναι δηλαδή μια… ανώριμη γραβιέρα η οποία παρασκευάζεται αποκλειστικά από αιγοπρόβειο γάλα και τα τελευταία χρόνια κερδίζει διαρκώς έδαφος, όχι μόνο στην ελληνική αλλά και στην διεθνή σκηνή.
Ωστόσο μέχρι πρότινος ήταν ένα σχετικά άγνωστο στο ευρύ κοινό τυρί, παρά το γεγονός ότι παρασκευάζεται εδώ και πολλές δεκαετίες στην περιοχή των Χανίων. Μάλιστα είναι πολύ συγκεκριμένα τα τυροκομεία που έχουν το δικαίωμα να ασχολούνται με την μαλάκα ή αλλιώς τυρομάλαμα, το οποίο οι ντόπιοι έχουν συνδέσει άμεσα με το Πάσχα.
Άλλωστε είναι η εποχή που ρέει άφθονο το γάλα που απαιτείται για την παρασκευή της και τότε είναι που έρχεται να ανεβάσει τις τοπικές παραδοσιακές συνταγές, όπως για παράδειγμα τα πατροπαράδοτα (και πεντανόστιμα) καλιτσούνια! Φυσικά οι περισσότερες χρήσεις της έχουν να κάνουν κυρίως με συνταγές της Κρήτης, όμως πλέον βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή που ακόμη και γνωστοί και βραβευμένοι σεφ την ανακαλύπτουν και την χρησιμοποιούν παντού.
Πέρα από γέμιση στις υπέροχες κρητικές πίτες, μπορεί να μπει σε σαλάτες, να ψηθεί ή ακόμη και να αντικαταστήσει την μοτσαρέλα μέχρι και σε πίτσες. Όρεξη να έχεις δηλαδή και δημιουργική διάθεση και δεν χρειάζεται τίποτα παραπάνω.
«Μας το ζητούν εστιάτορες από την Αθήνα τα τελευταία χρόνια και, μάλιστα, έντονα. Η γκουρμέ κουζίνα το έχει εντάξει δυναμικά σε πολλές συνταγές, αφού αποτελεί βάση για μια σειρά από φαγητά και εδέσματα. Εδώ, στην Κρήτη, Πάσχα χωρίς τυρί μαλάκα δεν γίνεται. Είναι ταυτισμένο με τα καλιτσούνια και τις συνταγές που έφτιαχναν εδώ και πολλά χρόνια οι γιαγιάδες και οι μητέρες μας», είχε δηλώσει στο ypaithros.gr ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Χανίων, Ευάγγελος Κωστάκης, ιδιοκτήτης ενός εκ των λίγων τυροκομείων που την παρασκευάζουν.
Πλέον γίνονται προσπάθειες ώστε να πάρει πιστοποίηση ΠΟΠ προκειμένου να αναγνωριστεί ως ένα τοπικό προϊόν της Κρήτης, κάτι που αποτελεί τεράστιο στοίχημα για τους ντόπιους.
Κι όλα αυτά ενώ κάποτε για την μαλάκα περίπου 50 μπακάληδες οδηγήθηκαν στα δικαστήρια πίσω στην δεκαετία του ’70! Σύμφωνα με όσα είναι γνωστά, τότε βρέθηκε στην Κρήτη στην θέση του υπεύθυνου αγορανομίας ένας κρατικός λειτουργός με καταγωγή από την Βόρεια Ελλάδα. Φυσικά δεν είχε ιδέα για αυτό το συγκεκριμένο τυρί και το μπέρδεψε με την… φέτα! Έτσι, θεώρησε ότι οι ιδιοκτήτες δεν τηρούσαν τους κανόνες διατίμησής της και τους έστειλε στα δικαστήρια.
Παρά τις φωνές τους περί λάθους και την προσκόμιση σχετικής απόφασης του τότε Υπουργείου Εμπορίου που αναγνώριζε την ιδιαιτερότητα της μαλάκας, οι δικαστές δεν πήραν… χαμπάρι και τους επέβαλαν και ένα τσουχτερό πρόστιμο στην περίφημη «δίκη της μαλάκας» όπως έμεινε στην ιστορία του τόπου!