Χτισμένη σε υψόμετρο άνω των 1.000 μέτρων, η Λάστα είναι ένας από τους (πολλούς είναι αλήθεια) λόγους που έχετε για να επισκεφθείτε την ορεινή Αρκαδία. Εκεί, μέσα στο εκπληκτικό τοπίο ξεπροβάλει το χωριό με τους 10 μόνιμους κατοίκους και ένα καφενείο που όμοιό του μάλλον δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ελλάδα!
Ποιο είναι το χαρακτηριστικό που το κάνει να ξεχωρίζει; Μα το ότι δεν έχει τιμές ή προσωπικό! Το παραδοσιακό καφενείο «Αη Γιώργης», όπως μας πληροφορεί η πινακίδα του, στεγάζεται σε ένα από τα υπέροχα πέτρινα σπίτια του χωριού και το βρίσκει κανείς στην πλατεία, ακριβώς δίπλα στην εκκλησία που είναι αφιερωμένη στον ίδιο άγιο. Κάτω από αιωνόβια πλατάνια, εκεί στην σκιά τους, οι επισκέπτες μπορούν να ξαποστάσουν και ταυτόχρονα να κάνουν μια στάση στην βόλτα τους.
Μπαίνοντας στο καφενείο ο καθένας αυτοεξυπηρετείται φτιάχνοντας τον καφέ του όπως θέλει, δοκιμάζοντας κάποια από τα διαθέσιμα κεράσματα (λένε ότι τα λουκούμια είναι must), παίζοντας χαρτιά ή τάβλι και θαυμάζοντας την παραδοσιακή διακόσμηση στο οίκημα, με πολλά αντικείμενα, να χρονολογούνται από την εποχή της Τουρκοκρατίας.
Άλλωστε τότε ήταν που το χωριό το οποίο βρίσκεται σε υψόμετρο 1.072 μέτρων στις καταπράσινες πλαγιές του όρους Μαινάλου έζησε τις καλύτερες ημέρες του. Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα στην περιοχή της Βυτίνας, με πληθυσμό που υπολογίζεται ότι πλησίαζε ή και ξεπέρναγε τους 2.500 κατοίκους!
Όπως και όλος ο υπόλοιπος Μοριάς, έτσι και η Λάστα (ή Λάστας σύμφωνα με άλλες γραφές) το 1821 συμμετέχει ενεργά στην Επανάσταση για την Παλιγγενεσία, βγάζοντας διάφορους καπεταναίους, μεταξύ των οποίων και τον Γεώργιο Παπαζαφειρόπουλο, τον στρατιωτικό ιερέα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ενώ φτάνοντας προς τα εκεί ξεχωρίζει και ο περίφημος «Βράχος του Κολοκοτρώνη», ένα από τα πολλά φυσικά αξιοθέατα της περιοχής. Τότε το χωριό κάηκε δύο φορές από τον Ιμπραήμ πασά και τον αιγυπτιακό στρατό που άφησαν πίσω τους μόνο ένα σπίτι. Ωστόσο οι κάτοικοι τα ξανάχτισαν και επέστεψαν μέχρι τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 που η αστυφιλία «πέτυχε» αυτό που δεν κατάφεραν οι κατακτητές. Την ερήμωσή του…
Στις μέρες μας προσφέρεται ως μια ευκαιρία απόδρασης καθώς απέχει 25 χιλιόμετρα από τη Δημητσάνα και 62 χιλιόμετρα από την Τρίπολη, πάνω στην διαδρομή από Βαλτεσινίκο προς Μαγούλιανα, ακριβώς πάνω από τη Μονή Κερνίτσας. Η Λάστα έχει χαρακτηριστεί και επίσημα παραδοσιακός οικισμός και διαθέτει ξενώνα ο οποίος στεγάζεται στο παλιό δημοτικό σχολείο. Φυσικά άλλες τουριστικού τύπου υποδομές δεν θα βρει κανείς εκεί, με μοναδική εξαίρεση το υπέροχο καφενείου του «Άη Γιώργη» στο οποίο αφού πιείτε το καφεδάκι σας και φροντίσετε να αφήσετε τον χώρο καθαρό, μπορείτε αν θέλετε να αφήσετε τον οβολό σας σε έναν κουμπαρά που φέρει τον τίτλο του… ταμείου!