«Μείνε κοντά μου απόψε εδώ μείνε κοντά μου
φυσάει μέσα μου ένα όμορφο αεράκι
χλωμή βασίλισσα σήκω και χόρεψε
τρομάζουνε γιατί είσαι αλλιώτικο παιδάκι».
Μέσα στην τρέχουσα δεκαετία, ελάχιστα πράγματα έχουν υπάρξει πιο σοκαριστικά στο συλλογικό υποσυνείδητο μιας τόσο μεγάλης κοινωνικής μερίδας από την δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου. Είναι πολύ αμφίβολο αν έχουμε κατανοήσει πόσο κομβική στιγμή ως προς την διαμόρφωση του κοινωνικού διαλόγου και των αντιλήψεων που ηγεμονεύουν σε αυτόν υπήρξε η δολοφονία του Ζακ. Και αυτό είναι μάλλον λογικό: σπανίως κατανοείς τη σημασία των ιστορικών γεγονότων όταν αυτά συμβαίνουν, συνήθως αυτή γίνεται ευρέως αισθητή μετά από χρόνια.
Κατά μια θεωρία ένας από τους πιο αξιόπιστους τρόπους για να αντιληφθείς την ιστορική σημασία ενός γεγονότος είναι να μελετήσεις την επίδραση που έχει στο επίπεδο της τέχνης. Σπανίως, οι σημαντικές στιγμές, εκείνες που επηρρεάζουν σε καθοριστικό βαθμό την κοινωνική καθημερινότητα, μένουν έξω από το κάδρο της τέχνης. Είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα, οι μεγάλες αναταραχές εφευρίσκουν πάντα μουσικές, ταινίες, γραπτά, διάφοροι καλλιτέχνες επιχειρούν να τις «ντύσουν» με τα δημιουργήματά τους.
Η δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου ευαισθητοποίησε προς αυτή την κατεύθυνση ένα μεγάλο κομμάτι του καλλιτεχνικού κόσμου: ο ίδιος ο Κωστόπουλος άλλωστε υπήρξε ένας πολύ ιδιαίτερος υπηρέτης της τέχνης, μια περσόνα που καθόρισε την underground κουλτούρα της Αθήνας με το εκτόπισμά της. Το κείμενο των καλλιτεχνών που μάζεψε εκατοντάδες υπογραφές μουσικών, σκηνοθετών, ηθοποιών και συγγραφέων υπήρξε μια πρώτη δημόσια θέση. Έπειτα ήρθε ένα συγκινητικό τραγούδι από τα Υπόγεια Ρεύματα:
Όμως η πιο ανατριχιαστική, η πιο δυναμική καλλιτεχνική θέση ήρθε λίγα 24ωρα πριν αλλάξει ο χρόνος από τον Παύλο Παυλίδη. Ακούει στο όνομα «Ένα αλλιώτικο παιδάκι» και παρά το γεγονός ότι η αφετηρία για το γράψιμό του ήταν ένα πέρα για πέρα θλιβερό περιστατικό, δεν είναι ούτε ένα συγκινησιακό κλίμα που το καθορίζει, ούτε κάποια διάθεση ηττοπάθειας και διδακτισμού. Αντίθετα, το «Ένα αλλιώτικο παιδάκι» είναι ένα τραγούδι περηφάνειας. Και γι’ αυτό είναι μια αληθινή κομματάρα από όλες τις απόψεις: όχι μόνο μουσικά…
Δεν είναι μόνο ότι ο Παυλίδης εδώ μοιάζει να συναντά τον δυναμικό εαυτό που από την διάλυση των Ξύλινων Σπαθιών και μετά κάπου κρυβόταν: την εποχή του ηλεκτρονικού τσαμπουκά του και του «Τροφή για τα Θηρία» ανακαλεί σε αυτή την κομματάρα φυσικά. Το βασικό πλεονέκτημα του «Ένα αλλιώτικο παιδάκι» είναι πως αν και έχει ως αφορμή έναν θάνατο, μέσα από το feeling που εκπέμπει, είναι σαν να βγάζει τη γλώσσα στον θάνατο και να εξυμνεί τη ζωή. Η προσωπική κατάθεση του Παυλίδη για την δολοφονία του Κωστόπουλου είναι αυτό ακριβώς: ένας ύμνος στην ζωντάνια.
Με στίχους κοφτερούς σαν ξυράφι, βλάσφημους και αδιάλλακτους απέναντι σε κάθε μικροαστική ψευδαίσθηση επιχείρησε με αφορμή την δολοφονία του Κωστόπουλου να πλασαριστεί σαν αυτόνοητη αλήθεια, ο πάλαι ποτέ περφόρμερ των Ξύλινων Σπαθιών παίρνει υπερήφανα θέση υπέρ του κόσμου του περιθωρίου.
Τα LGBT άτομα και η αισθητική τους, το κοινωνικό περιθώριο με άλλα λόγια, αποτυπώνεται στο καταπληκτικό βιντεοκλίπ της Μαρίνας Δανέζη που συνοδεύει το τραγούδι, ως μια δύναμη πολύ ενεργητική, πολύ δυναμική, γεμάτη ζωντάνια και πάθος, μια δύναμη που όσο και αν επιχειρήσει κανείς να την περιθωριοποιήσει πάντα θα εκτίθεται.
Ποτέ ο συντηρητισμός δεν μπορεί να βγει νικητής με τις δυνάμεις που αρνούνται να σταματήσουν να κινούνται: αυτό κραυγάζει ο Παύλος Παυλίδης με αυτό το τραγούδι, αυτό ουρλιάζει το καταπληκτικό βιντεοκλίπ που συνοδεύει την κομματάρα του.
Και είναι έτσι ακριβώς, αυτή ήταν ήταν η εξέλιξη της υπόθεσης δολοφονίας του Ζακ Κωστόπουλου. Υπήρξε μια υπόθεση που επιχειρήθηκε να πλασαριστεί μέσα από έναν παραμορφωτικό φακό: οι κυρίαρχες αφηγήσεις μίλησαν για έναν ναρκωμανή που πήγε να ληστέψει ένα μαγαζί και σκοτώθηκε λόγω αυτοάμυνας.
Σήμερα όλοι γνωρίζουμε πως η αλήθεια είναι άλλη, πως η δολοφονία του Κωστόπουλου ήταν ένα ομοφοβικό έγκλημα, ένας δολοφονικός ρατσισμός. Αλλά η αλήθεια δεν αναδύθηκε από μόνη της. Αναδύθηκε λόγω της φασαρίας που έγινε από τον κόσμο που ήξερε τον Κωστόπουλο, από εκείνους και εκείνες που είδαν στην τραγική του κατάληξη τον εαυτό τους και δεν σώπασαν, δεν έκατσαν σπίτι τους προτού βγει η αλήθεια στην επιφάνεια. Αυτό φωνάζει και το τραγούδι του Παυλίδη: ότι υπάρχει ένας κόσμος που δεν θα σκύψει το κεφάλι, δεν θα κάτσει σιωπηλά στη θέση του, θα κάνει φασαρία, θα προκαλέσει, θα κινηθεί με σπιντάτους ρυθμούς.
Ναι, στην εκπνοή του χρόνου, η πιο εμπνευσμένη καλλιτεχνική προσπάθεια της χρονιάς έκανε τελικά την εμφάνισή της. Δεν γίνεται να σταματήσουμε να την ακούμε και δεν μπορούμε να περιμένουμε μέχρι να φτάσει η στιγμή να χορέψουμε στους ρυθμούς της. Διότι μην έχει κανείς αμφιβολία: στις ζωντανές γωνιές της πόλης, το σάουντρακ έχει ήδη βρεθεί και μιλάει για «Ένα αλλιώτικο παιδάκι».