Το μυστικό όπλο της Uber: Το «κουμπί θανάτου» των οδηγών που εκτόξευσε την εταιρεία

«Σκάνδαλο» με πολιτικές προεκτάσεις

Ένα επιπλέον όπλο έναντι του ανταγωνισμού φαίνεται να είχε η Uber, τουλάχιστον στην Γαλλία και το λιγότερο σε άλλες πέντε χώρες, σύμφωνα με τον «Guardian». Στο βρετανικό έντυπο δημοσιεύτηκαν κατόπιν διαρροής τα σχετικά στοιχεία που υποδεικνύουν ύποπτες συναλλαγές με υψηλά ιστάμενα πολιτικά πρόσωπα αλλά και έναν διακόπτη, το περίφημο «κουμπί θανάτου», που βοήθησε την εταιρεία να αποφεύγει ελέγχους με παράνομο τρόπο, σκοτώνοντας με αυτόν τον τρόπο τον ανταγωνισμό.

Οι αποκαλύψεις του «Guardian» έχουν προκαλέσει ποικίλες και έντονες αντιδράσεις, ιδιαίτερα στην Γαλλία όπου φιγουράρει το όνομα του νυν προέδρου της χώρας, Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος εμφανίζεται να λειτουργεί σχεδόν απροκάλυπτα υπέρ της εταιρείας την περίοδο πριν αναρριχηθεί στην ηγεσία της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, τα έγγραφα τα οποία δημοσιεύονται αναφέρονται στο διάστημα που λειτουργούσε ως πανίσχυρος υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση του σοσιαλιστή Φρανσουά Ολάντ, δηλαδή από το 2014 έως το 2016.

Τα συγκεκριμένα αρχεία προέκυψαν μετά από έρευνα τεράστιας διάστασης η οποία έλαβε χώρα από κοινοπραξία δημοσιογράφων, στην οποία μεταξύ ανάμεσα σε άλλους συμμετέχει η έγκριτη εφημερίδα «Le Monde» αλλά και η France Info. Από αυτά προκύπτει εμπλοκή του σημερινού προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας ο οποίος φέρεται να λειτουργεί παρασκηνιακά υπέρ της Uber, ενώ από τις μέχρι σήμερα διαρροές δεν φαίνεται να βαρύνεται άλλο πολιτικό προσωπικό στην χώρα.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον «Guardian» μπορεί κανείς να βρει σαφείς ενδείξεις πως ανάλογες πιέσεις (ενδεχομένως ότι το ίδιο φανερά) ασκήθηκαν και από άλλες κυβερνήσεις, με τα ονόματα των Τζο Μπάιντεν μα και συνεργατών ακόμη και του Μπαράκ Ομπάμα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, του Όλαφ Σολτς στην Γερμανία και του Τζορτζ Όσμπορν στην Μεγάλη Βρετανία να έχουν αποκτήσει «σκιές». Ωστόσο η περίπτωση του Μακρόν ξεχωρίζει αφού εκείνη την περίοδο η γαλλική κυβέρνηση δεν έβλεπε με καλό μάτι την εγκατάσταση της εταιρείας, φοβούμενη απορρύθμιση της αγοράς εργασίας. Τότε, μάλιστα, πολλές φορές είχε βρεθεί αντιμέτωπος με ολόκληρο το υπόλοιπο υπουργικό συμβούλιο, καθώς ήταν ο μόνος μου συναινούσε στο να δοθεί άδεια λειτουργίας, όπως και τελικά συνέβη, με ανατροπή των δεδομένων.

Πέρα από το θέμα της διαπλοκής, τα έγγραφα μαρτυρούν και την γενικότερη προσπάθεια της εταιρείας να κερδίσει με αθέμιτα μέσα, καταγράφοντας την θέση του πρώην αφεντικού της Uber, Τράβις Κάλανικ, σχετικά με το πώς θα ήταν δυνατό να «ξεγελαστεί» το σύστημα ελέγχων των οδηγών. Μετά από αυτό που φαίνεται να είναι προσωπική δική του παρέμβαση, στα αυτοκίνητα υπήρχε ο επονομαζόμενος «Kill switch» ή «διακόπτης θανάτου». Δηλαδή μια εφαρμογή την οποία μπορούσε να τεθεί σε λειτουργία από τους ίδιους τους οδηγούς και με αυτόν τον τρόπο ήταν δυνατό να διακοπεί η πρόσβαση στο λογισμικό της εταιρείας.

Μάλιστα οι συνομιλίες που μεταφέρονται στις σελίδες του ρεπορτάζ δείχνουν τον ίδιο τον Τράβις Κάλανικ να προτρέπει τους οδηγούς να το χρησιμοποιούν, με την περίπτωση του Άμστερνταμ να είναι η πλέον χαρακτηριστική, αφού εκεί φέρεται να δίνει επί της ουσίας την εντολή να… δουλέψουν το συγκεκριμένο «εργαλείο» το οποίο κάλυπτε τα νώτα της εταιρείας.

Πέρα, όμως, από τον «διακόπτη θανάτου» που δημιούργησε ξεκάθαρα συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού, στα «Uber Files», όπως «βαφτίστηκε» το σκάνδαλο στην Γαλλία, προκύπτουν και άλλα στοιχεία που δείχνουν την γενικότερη φιλοσοφία του Τράβις Κάλανικ. Σε τουλάχιστον 6 χώρες (π.χ Βέλγιο, Ολλανδία, Ισπανία, Ιταλία κλπ) προχώρησε ακόμη ένα βήμα. Σύμφωνα με τις διαρροές, θέλησε να εκμεταλλευτεί υπέρ του το τεταμένο κλίμα που είχε δημιουργηθεί σε βάρος των οδηγών της Uber και τις διαδηλώσεις που ακολούθησαν υπέρ ή κατά της λειτουργίας του.

Ο ίδιος φέρεται να ζητά από αυτούς να δημοσιοποιούν κάθε ενέργεια σε βάρος τους και να συμμετέχουν σε τέτοιου τύπου δράσεις, σχεδόν ευχόμενος να τους συμβεί κάτι κακό, ελπίζοντας ότι έτσι η εταιρεία θα εισέπραττε δημόσια συμπάθεια εκείνη την κομβική περίοδο που κρινόταν το μέλλον της στην Ευρώπη. Σε μηνύματά του τους ενθαρρύνει να λάβουν μέρος σε εκδήλωση στο Παρίσι, ενώ όταν οι οδηγοί διατυπώνουν ενστάσεις, εκείνος φέρεται να τους απαντά ότι πιστεύει ότι «αξίζει τον κόπο» αφού «η βία εγγυάται την επιτυχία».

Πάντως η πλευρά του Τράβις Κάλανικ απαντά πως ουδέποτε ζητήθηκε από τον CEO η συμμετοχή εργαζομένων σε δράσεις που θα έθεταν σε κίνδυνο την σωματική ακεραιότητά της, ενώ μάλλον μουδιασμένη ήταν και η πρώτη αντίδραση από το Προεδρικό Μέγαρο της Γαλλίας, το οποίο σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων της χώρας αρκέστηκε σε μία τοποθέτηση που επισημαίνει ότι ο Μακρόν ως υπουργός συμμετείχε σε διάφορες συζητήσεις και επαφές, στο πλαίσιο όμως των αρμοδιοτήτων του.