Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πώς ο άνθρωπος γίνεται καθημερινά αποδέκτης του παρελθόντος και δεν το αντιλαμβάνεται, δεν του δίνει σημασία. Με το τηλεσκόπιο James Webb της NASA, αυτό θα πάρει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις.
Η ακτινοβολία του Ήλιου θέλει 8 λεπτά για να φτάσει στη Γη. Άρα, όταν μας πετυχαίνει, αυτό που μας πετυχαίνει, είναι το παρελθόν των προηγούμενων 8 λεπτών.
Όταν σηκώνουμε τη νύχτα ψηλά το βλέμμα μας για να δούμε τον ουρανό κι αυτός είναι γεμάτος αστέρια, βλέπουμε ένα φως που έχει ταξιδέψει από κοντινούς γαλαξίες, από μακρινούς γαλαξίες, από κοντινά ή μακρινά σύμπαντα. Μπορεί να έχει ταξιδέψει το φως από 5 χρόνια ως και αιώνες, ως και χιλιετίες.
Πώς θα ένιωθες όμως αν μπορούσες να δεις ένα φως που έχει ταξιδέψει 13.5 δισεκατομμύρια χρόνια; Το τηλεσκόπιο James Webb φτιάχτηκε αποκλειστικά γι΄αυτόν το σκοπό.
Μετά από 20 χρόνια κατασκευής, πειραμάτων και προσαρμογών, το τηλεσκόπιο θα βρεθεί στο διάστημα για να «κοιτάξει κατάματα» μια πλευρά του Σύμπαντος μας, που λέγεται υπέρυθρη περιοχή και μπορεί να βρίσκεται εκεί φως από το τόσο μακρινό παρελθόν.
Η διάρκεια ζωής του Σύμπαντος μας είναι 13.8 δισεκατομμύρια. Πριν 13.7 δισ. χρόνια έγινε το Big Bang. Πριν από 4.5 δισεκατομμύρια χρόνια σχηματίστηκε ο γαλαξίας μας. Πριν απ΄αυτό το διάστημα των 13.8 δισ. ετών, δεν υπήρχε τίποτα. Κανένα φως. Μόνο σκοτάδι. Σκοτεινή ενέργεια και ύλη.
Τότε δημιουργήθηκαν τα πρώτα άστρα, τα οποία μάλιστα εκτιμάται πως είχαν μάζα ως και 1.000 φορές μεγαλύτερη του Ήλιου. Κι ο γενικός κανόνας είναι πως όσο μεγαλύτερο ένα άστρο, τόσο μικρότερη διάρκεια ζωής έχει και πλησιάζει προς την έκρηξη που θα απελευθερώσει φως και άπειρα στοιχεία.
Η NASA θα συλλέγει στοιχεία για 5 χρόνια
Στο ξεκίνημα του Σύμπαντος μας, δεν υπήρχε τίποτα. Μόνο υδρογόνο, ήλιο και λίθιο. Για να εμφανιστούν ο άνθρακας, το άζωτο, το πυρίτιο και όλα τα στοιχεία του περιοδικού πίνακα, έπρεπε να υπάρξουν διεργασίες εντός των άστρων και στη συνέχεια οι εκρήξεις να τα απελευθερώσουν για να ταξιδέψουν στο χάος, μέχρι να βρουν τον γαλαξία μας.
Αυτό σημαίνει πως μπορεί να ήρθαμε κάποτε σε επαφή με σκόνη δισεκατομμυρίων ετών ύπαρξης και απλώς να μην το γνωρίζαμε.
Η NASA ελπίζει να συλλέξει με το James Webb τα κατάλληλα στοιχεία για να απαντήσει στο μεγαλύτερο ερώτημα της ανθρωπότητας: από πού προερχόμαστε;
Σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία που έδωσε 700 εκατομμύρια ευρώ, η NASA επένδυσε κοντά 9 δισεκατομμύρια ευρώ για το James Webb, το οποίο φτιάχτηκε για να προσφέρει λύσεις στους περιορισμούς που παρουσιάζει το Hubble.
Το James Webb διαθέτει έναν καθρέφτη με 6.5 μέτρα πλάτος, που έχει μεταλλικό βηρύλλιο και λεπτή επένδυση από χρυσό, υλικά τα οποία θα μπορέσουν να κάνουν αντανάκλαση του φωτός και να απαθανατίσουν τις μικρές, κόκκινες κηλίδες σε ένα πολύ στενό σημείο του Σύμπαντος μας.
«Η αποστολή του τηλεσκοπίου της NASA είναι να βρει τη στιγμή σχηματισμού όλων των πραγμάτων. Είναι το περίφημο επιχείρημα “είμαστε όλοι φτιαγμένοι από αστρόσκονη”. Η NASA θέλει να βρει τον σχηματισμό του πρώτου ατόμου άνθρακα. Είναι τρομερό ότι θα μπορέσουμε στ΄αλήθεια να δούμε τη διαδικασία αυτή.
Δεν ξέρουμε πολλά για τα πρώτα άστρα. Μπορούμε να βάλουμε τους νόμους της φυσικής σε υπολογιστικά μοντέλα και να τα “τρέξουμε” γιια να έχουμε μια αίσθηση του τι είναι πιθανό να συμβεί. Ακούγεται φανταστικό» λέει η Rebecca Bowler, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και μέλος της ομάδας που θα προχωρήσει το πρότζεκτ.
Πάνω από 344 διαδικασίες θα πρέπει να γίνουν σωστά
Το James Webb θα αναλύσει δορυφόρους, κομήτες και μαύρες τρύπες στο Σύμπαν μας και θα «δει» τα αστέρια όπως ήταν τη στιγμή πριν εκραγούν. Τα υλικά του θα του επιτρέψουν να τρέξει την αποστολή σε κρυογονικές συνθήκες. Η θερμοκρασία στην οποία θα λειτουργήσει, είναι -230 βαθμοί Κελσίου. Στους -275 σταματάει κάθε κίνηση, σταματάει ο χρόνος.
Το τηλεσκόπιο της NASA θα εκτοξευτεί στις 24 Δεκεμβρίου και θα βρίσκεται στο διάστημα για τα επόμενα 5 χρόνια. Για να πετύχει το σκοπό του, θα πρέπει να γίνει άριστα μια αλληλουχία κινήσεων από εκατοντάδες εξαρτήματα.
140 μηχανισμοί απελευθέρωσης, 70 ομάδες από μεντεσέδες, 8 κινητήρες ανάπτυξης, 90 καλώδια 400 μέτρων και 400 τροχαλίες, είναι, μεταξύ άλλων, τα εξαρτήματα του James Webb.
Το ποντάρισμα από τη NASA και την παγκόσμια κοινότητα αστροφυσικών και αστρονόμων είναι μεγάλο στο James Webb Space Telescope. Αν αποτύχει, τότε θα υπάρξει ένα πισωγύρισμα. Αν εκτελέσει την αποστολή, θα ανοίξει ο δρόμος για νέες επενδύσεις προς τη βελτίωση του.
Θα έχει όμως επιτευχθεί και κάτι που δεν το φανταζόταν κανείς: θα έχουμε δει το Σύμπαν μας όπως ήταν πριν εμφανιστεί η Γη, πριν εμφανιστεί ο γαλαξίας μας.