Το κρυφό «διαμάντι» του μετρ: Το αριστούργημα του κορυφαίου σκηνοθέτη ever που ελάχιστοι έχουν δει
Βρείτε μας στο
Σειρές - Ταινίες

Το κρυφό «διαμάντι» του μετρ: Το αριστούργημα του κορυφαίου σκηνοθέτη ever που ελάχιστοι έχουν δει

Κάπου στα 50s κυκλοφόρησε ένα heist movie που μπορεί να μην απέκτησε τη φήμη που του αντιστοιχούσε αλλά επηρρέασε ολόκληρες φιλμογραφίες.

Όταν ο Γκάι Ρίτσι έκανε την εμφάνισή του στον κινηματογράφο εντυπωσίασε με την οπτική του πάνω στον κόσμο του υποκόσμου. Τόσο πολύ που η κινηματογραφική αφήγησή του έγινε σήμα κατατεθέν του. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του Γκάι Ρίτσι ήταν ότι έφτιαχνε ιστορίες που είχαν να κάνουν με όπλα, μαφιόζους και απατεώνες και στις οποίες εμπλέκονταν πολλοί και διαφορετικοί χαρακτήρες: αναπόφευκτα, μέσα στην ίδια ιστορία συνυπήρχαν πολλαπλά, αντικρουόμενα συμφέροντα με αποτέλεσμα από ένα σημείο και μετά να επικρατεί ένα… δημιουργικό μπάχαλο.

Συγγενική αλλά εντελώς δική του οπτική είχε και ο Κουέντιν Ταραντίνο στις αρχές των 90s όταν και συστήθηκε στο κινηματογραφικό κοινό. Επίσης καταπιανόμενος με τον υπόκοσμο, ο Ταραντίνο είχε μια εντελώς δική του οπτική για αυτόν: οικειοποιούμενος μια κυνική ματιά και χρησιμοποιώντας τους συνεχόμενους διαλόγους ως βασικό αφηγηματικό πλαίσιο, ο Ταραντίνο προωθούσε ως ωραίους τύπους τους κακοποιούς που πρωταγωνιστούσαν στις ιστορίες τους.

Όποιος νομίζει πως οι Γκάι Ρίτσι και Κουέντιν Ταραντίνο έκαναν κάτι πρωτότυπο, μάλλον δεν έχει εικόνα από την πρώιμη φιλμογραφία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Διότι τόσο ο Ταραντίνο όσο και ο Ρίτσι διαμόρφωσαν το προσωπικό τους στυλ, στο οποίο εδραιώθηκε και το χαρακτηριστικότερο κομμάτι της φιλμογραφίας τους, πάνω σε μια μόνο ταινία του Κιούμπρικ. Για την ακρίβεια, του 28χρονου τότε Κιούμπρικ.

Το κρυφό «διαμάντι» του μετρ: Το αριστούργημα του κορυφαίου σκηνοθέτη ever που ελάχιστοι έχουν δει

Ήταν 1956, πολύ προτού ο Κιούμπρικ γίνει μεγάλος και τρανός στο Hollywood, όταν έκανε ντεμπούτο στις κινηματογραφικές αίθουσες το «The Killing». Ήταν μόλις η τρίτη του μεγάλου μήκους ταινία αλλά και εκείνη που τον έκανε ορατό στους μεγάλους παραγωγούς που εξαιτίας αυτού του διαμαντιού του άνοιξαν τις πόρτες στα μεγάλα στούντιο.

Το «The Killing» ήταν ένα τυπικό heist movie (όσο «τυπική» μπορεί να θεωρηθεί μια ταινία του Κιούμπρικ) που επικεντρωνόταν στην οργάνωση μιας ληστείας του ιπποδρόμου. Το σχέδιο, όπως συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι άψογο -ο αρχηγός και εγκέφαλος άλλωστε της ad hoc συμμορίας είναι πανέξυπνος- αλλά για να πετύχει πρέπει να είναι άψογη και η εκτέλεσή του: ένα μόλις λάθος αν γίνει από τη φιλόδοξη παρέα, που αν κάνει τη ληστεία θα ζήσει πλουσιοπάροχα για πάντα, όλα θα πάνε στράφι.

Οι άνθρωποι που απαρτίζουν τη συμμορία του «The Killing» είτε θα λύσουν κάθε πρόβλημά τους είτε θα καταστρέψουν τη ζωή τους – δεν αποκλείεται μάλιστα και να την χάσουν σε αυτή την μεγαλεπίβολη προσπάθειά τους. Όπως είναι λογικό, μιλάμε για μια ταινία που η αγωνία βρίσκεται στα ύψη. Και μπορεί η μετέπειτα λάμψη του Κιούμπρικ να είναι τόσο έντονη που μια ταινία που προκύπτει στις αρχές της καριέρας του θάβεται σε επίπεδο φήμης αλλά αυτό δεν αναιρεί ούτε την σημασία της σε επίπεδο κινηματογραφικής επιρροής ούτε την αξία της καθεαυτή.

Σφήνωσαν τα πόδια στο χειριστήριο: Το θαύμα της πτήσης BA5390 που ο πιλότος κρεμόταν 20' στο κενό (Pics)
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ Σφήνωσαν τα πόδια στο χειριστήριο: Το θαύμα της πτήσης BA5390 που ο πιλότος κρεμόταν 20′ στο κενό (Pics)

Συν τοις άλλοις, είναι μια από τις λίγες ταινίες που γίνεται κατανοητή η αγάπη του Κιούμπρικ για τον Άλφρεντ Χίτσκοκ – ναι, ακόμα και ο Κιούμπρικ εμπνεύστηκε από κάποιον σκηνοθέτη, δεν ήταν μόνο εκείνος που ενέμπνευσε μεταγενέστερους δημιουργούς. Το «The Killing» είναι μια τέλεια «χιτσκοκική» δημιουργία, μάλλον η πιο τέλεια από τις άπειρες ταινίες που βάσισαν τη φιλοσοφία τους στο ύφος του μεγάλου Βρετανού μετρ του σασπένς.

Το κρυφό «διαμάντι» του μετρ: Το αριστούργημα του κορυφαίου σκηνοθέτη ever που ελάχιστοι έχουν δει

Μην περιμένει βέβαια κανείς να δει στο «Τhe Killing» έναν ανώριμο και ασχημάτιστο ακόμα σκηνοθέτη που ψάχνει να βρει το ύφος του: ο Κιούμπρικ δεν υπήρξε ποτέ τέτοιος, ούτε καν στα χρόνια της (βιολογικής και κινηματογραφικής) νεότητάς του. Μόλις στην τρίτη του ταινία, μόλις στα 28 του, ο Κιούμπρικ είναι auteur πολύ υψηλού επιπέδου. Ο τρόπος αυξομείωσης του ρυθμού, το χτίσιμο του σασπένς, οι διάλογοι, η αλληλεπίδραση των χαρακτήρων, οι υποβόσκοντες κοινωνικοί σχολιασμοί περί φτώχειας και απελπισίας που σε τελική ανάλυση ορίζουν τις επιλογές των ηρώων, όλα εδώ πέρα «φωνάζουν» πως έχουμε να κάνουμε με έναν κινηματογραφικό δημιουργό που ξέρει πολύ καλά το αντικείμενό του και είναι αποφασισμένος να το υπηρετήσει στο απώτερο επίπεδό του.

Και δεν είναι μόνο οι Ρίτσι και Ταραντίνο που πάνω σε μια ταινία «έχτισαν» ένα ολόκληρο κινηματογραφικό ύφος. Επιρροές από το «The Killing» μπορούν να βρεθούν διάχυτες σε μια σειρά από ιστορικές κινηματογραφικές δημιουργίες: από το «The Dark Knight (η σκηνή της ληστείας στον ιππόδρομο στην ταινία του Κιούμπρικ και η σκηνή της ληστείας στην τράπεζα στην ταινία του Νόλαν έχουν προφανείς ομοιότητες) μέχρι το «Συνήθεις Ύποπτοι», που ξεκάθαρα έχει μελετήσει το τρόπο που χειρίζεται ο Κιούμπρικ το ensemble στοιχείο, έχουμε να κάνουμε με τη μήτρα πολλών χαρακτηριστικών στιγμών του σύγχρονου σινεμά.

Διότι ο Κιούμπρικ υπήρξε πολύ μεγάλος και πολύ επιδραστικός πριν καν γίνει… μεγάλος και επιδραστικός. Για την ακρίβεια, ο Κιούμπρικ υπήρξε απλά ο Κιούμπρικ.