Είναι μερικές συνεντεύξεις που απλά αφήνεσαι να τις διαβάζεις. Λέξη προς λέξη, νόημα το νόημα. Γιατί αυτός που μιλάει, έχει κάτι να σου πει. Αναδιατυπώνουμε: Έχει πολλά να σου πει. Μέσα από τη δύναμη της γνώσης, τη σοφία που προκύπτει από την εμπειρία. Όλα αυτά, και ακόμα περισσότερα, μας ήρθαν με τη μορφή αποκάλυψης διαβάζοντας τα όσα, άκρως διαφωτιστικά, είπε ο Ηλίας Μαμαλάκης στη συνέντευξη που παραχώρησε πρόσφατα στην Lifo.
Είναι κάτι σαν ο «εθνικός μας μάγειρας». Εκπέμπει οικειότητα, ζεστασιά. Με το καλοκάγαθο χαμόγελό του, με την φουλ συμπαθητική φιγούρα του. Είναι ένας άνθρωπος που αγαπάει το καλό φαγητό. Αναζητάει την ιστορία πίσω από τις γεύσεις, τη διαδικασία. Την αλήθεια. Εντελώς μακριά από τις όποιες επιφανειακές προσεγγίσεις. Επιζητώντας να καταλάβει, να νιώσει πέρα από το να ικανοποιήσει κάτι που κατά βάση είναι βιολογική μας ανάγκη.
Να το τονίσουμε ξανά. Ολόκληρη η συνέντευξη είναι άκρως ενδιαφέρουσα. Αλλά ένα ιδιαίτερο σημείο μας κέντρισε περισσότερο την προσοχή. Γιατί ο Ηλίας Μαμαλάκης εκφράζει ανοιχτά αυτό που όλοι βλέπουμε καθημερινά γύρω μας όχι μόνο στη μαγειρική αλλά σε πολλούς τομείς της ζωής: Η εικόνα, το φαίνεσθαι κερδίζει την ουσία. Το «τίποτα» γίνεται κάτι και αντίθετα αυτοί που έχουν πράγματα πολλά να πουν «θάβονται» στην ανωνυμία, στο πυρ το εξώτερον των όποιων αλγορίθμων των social media.
Πώς το θέτει ακριβώς ο Ηλίας Μαμαλάκης; Ιδού: «Είναι διαφορετική η αίσθηση που έχει για το φαγητό κάποιο άτομο που μαγειρεύει, όταν ξέρει τα υλικά και πώς συνδυάζονται. Κι επειδή όλοι μπορούν να γράφουν πλέον για το φαγητό, είναι λογικό να υπάρχει κόσμος που δεν έχει ιδέα τι γράφει, κάνει απλώς μια παρουσίαση όπου όλα είναι τέλεια, γιατί δεν ξέρει τι άλλο να πει. Το ίδιο ισχύει για τα βίντεο.
Είναι περίεργες, όμως, και οι αντιδράσεις του κόσμου όταν βλέπει ή διαβάζει κάτι που αφορά φαγητό. Έρχεται ένας καταξιωμένος μάγειρας, ο οποίος ξοδεύει ένα σωρό λεφτά και φτιάχνει ένα ωραίο στούντιο, κάνει μια συνταγή λίγο περίτεχνη και η ανταπόκριση είναι μηδέν τοις εκατό.
Κι έρχεται ένας ρέμπελος σε μια βρόμικη κουζίνα, πάνω σε έναν μουσαμά, ανακατεύει λίγο ζυμάρι με τυρί και το ψήνει κι έχει εκατό χιλιάδες views. Είναι πολύ παράξενο. Κι εγώ, όποτε σερβίρω ένα φαγητό που θέλει το ψαξιματάκι του, έχω 2-3.000 like, αν βάλω τη φάτσα μου έχω 30.000. Είναι άξιο μελέτης, θα μπορούσε κάποιος να το εξετάσει από κοινωνιολογική άποψη».
Ναι, όπως καταλήγει στη σκέψη του ο Ηλίας Μαμαλάκης, όλο αυτό είναι μια τάση της κοινωνίας και σε τελική ανάλυση δεν μπορείς να το αγνοήσεις ή να το προσπεράσεις. Αλλά μπορείς να προσπαθήσεις να μην αλλοιωθείς, να μείνει συνεπής ως προς τον εαυτό σου.
Όμως είναι καλό να ξέρουμε γιατί, για παράδειγμα, ταιριάζει η κανέλα με το ρυζόγαλο και όχι το κύμινο. Είναι καλό επίσης όσοι ξέρουν πράγματα, όπως ο Ηλίας Μαμαλάκης, να προσπαθούν με κάθε τρόπο να τα επικοινωνήσουν, να τα μοιραστούν. Και 5 άνθρωποι, που λέει ο λόγος, να επηρεαστούν, κέρδος θα ‘ναι.
Χανόμαστε στην καθημερινή βιοπάλη και το φαγητό έγινε κάτι που πρέπει να χωρέσουμε μες στη μέρα μας. Δεν περισσεύει χρόνος να μαγειρέψουμε, να εκτιμήσουμε την μπουκιά που τρώμε, να την «καταλάβουμε». Παγιδευόμαστε στα «ετοιματζίδικα», στα πρόχειρα, στα γρήγορα και στα εύκολα.
Ο Ηλίας Μαμαλάκης είναι ένας από τους (τελευταίους;) ρομαντικούς που παλεύει, με όση δύναμη έχει, να μεταδώσει γνώση, να σώσει την παράδοση. Να γεννήσει εκτίμηση γι’ αυτά που το αξίζουν. Να τις προάλλες προσπάθησε να αποκαταστήσει την αλήθεια για το τι είναι σουβλάκι. Δεν είναι εύκολο αυτό που κάνει ούτε εμπορικό. Ούτε ευχάριστο να το ακούει κανείς, ενώ κινδυνεύει να τον πουν οπισθοδρομικό ή ξεπεράσμενο. Όμως δεν τον νοιάζει. Και αυτό είναι αναζωογονητικό. Κουβαλάει σοφία και το βάρος μιας κληρονομιάς. Κι αυτό, σε τελική ανάλυση, είναι πολύτιμο. Δια της σπανιότητας και της αλήθειας που κομίζει.
*Μπες ΕΔΩ για να διαβάσεις ολόκληρη τη συνέντευξη του Ηλία Μαμαλάκη στην Lifo.