Θυμάστε τον Ρότζερ Γκερέιρο; Εκείνο τον Πολωνοβραζιλιάνο που έπαιζε κάποτε στην ΑΕΚ; Με τα χρόνια έχει μείνει στις συνειδήσεις όλων ως ένα τεράστιο παλτό αλλά όταν είχε πρωτοέρθει στην Ελλάδα δεν είχε αντιμετωπιστεί έτσι. Και πως να γινόταν διαφορετικά άλλωστε; Με όνομα «Ρότζερ Γκερέιρο», ο μέσος φίλαθλος σκέφτεται πως πρόκειται για υπερπαιχτούρα. Εντελώς μπαλαδόρικο όνομα.
Θέλετε να ακούσετε άλλο ένα όνομα με αναντιστοιχία ανάμεσα σε αξία και εντυπώσεις; Φράνκο Τζεφιρέλι.
Σίγουρα όλοι ξέρετε τον Φράνκο Τζεφιρέλι. Όλοι στο άκουσμα του θα λέτε: «πολύ μεγάλος σκηνοθέτης». Με τέτοιο όνομα άλλωστε δεν γίνεται και αλλιώς. Κάτι ανάμεσα σε Μπερτολούτσι και Φελίνι πρέπει να είναι ο τύπος! Και τώρα ας παίξουμε ένα παιχνίδι: σκεφτείτε αυθόρμητα δυο δημιουργίες του.
Περιμένω…
Ok, περιμένω κι άλλο. Μην κλέβεις όμως και γκουγκλάρεις, είπαμε: αυθόρμητα θέλω ΔΥΟ έργα του Τζεφιρέλι.
Τίποτα, ε; Σωστά!
Δεν μπορείς να σκεφτείς δεύτερη ταινία του εκτός από τον «Ιησού από την Ναζαρέτ». Και αν δεν υπήρχε αυτό και η διαφήμιση κάθε Πάσχα στον ΑΝΤ-1 κατά την διάρκεια της οποίας ο τύπος που κάνει σπικάζ στις διαφημίσεις το αναφέρει βαρύγδουπα ως το «αριστούργημα του Φράνκο Τζεφιρέλι» δεν υπήρχε περίπτωση να ήξερες καν το (πιασάρικο κατά τα άλλα) όνομά του.
Ο Φράνκο Τζεφιρέλι κυρίες και κύριοι είναι ο Ρότζερ Γκερέιρο του παγκοσμίου σινεμά, ο Τζορτζ Μάικλ των σινεφίλ. Και ίσως να αδικώ τον Τζορτζ Μάικλ γιατί ενδέχεται κάποιοι να ξέρουν και κάτι παραπάνω από αυτόν εκτός από το «Last Christmas». Ο Τζεφιρέλι από την άλλη γύριζε την μια αδιάφορη ταινία μετά την άλλη, κάποια στιγμή έκανε ένα hit με τον «Ιησού από την Ναζαρέτ» και μετά επέστρεψε στην αδιαφορία.
Και τώρα ας πούμε και μια άλλη μεγάλη αλήθεια. Ο «Ιησούς από την Ναζαρέτ», αυτό το «μεγάλο αριστούργημα του Φράνκο Τζεφιρέλι» είναι μια υπερτιμημένη μούφα. Ε, ναι λοιπόν, το λέω και ξαλαφρώνω: είναι μια μετριότητα αντάξια του μέτριου δημιουργού της. Μια διάσημη ταινία που οφείλει όλη της την φήμη απλά σε ένα hype και όχι στο ίδιο το περιεχόμενό της.
Καταρχήν, τόση ώρα λέω πως είναι ταινία και δεν με διορθώνει κανείς. Ταινίες φίλε αναγνώστη είναι αυτές που παίζονται στο σινεμά. Τα υπόλοιπα είναι σειρές. Και εντάξει, μπορεί στις μέρες μας μια σειρά να είναι αντίστοιχου επιπέδου με μια ταινία αλλά στα τέλη των ‘70s που γυρίστηκε το υποτιθέμενο αριστούργημα του Τζεφιρέλι (έχει ψαρωτικό όνομα ο άτιμος…) οι σειρές ήταν μια ασύλληπτα υποτιμημένη κατάσταση. Αλλά έστω κι έτσι μπορούσε να είναι κάτι αξιοπρεπές. Αλλά ο Τζεφιρέλι δεν γύρισε καν σειρά. Γύρισε τηλεταινία!
Μια τηλεταινία κύριοι που ο δημιουργός της δεν μπήκε καν στη διαδικασία να γράψει ένα υποτυπώδες σενάριο. Έτσι ρε παιδί μου για το καλό, να γράψει κάτι να έχει να γυρίζει. Σου λέει υπάρχει η Καινή Διαθήκη, θα την πάρουμε όπως είναι και θα την κάνουμε ταινία, γιατί να κουραζόμαστε; Έτοιμο υλικό υπάρχει.
Διότι ο Τζεφιρέλι ήταν πιο έξυπνος και από τον Παζολίνι (που ΑΥΤΟΣ έχει γυρίσει την καλύτερη ταινία για την ζωή του Χριστού και μιλάμε για αληθινή ταινία…) και από όλους τους άλλους σκηνοθέτες του παρελθόντος και σου λέει σιγά μην κάθομαι να παιδεύομαι τώρα να χωρέσω όλη την ζωή του Χριστού σε μια νορμάλ διάρκειας ταινία. Κάθισε και γύριζε και όσο του έβγαινε.
Του βγήκε μόλις έξι ώρες η τηλεταινία και μπορούμε να το πούμε με ρίσκο να πέσει φωτιά να μας κάψει: ακόμα και σήμερα που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε ολόκληρες σεζόν από σίριαλ μέσα σε μια και δύο μέρες, ο «Ιησούς από την Ναζαρέτ» ΔΕΝ ΒΛΕΠΕΤΑΙ. Ή τουλάχιστον δεν βλέπεται το 80% του μεγέθους του. Έχει άπειρο μπλα μπλα, άπειρα αδιάφορα σημεία, αν ο Τζεφιρέλι το πετσόκοβε και κρατούσε έστω το μισό από αυτό θα ήταν μια αξιοπρεπής προσπάθεια. Τώρα, ακόμα και αν το χωρίσεις σε έξι ωριαία επεισόδια, δεν υπάρχει επεισόδιο που να μην κάνει κοιλιά.
Ο «Ιησούς από την Ναζαρέτ» έχει κάνει την φήμη του μόνο για ένα λόγο. Εξαιτίας του πρωταγωνιστή του. Ο Τζεφιρέλι (πω πω, τι ονοματάρα!) έπεσε πάνω σε έναν ηθοποιό που είναι λες και ζωντάνεψε από αγιογραφία. Ας μην δουλευόμαστε: αν ο «Ιησούς από την Ναζαρέτ» δεν είχε αυτόν τον τύπο με αυτή την φάτσα για πρωταγωνιστή δεν θα ήταν κανένα «αριστούργημα», θα ήταν μια ακόμα (τηλε)ταινία για την ζωή του Χριστού από τις πάμπολλες που έχουν βγει και δεν θυμάται κανείς (με εξαίρεση κάτι «αιρετικές» όπως ο «Τελευταίος Πειρασμός» ή «Τα Πάθη του Χριστού»).
Ο Ρόμπερτ Πάουελ λοιπόν (ο ηθοποιός που έκανε τον Χριστό) είναι το μεγάλο (και μοναδικό) στοιχείο που προσέδωσε στην τηλεταινία του Τζεφιρέλι το hype που την έκανε τόσο γνωστή. Ο Ρόμπερτ Πάουελ, ο άνθρωπος που στα νιάτα του έμοιαζε απίστευτα με τον Χριστό και που είναι τόσο μεγάλος ηθοποιός που μετά τον «Ιησού από την Ναζαρέτ» η καριέρα του εκτοξεύτηκε (not) και έπαιξε… πουθενά. Ναι, πρόκειται για τόσο μεγάλο ηθοποιό…
Μοιάζει απίστευτο αλλά σε αυτή τη ζωή μπορούν να γίνουν τα πάντα. Μέχρι και το να γίνει μύθος μια τηλεταινία που μοναδικό της προσόν είναι ένας πέρα για πέρα ατάλαντος ηθοποιός. Ο Πάουελ απλά βάζει την μούρη του στην ταινία. Κατά τα άλλα παίζει ξεκάθαρα άθλια. Ο άνθρωπος αναφέρει τις ατάκες λες και τις διαβάζει από μέσα.
Ο Τζεφιρέλι τον έβαλε εκεί απλά να στέκεται, δεν του έδωσε ούτε μισή σκηνοθετική οδηγία μπας και καλυφθεί κάπως η αταλαντοσύνη του. Μάλλον πριν τα γυρίσματα του είπε: «πες εκεί τις ατάκες όπως τις διαβάζεις από το “σενάριο” και κλάιν, με την φάτσα που έχεις είναι δεδομένη η επιτυχία, θα σε δουν όλοι οι χριστιανοί και θα πωρωθούν».
Να εδώ η αποκλειστική φωτογραφία από τις συγκεκριμένες οδηγίες:
Και κάπως έτσι, με ένα σενάριο ανύπαρκτο αλλά με έναν τύπο που έμοιαζε ανατριχιαστικά στον Χριστό, έναν σκηνοθέτη με ένα ψαρωτικό όνομα και με επαναλήψεις κάθε Πάσχα από την ελληνική τηλεόραση μέχρι να καταστραφεί ο κόσμος, μια μέτρια, βαρετή τηλεταινία έφτασε να θεωρείται αριστούργημα. Ε, λοιπόν αφού ο «Ιησούς από την Ναζαρέτ» έφτασε να θεωρείται μπορούν να γίνουν τα πάντα. Θαύμα…
Γνώμη μου πάντα, έτσι;