Ο ασύρματος νεκρός, το τουρκικό υποβρύχιο μπροστά του: Η τιμωρία του Έλληνα καταδρομέα που γάζωσε το Yildiray στο Φαρμακονήσι

Μπρος γκρεμός και πίσω υποβρύχιο...

Στην στρατιωτική ιστορία είθισται ο «εχθρός» να χτυπά εκεί που δεν τον περιμένεις. Ειδικά σε ημερομηνίες που για τον αντίπαλο έχουν ιδιαίτερη σημασία, όπως είναι για παράδειγμα εορτές και αργίες, τότε δηλαδή που είναι πιο πιθανό να επικρατεί μια πιο χαλαρή ή πιο γιορτινή ατμόσφαιρα την οποία θέλει να εκμεταλλευτεί.

Αυτό συμβαίνει συχνά σε πολέμους. Ακόμη και σε ακήρυχτους, όπως συμβαίνει εδώ και χρόνια μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, που συντηρείται μέσα από «θερμά» επεισόδια, τα οποία δεν είναι πάντοτε ούτε αναίμακτα ούτε επιφανειακά. Άλλωστε, η τραγική ιστορία με τα Ίμια ήταν αρκετά νωπή, όπως και το αίμα των Χριστόδουλου Καραθανάση, Παναγιώτη Βλαχάκου και τον Έκτορα Γιαλοψού.

Κάτι ανάλογο συνέβη και ανήμερα του Πάσχα του 1997, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Μιχάλη Στούκα. Κάτω από συνθήκες που δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως, στα ελληνικά χωρικά ύδατα κοντά στο Φαρμακονήσι τα ραντάρ «έπιασαν» ένα αντικείμενο το οποίο αποδείχθηκε ότι ήταν ένα τουρκικό υποβρύχιο τύπου S-350 και συγκεκριμένα το Yildiray, όπως επιβεβαιώθηκε δια ζώσης από τους λίγους Έλληνες καταδρομείς που είχαν αναλάβει την φρούρηση αυτού του μικρού νησιού που βρίσκεται τόσο κοντά στα μικρασιατικά παράλια ώστε πολύ συχνά να «φιλοξενεί» ανάλογα περιστατικά είτε από ύδατος είτε από αέρος.

Επικεφαλής της δύναμης των ανδρών του 521 Τάγματος Πεζοναυτών ήταν ο λοχαγός Κωνσταντίνος Κολοκούρης ο οποίος αντιλήφθηκε την παράνομη διέλευση του τουρκικού υποβρυχίου λίγα λεπτά πριν τις 10:30 του πρωινού της 27ης Απριλίου. Την ίδια ώρα που στην υπόλοιπη Ελλάδα ετοιμάζονταν να γιορτάσουν -οικογενειακά όπως επιβάλει η παράδοση- το Πάσχα, εκείνος κλήθηκε να λάβει την πιο σημαντική απόφαση της στρατιωτικής καριέρας του. Δηλαδή το πώς θα αντιδρούσε σε αυτήν την πρόκληση…

Σύμφωνα με τις μετέπειτα μαρτυρίες, ως όφειλε, δοκίμασε να ενημερώσει τους ανωτέρους του και να τηρήσει στάση αναμονής μέχρι να λάβει εντολές εμπλοκής. Ωστόσο για λόγους που μέχρι σήμερα δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως, η επικοινωνία με την προϊστάμενη διοίκηση στάθηκε αδύνατη, με αποτέλεσμα τα πάντα να βρίσκονται στο χέρι του ίδιου του λοχαγού που ήταν ο ανώτερος αξιωματικός που είχε επίγνωση της κατάστασης. Μετέβη, λοιπόν, ο ίδιος στο άκρο του νησιού στο οποίο κινείτο το σκάφος.

Δεν ήταν, όμως, μόνος…

Μαζί του είχε κι ένα στοιχείο πολυβόλου FN MAG των 7,62 mm με το οποίο αποφάσισε να ανοίξει πυρ κατά του υποβρυχίου! Και βλέποντάς του να συνεχίζει ακάθεκτο την πορεία του, ο Κολοκούρης έδωσε διαταγή να βάλλουν εναντίον και με ένα στοιχείο αντιαρματικού STRIM 89. Αν και το υποβρύχιο έπλεε εκτός του βεληνεκούς του όπλου, η έκρηξη των βλημάτων σε συνδυασμό με την «βροχή» πυρών από το πολυβόλο, έσπειρε τον πανικό στους Τούρκους, αναγκάζοντας τον κυβερνήτη του να δώσει εντολή άρον-άρον για κατάδυση. Και όλα αυτά ενώ ο Έλληνας λοχαγός είχε μετακινηθεί ξανά, ακολουθώντας την πορεία του Yildiray και στο ακρωτήριο «Γέροντας», στο βόρειο άκρο, επιχείρησε να το πλήξει και με όλμο των 60 mm που όμως δεν έγινε δυνατό να ετοιμαστεί για χρήση. Στο μεταξύ το υποβρύχιο είχε τραπεί σε άτακτη φυγή και κάπου εκεί το επεισόδιο έληξε οριστικά.

Αν και δεν το συνηθίζει, η Τουρκία κράτησε πολύ χαμηλούς τόνους για το περιστατικό, ενώ ούτε στην Ελλάδα έλαβε ιδιαίτερα μεγάλη δημοσιότητα. Για αρκετές ώρες μετά το γεγονός και οι δύο πλευρές βρίσκονταν σε επιφυλακή, αλλά τελικά δεν υπήρξε καμία δυσάρεστη έκπληξη ή εξέλιξη και πλέον η στρατιωτική διοίκηση κάθε χώρας κλήθηκε να αντιμετωπίσει με τον τρόπο που εκείνη νόμιζε τους πρωταγωνιστές.

Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά στην γειτονική χώρα, ο κυβερνήτης του υποβρυχίου καθαιρέθηκε, καθώς φαίνεται ότι έδρασε χωρίς να έχει λάβει κάποια εντολή, ενώ ανάλογη ήταν και η τύχη του Έλληνα αξιωματικού, Κωνσταντίνου Κολοκούρη. Ο λοχαγός κλήθηκε εσπευσμένα στην Αθήνα όπου μεταφέρθηκε σχεδόν σαν έχει συλληφθεί, συνοδεία ανδρών του Λιμενικού Σώματος.

 

Στην ουσία κατηγορήθηκε ότι ανέλαβε λανθασμένες πρωτοβουλίες και οι ανώτεροί του τον έψεξαν για το γεγονός ότι κινήθηκε αυτοβούλως, χωρίς να αναμένει εντολές. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το Επιτελείο τον κάλεσε να πληρώσει από τον μισθό του το κόστος των πολεμοφοδίων που είχαν χρησιμοποιηθεί κατά την διάρκεια της αναχαίτισης του υποβρυχίου! Το… κοστούμι ήταν της τάξεως των 2.000.000 δραχμών –τότε- αφού υπολογίστηκε ότι έριξε περίπου 7.500 φυσίγγια με το FN MAG, αν και άλλοι θεωρούν αυτό το νούμερο υπερβολικό, κατεβάζοντάς το στα 1.000.

Όπως και να έχει πάντως, η συνέχεια ήταν ακόμη πιο άσχημη για τον υπερασπιστή του Φαρμακονησίου ο οποίος τέθηκε εκτός στρατεύματος, πριν τελικά δικαιωθεί και επιστρέψει στις Καταδρομές όπου παρέμεινε τελικά μέχρι την αποστράτευσή του με τον βαθμό του Ταξίαρχου.