Το ξέρουν μόνο οι ντόπιοι: Το απόκοσμο, διαστημικό τοπίο στην Κρήτη που όμοιό του υπάρχει μόνο στην Παταγονία

Μοναδικό σε όλο το βόρειο ημισφαίριο

Θα μπορούσαμε να μιλάμε επί ώρες για το πόσο μας πληγώνει η Ελλάδα, σε διάφορα ζητήματα. Από την άλλη, και γι’ αυτό ίσως μένουμε και επιμένουμε, ομορφιά σαν αυτού του τόπου μόνο εύκολα δεν βρίσκεις. Κάτι βέβαια που δεν σημαίνει αυτόματα και πως ξέρουμε πάντα να την αναδεικνύουμε…

Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα Σφακιά. Μια επαρχία της Κρήτης που έχει μια επίμονη, περίεργη τάση να αδικεί τον εαυτό της. Μια επαρχία της Κρήτης μάλλον παραγνωρισμένη, αν όχι παρεξηγημένη.

Πόσο γνωστή είναι στους απ’ έξω; Πόσο έχουν φροντίσει οι ντόπιοι να προβληθεί σωστά, να αναγνωριστεί η αξία της; Τα ερωτήματα αυτά μας ήρθαν επίμονα στο νου μαθαίνοντας πως στα μέρη αυτά βρίσκεται μια αλπική έρημος. Ένα απόκοσμο τοπίο, βγαλμένο θαρρείς απ’ το διάστημα.

Τέτοια μοναδικότητα, τόση ομορφιά κι όμως μιλάμε για κάτι που οι περισσότεροι Έλληνες, ακόμα και Κρητικοί, αγνοούν. Κοιτάς το τοπίο και σου κόβεται η ανάσα. Βράχια και ουρανός σε μια αρμονία μυστηριακή…

Ορεινή Έρημος λέγεται η περιοχή και βρίσκεται πάνω από τα 2000 μέτρα υψόμετρο στην καρδιά των Λευκών Ορέων. Εκεί δημιουργείται ένα σεληνιακό υψίπεδο με δεκάδες κορυφές που μοιάζουν με κώνους, τους λεγόμενους Σωρούς.

Σειρές κωνικών κορυφών, ομοιόμορφες με κλίση 32 μοιρών, καταλήγουν σε ξερές κοιλάδες, σε καθεμία από τις οποίες σχηματίζεται μια αλυσίδα από δολίνες με σχήμα ανεστραμμένου κώνου. Τα χρώματα είναι μαύρα και πορτοκαλορόδινο: ροδαλά ασβεστολιθικά βουνά και μαύρες ασβεστολιθικές δολίνες, με λευκό και κόκκινο ενδιάμεσα.

Πρόκειται για ένα πολύ σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο, μοναδικό στο βόρειο ημισφαίριο. Στη Γη θεωρείται ότι συναντάται μονάχα στη μία και μοναδική Παταγονία.

Φαινομενικά δεν υπάρχει καθόλου βλάστηση – εξ ου και το έρημος. Είναι παρανόηση ότι χαρακτηρίζουμε έτσι μόνο μέρη που επικρατεί εξοντωτική ζέστη, όπως για παράδειγμα τη Σαχάρα. Και η Ανταρκτική, έρημος είναι. Απλώς παγωμένη.

Μόνο που η γύμνια του τοπίου είναι παραπλανητική. Το έμπειρο μάτι ενός ειδικού εντοπίζει είδη ενδημικών φυτών. Που έχουν προσαρμοστεί σε αυτό το άγριο και αλλόκοτο περιβάλλον. Η ζωή, τελικά, πάντα βρίσκει τρόπο να ανθίσει.  Η μισή σχεδόν από τη χλωρίδα της Ορεινής Ερήμου δεν συναντάται πουθενά αλλού.

Δεν είναι καθόλου απλό να ανεβεί κανείς εκεί πάνω. Πρέπει να ‘ναι καλά εκπαιδευμένος και να έχει τα μάτια του δεκατέσσερα ανά πάσα στιγμή. πρέπει να ‘ναι έμπειρος ορειβάτης. Παγίδες, εν δυνάμει, θανάσιμες παραμονεύουν. Με τη μορφή ρωγμών και βαράθρων που σαν σκοτεινές τσουλήθρες οδηγούν σε απόκοσμα αδιέξοδα. Και είναι πολλά αυτά τα σημεία. Αυτό ίσως και να εξηγεί εν μέρει γιατί το μέρος είναι άγνωστο παρά τη μοναδικότητά του. Είναι επικίνδυνο.

Οι Σφακιανοί κυνηγοί, υπάρχουν αποδείξεις, πως σκαρφάλωναν από τα παλιά χρόνια ως εδώ πάνω. Θα ήταν, αναμφίβολα, μια αποστολή για λίγους, εκλεκτούς και γενναίους.

Σημειωτέον πως το χειμώνα η Ορεινή Έρημος καλύπτεται από αρκετά μέτρα χιόνι το οποίο διατηρεί σε μεγάλο βαθμό μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού. Όταν αποκαλύπτεται το έδαφος, βλέπεις πως έχει μαύρους και λευκούς χρωματισμούς ενώ οι κορυφές είναι λευκές, όχι πια λόγω του χιονιού, αλλά της μορφής των πετρωμάτων.

Θα ‘ναι δικαιολογημένος ο (τολμηρός) επισκέπτης που θα νιώσει πως έκανε ένα διαστρικό ταξίδι σε άλλον πλανήτη. Θα ‘ναι δικαιολογημένος ο (τολμηρός) επισκέπτης αν ακούσει σε αυτά τα βουνά να χτυπάει η καρδιά της Κρήτης. Ένας αρχέγονος, ζωογόνος κτύπος…