Στην Ελλάδα έχουμε ένα πρόβλημα με τη χρήση της λέξης «φασίστας»- για τους περισσότερους δεν σημαίνει τίποτα. Και ακριβώς επειδή δεν σημαίνει τίποτα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ή να απορριφθεί με παντελώς άκυρο τρόπο.
Για παράδειγμα, πολλές φορές ο χαρακτηρισμός αποδίδεται για πράγματα που μόνο σχέση με τον φασισμό δεν έχουν: μπορεί κάποιος να είναι απόλυτος στις απόψεις του ή πολύ αδιάλλακτος ως προς αυτά που υποστηρίζει και αυτόματα κάποιος να τον χαρακτηρίσει φασίστα.
Πολλές φορές ωστόσο συμβαίνει και το ακριβώς ανάποδο. Πολλοί εκφράζουν τον ορισμό των φασιστικών αντιλήψεων και θεωρούν πως αυτά που λένε είναι τόσο αυτονόητα που ο χαρακτηρισμός του φασίστα που έρχεται ως φυσικό επόμενο φαντάζει εκτός λογικής.
«Δηλαδή επειδή θέλω μια Ελλάδα που θα έχει μόνο Έλληνες και οι ξένοι να είναι στις χώρες τους σημαίνει ότι είμαι φασίστας;», αναρωτιέται πολλές φορές ο… φασίστας, χωρίς να πιστεύει στα αυτιά του για τον αυτονόητο χαρακτηρισμό που του έχει αποδοθεί.
Ακόμα και μέλη της Χρυσής Αυγής, της πιο κεντρικής και χαρακτηριστικής έκφρασης φασισμού μέσα στην ελληνική κοινωνία, δυσκολεύονται πολλές φορές να αποδεχθούν πως οι αντιλήψεις που εκφράζουν είναι τμήμα μιας συγκεκριμένης πολιτικής αντίληψης (της φασιστικής) και όχι αυτονόητες απόψεις που ισοδυναμούν με το ότι για να ζήσουμε χρειάζεται να πίνουμε νερό και να αναπνέουμε αέρα.
Η φυσικοποίηση αυτή είναι πολύ πιο επικίνδυνη και κυρίως, πολύ πιο διαδεδομένη απ’ ότι μας αρέσει να πιστεύουμε. Στις καθημερινές συζητήσεις ακούγονται απόψεις που βασίζονται πάνω στον εθνικό διαχωρισμό- και δεν μας περνάει καν από το μυαλό πως έχουμε να κάνουμε με τον ορισμό των φασιστικών αντιλήψεων-, άνθρωποι χρησιμοποιούν χωρίς καν να το σκεφτούν τη λέξη «λαθρομετανάστες» και δεν έχουν ιδέα πως έχουν ενσωματώσει και αναπαράγουν δια του λόγου τους φασιστικές αφηγήσεις.
Το κλείσιμο της εβδομάδας που πέρασε βιώσαμε την άβολη πραγματικότητα αυτής της φυσικοποίησης, με επίκεντρο την ιστορία που έγινε στην Αλβανία και την δολοφονία του Κωνσταντίνου Κατσιφά από Αλβανούς αστυνομικούς.
Για να ξέρουμε τι λέμε και να μην πέφτουμε σε λούμπες: ο Κατσιφάς σκοτώθηκε υπηρετώντας την ιδεολογία του. Όποιος τον θαυμάζει για αυτό, καλό θα ήταν να το κάνει με το θάρρος της γνώμης του και με τη γνώση ότι θαυμάζει έναν άνθρωπο του συγκεκριμένου χώρου.
Την Παρασκευή λοιπόν ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα έκανε κάποιες δηλώσεις σχολιάζοντας το φασιστικό μίσος που έχει προκύψει ανάμεσα σε διάφορους Έλληνες και διάφορους Αλβανούς εθνικιστές εξαιτίας της εκτέλεσης του Κατσιφά.
Ο Ράμα, που δεν είναι και κάνας επαναστάτης όπως πιστεύουμε στην Ελλάδα ότι είναι εκείνοι που τάσσονται κατά του φασισμού, μίλησε με απαξιωτικούς και προσβλητικούς χαρακτηρισμούς τόσο για τους Έλληνες όσο και τους Αλβανούς εθνικιστές. Και αμέσως τα ελληνικά ΜΜΕ είδαν «πρόκληση» σε αυτές τις δηλώσεις.
Διότι ποιος είσαι εσύ κύριε Ράμα που θα βρίσεις Έλληνες ανθρώπους; Ακόμα και αν είναι φασίστες, ακόμα και αν βρίζεις και Αλβανούς εθνικιστές, τους Έλληνες δεν θα τους πιάνεις στο στόμα σου γιατί μας προκαλείς. Για να μην μπερδεύεστε: ναι, η πρόσληψη των δηλώσεων του Ράμα ως προκλητικές είναι ένα φασιστικό αντανακλαστικό και έλαβε χώρα μαζικά.
Την ίδια μέρα στη Βουλή κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή για την δολοφονία του Κατσιφά. Στη Βουλή η διαδικασία αυτή δεν συνηθίζεται. Τα τελευταία χρόνια για παράδειγμα έχουν υπάρξει άπειροι πνιγμοί προσφύγων στο Αιγαίο ενώ ένα μήνα μόλις πριν η δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου συγκλόνισε το πανελλήνιο.
Δεν έγινε κάτι αντίστοιχο για αυτές τις περιπτώσεις, ούτε για τόσες και τόσες άλλες. Παρ’ όλα αυτά η Βουλή κράτησε ενός λεπτού σιγή για τον Κατσιφά: για έναν ένοπλο που είχε ως διακηρυγμένο στόχο της πράξης που οδήγησε στην δολοφονία του να καταπατήσει εδάφη εκτός Ελλάδας.
Τι ήταν αυτό άραγε που οδήγησε τη Βουλή στο να κρατήσει ενός λεπτού σιγή για τον Κατσιφά, αλλά όχι για ένα σωρό άλλες υποθέσεις; Είναι μάλλον προφανές: ο Κατσιφάς πέθανε με την ιδιότητα του Έλληνα και το δημοκρατικό κοινοβούλιο της Ελλάδας νιώθει πως είναι εκπρόσωπος ενός Έλληνα, ακόμα και αν αυτός είναι εθνικιστής.
Και όπως και να το κάνουμε, άλλο να είσαι εκπρόσωπος ενός Έλληνα εθνικιστή και άλλο να είσαι εκπρόσωπος ενός Έλληνα ομοφυλόφιλου ή πολύ περισσότερο ανθρώπων που δεν είναι καν Έλληνες. Πως θα συντηρηθούν τα εθνικιστικά αντανακλαστικά ενός τεράστιου κομματιού της ελληνικής κοινωνίας;
Το έγραψε συνοπτικά και εξαιρετικά εύστοχα στο προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook, ο συνάδελφος Χρίστος Χαραλαμπόπουλος: «Ένα λεπτό σιγής προς τιμήν του φασισμού μπορεί να προλογίζει έναν αιώνα φρίκης».