Άνθρωποι που μέχρι πρότινος (μπορεί να) κάθονταν δίπλα δίπλα στο καφενείο, τρωγοπίνοντας, συζητώντας, ανταλλάζοντας αστεία. Φίλοι, συνάδελφοι, γείτονες. Πλέον δεν τολμάνε ή δεν θέλουν να κοιτάξουν ο ένας τον άλλον. Έγιναν σε μια μέρα ξένοι. Εχθροί. Ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς, όπως κάθε πόλεμος, είναι ένα ανθρωπιστικό δράμα με πολλές πράξεις.
Δεν ήταν κάτι φοβερό, ήταν όμως «κάτι». Μικρές εστίες συνύπαρξης Εβραίων και Αράβων. Πηγή ελπίδας, μια κάποια απόδειξη πως «ναι, είναι εφικτό». Δυστυχώς, τα τραγικά γεγονότα των τελευταίων ημερών στην πολύπαθη αυτή ιστορικά περιοχή σαρώνουν κι αυτά τα λίγα κοινά. Σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Το ποδόσφαιρο δεν θα μπορούσε να βγει αλώβητο…
Μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες, ο Ντία Σαμπά, ήταν ένας από τους σταρ της Μακάμπι Χάιφα, από τους αγαπημένους της εξέδρας. Πρωταγωνιστής στην κατάκτηση του περσινού τίτλου (στο β’ μισό της σεζόν όταν και προστέθηκε στο ρόστερ). Εκ των leader σε μια πολύ καλή ευρωπαϊκή πορεία που μπορεί να μην οδήγησε στους ομίλους του Champions League, αλλά και οι αντίστοιχοι του Europa League μόνο μικρή παρηγοριά δεν ήταν.
Οι «Πράσινοι» είναι η διαχρονικά και παραδοσιακά ξεχωριστή ομάδα του Ισραήλ λόγω του μικτού χαρακτήρα της. Είναι το ακριβώς αντίθετο δηλαδή της Μπεϊτάρ Ιερουσαλήμ, η οποία, σε 87 χρόνια ιστορίας, δεν είχε ποτέ Άραβα παίκτη στο ρόστερ της και οι σκληροπυρηνικοί της φαν καμαρώνουν γι’ αυτό – «για πάντα καθαροί» είναι το μότο τους.
Καμία διάκριση συνεπώς δεν υπάρχει στο ρόστερ της Μακάμπι Χάιφα. Όλοι είναι καλοδεχούμενοι. Εβραίοι (προφανώς), Άραβες, Χριστιανοί και Δρούζοι (μια ιδιαίτερη και έντονα ανυπότακτη εθνότητα της περιοχής, με ιδιάζουσα θρησκεία και κοινωνική οργάνωση). Και λόγω γεωγραφικής θέσης και επειδή ιστορικά πρόκειται για εθνολογικά πολυποίκιλη πόλη.
«Ένα εντελώς απίθανο σύμβολο συνύπαρξης», έγραφε η Haaretz μόλις τον περασμένο Αύγουστο, σε άρθρο της για την ομάδα που είναι στους αντιπάλους του Παναθηναϊκού στο Europa League. Το 0-0 άλλωστε κόντρα στο «Τριφύλλι» (στις 5/10) είναι το τελευταίο χρονικά ματς για τη Μακάμπι Χάιφα, από τότε δεν έχει παίξει ξανά. Ο Ντία Σαμπά αγωνίστηκε ως το 68’ εκείνης της αναμέτρησης. Όλα δείχνουν πως αυτό θα είναι το τελευταίο του ματς με αυτή τη φανέλα…
Κι όμως, μέχρι πρότινος ο 30χρονος επιθετικός ήταν το απόλυτο σύμβολο επιτυχίας του χαρακτήρα διαφορετικότητας των αποκαλούμενων και «Πρασίνων». Ένας Παλαιστίνιος, υπήκοος του Ισραήλ, που λατρευόταν από τους Εβραίους στη συντριπτική πλειονότητά τους οπαδούς, που τραγουδούσαν με πάθος το όνομά του. Διεθνής μάλιστα 11 φορές με την Εθνική Ανδρών του Ισραήλ και άλλες 9 με την U21. Κι ύστερα ήρθε ο πόλεμος. Να ανατρέψει τα πάντα. Να καταστρέψει με το δηλητήριο του οτιδήποτε καλό άνθιζε στον τόπο.
Μια αφορμή αρκούσε. Ήρθε, λίγες μέρες μετά την έναρξη των εχθροπραξιών, μέσα από ένα σχόλιο που έκανε γυναίκα του Σάμπα, Ναρμίν, στο Instagram. Θέλοντας έτσι να εκφράσει το φόβο και την αγωνία της για τις απώλειες αθώων πολιτών στη Γάζα κατά τη διάρκεια των αντίποινων του Ισραήλ στην επίθεση της Χαμάς. Δεν έλεγε κάτι παράλογο. Περισσότεροι από 5.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους ως αποτέλεσμα αυτών των βομβαρδισμών. «Υπάρχουν και παιδιά στη Γάζα…», έγραψε.
Τι κακό υπήρχε σε αυτό; Ήταν μονόπλευρο. Αμέσως, οπαδοί της Μακάμπι την «έπεσαν» άγρια στον Ντία Σαμπά. Γιατί δεν καταδίκασε δημοσίως την επίθεση της Χαμάς ή δεν το προσέθεσε στο ποστ της γυναίκας του; Μήπως θεωρεί πως οι ζωές των Παλαιστινίων είναι πιο σημαντικές από αυτές των Ισραηλινών; Από τους 1.400 νεκρούς στο Ισραήλ, τουλάχιστον 44 ήταν φαν της Χάιφα, του επισήμαναν ορισμένοι.
Δεν ήταν μόνο οπαδοί αυτοί που αντέδρασαν, ούτε μόνο στα social media. Βετεράνοι παίκτες επίσης τοποθετήθηκαν δημοσίως ζητώντας από τη διοίκηση να μην επιτρέψει ποτέ ξανά στον παίκτη να φορέσει τη φανέλα του συλλόγου. «Ας πάει στην Τουρκία ή στο Κατάρ, θα τον καλοδεχτούν. Εδώ είναι ανεπιθύμητος», είπε χαρακτηριστικά ο παλαίμαχος θρύλος του κλαμπ, Γιανίβ Κατάν.
Λίγες μέρες μετά το επίμαχο ποστάρισμα και μπρος στην κατακραυγή, ο Ντία Σαμπά απολογήθηκε δημοσίως μέσω του δικού του λογαριασμού στο Instagram: «Νόμιζε ότι μετέφερε ένα μήνυμα συμφιλίωσης και ειρήνης. Το έκανε καλή τη πίστη, αλλά έκανε λάθος και για αυτό λυπάμαι», έγραψε, θέλοντας να δικαιολογήσει τη σύζυγό του, αλλά και να προστατέψει τον εαυτό του.
Μόνο που η ζημιά είχε ήδη γίνει. Πολλοί οπαδοί της Χάιφα ζητούν μετ’ επιτάσεως από τη διοίκηση της ομάδας την άμεση αποδέσμευσή του, αρκετοί τον είχαν κατατάξει οριστικά και αμετάκλητα ως υποστηρικτή της Χαμάς.
Μπορεί να γυρίσει το χαρτί; Αδύνατο πρακτικά. Οι στιγμές είναι άκρως ευαίσθητες και κρίσιμες, τα πνεύματα τεταμένα όσο ποτέ άλλοτε. Οι ψύχραιμες φωνές δεν μπορούν να ακουστούν σε ένα περιβάλλον φανατισμού, σε ακραίες συνθήκες πόλωσης.
Από το κλαμπ και προς ώρας προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο, να στρέψουν το ενδιαφέρον σε ενέργειες στήριξης της κοινότητας και των στρατιωτών. Αλλά στην πραγματικότητα ο Ντία Σαμπά δεν έχει άλλο μέλλον στη Μακάμπι Χάιφα.
Έμεινε εκτός αποστολής από το ματς της Πέμπτης (9/11) με τη Βιγιαρεάλ, στη Λάρνακα, από την επιστροφή δηλαδή στη δράση των Πρασίνων μετά από ένα μήνα αναγκαστικής αδράνειας. Τον Ιανουάριο θα φύγει, έχει αποφασιστεί. Κι ας τρέχει το συμβόλαιό του ως το 2026. Δεν μπορεί να συνεχίσει έχοντας γίνει ξένο σώμα και κόκκινο πανί για τους οπαδούς της ίδιας του της ομάδας.
Κι ας μην είναι όλοι ίδιοι. Κι ας οδηγούν σε λάθος συμπεράσματα οι γενικεύσεις. Κάτι που προσπάθησε να προτάξει ως μήνυμα ο Μοχάμαντ Αμπού Φανί. Επίσης Παλαιστίνιος ποδοσφαιριστής που έχει την ισραηλινή υπηκοότητα. Έχοντας αγωνιστεί επί σειρά ετών στη Μακάμπι Χάιφα και στην εθνική Ισραήλ, δήλωσε πως έχει κουραστεί να ζητάνε από τους Άραβες να καταδικάσουν τα γεγονότα σαν να είναι συλλήβδην υπαίτιοι γι’ αυτό που κάνουν ορισμένοι άλλοι της φυλής τους.
Τον τιμάει ότι βρήκε το θάρρος και τη δύναμη να στείλει μήνυμα ενότητας παρότι και ο ίδιος έχει υποφέρει στο παρελθόν λόγω της γενικότερης κατάστασης. Πώς να ξεχάσει παιχνίδια που συμπατριώτες του τον φωνάζανε «τρομοκράτη» κάθε φορά που ακουμπούσε την μπάλα παρότι φορούσε το εθνόσημο; Κι όμως, δεν κρατά κακία, ούτε αφήνει να τον δηλητηριάσει ως σκέψη.
Μία ή άλλη πάντως, η πίεση που ασκείται σε αυτούς τους παίκτες, τους Ισραηλινούς δηλαδή με παλαιστιανική καταγωγή, είναι τεράστια. Παρά τη θέλησή τους βρίσκονται μπλεγμένοι, στη μέση. Ό,τι και να πουν μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον τους. Το ίδιο και ό,τι δεν πουν, αν δηλαδή επιλέξουν το δρόμο της σιωπής – συχνά θεωρείται κι αυτό συνενοχή.