H υπόθεση του Βρετανού παρουσιαστή του BBC, Μάικλ Μόσλεϊ με την τραγική κατάληξη στη Σύμη. Ο 59χρονος Αμερικανός στην Αμοργό – μέχρι τη στιγμή που γραφόντουσαν αυτές οι γραμμές δεν είχε γίνει γνωστό τι του συνέβη. Δύο Γαλλίδες, μια 73χρονη και μια 64χρονη, στη Σίκινο – επίσης ως την ώρα που γράφαμε ήταν δηλωμένες ως αγνοούμενες. Ο ένας μετά τον άλλον, τουρίστες χάνονται, τουρίστες χάνουν τη ζωή τους στην Ελλάδα…
Το μοτίβο παραείναι ισχυρό για να αγνοηθεί, να αποδοθεί στην τύχη, στην ατυχία πιο σωστά. Ακόμα και αν κάποια από αυτές τις περιπτώσεις, όπως του Αμερικανού, αποδειχθεί τελικά πως είναι αποτέλεσμα εγκληματικής πράξης, κάτι που ερευνάται.
Η βασική απάντηση για τις αιτίες τέτοιων γεγονότων, όσο κι αν σε πρώτη φάση μοιάζει δύσκολο να οδηγεί σε νοηματική και πρακτική σύνδεση, έχει να κάνει και με την κλιματική κρίση. Την κλιματική αλλαγή, αν προτιμάτε.
Δεν είναι πως δεν έκανε ξανά ζέστη στην Ελλάδα. Καύσωνες. Είναι όμως η σφοδρότητα του φαινομένου, η μεγαλύτερη διάρκεια του, η μεγαλύτερη συχνότητά του. Οι θερμοκρασίες που επικράτησαν τις τελευταίες ημέρες στη χώρα μας δεν συνηθίζονται τόσο νωρίς στο καλοκαίρι. Δεν συνηθίζονταν, πιο σωστά. Ήταν απάνθρωπες, οριακές.
Μας κατηγορούν κάποια ξένα ΜΜΕ πως δεν κάνουμε αρκετά ως χώρα για να προστατεύσουμε τους τουρίστες. Ότι δεν τους ενημερώνουμε επαρκώς. Ο Guardian έγραψε χαρακτηριστικά πως οι τουρίστες στην Ελλάδα αγνοούν ή δεν ενημερώνονται επαρκώς για τους κινδύνους του καύσωνα Όμως μπορεί άραγε τη σήμερον ημέρα να επικαλεστεί κανείς αγνοία; Όταν με ένα πάτημα στο κινητό ξέρεις ακριβώς τι καιρό θα κάνει για αρκετές ημέρες.
Αν κάτι δεν λειτουργεί κατά βάση καλά στην Ελλάδα, αυτό έχει να κάνει με τα μέσα, έμψυχα και τεχνολογικά, που έχουν οι τοπικές κοινωνίες, σε μικρότερα ειδικά νησιά, για να διεξάγουν έρευνες για τον εντοπισμό αγνοούμενων. Γρήγορα και αποδοτικά. Αυτό ναι, να το «ακούσουμε» ως επιχείρημα, ως κατηγορία.
Είναι έλλειψη και είναι πολύ σημαντική. Ακόμα μια που έχουν αυτά τα τουριστικά μέρη. Δεν είναι δυνατόν, για παράδειγμα, να μην υπάρχουν αρκετοί γιατροί σε νησιά που το καλοκαίρι γεμίζουν από κόσμο. Πριν από λίγα χρόνια για παράδειγμα, στην Ανάφη, υπήρχε μόνο ένας αγροτικός, όχι κάθε μέρα, στο τοπικό ιατρείο και έπρεπε να τον πάρεις τηλέφωνο (!) το απόγευμα αν σου τύχαινε κάτι. «Και αν γίνει κάτι πιο σοβαρό;», είχε ρωτήσει κάποιος έναν ντόπιο. «Βλέπεις εκεί ψηλά, το μοναστήρι; Κοιτάμε κατά εκεί και προσευχόμαστε να γλιτώσουμε!», είχε απαντήσει αυτός (ο ντόπιος) με αυτό το κοφτερό, μαύρο χιούμορ που έχουν συχνά οι άνθρωποι που έχουν σκληραγωγηθεί στα ζόρια της ελληνικής επαρχίας.
Γενικώς ομιλώντας, πρέπει όλοι να κάνουμε κτήμα μας την εξής πικρή αλήθεια: Πως ο καιρός έχει αγριέψει και πως δεν είναι ποτέ καλή ιδέα, για παράδειγμα, να κυκλοφορείς μέσα στο λιοπύρι, ντάλα μεσημέρι, σε κακοτράχαλα μέρη και δύσκολα μονοπάτια, χωρίς τα ανάλογα μέτρα προφύλαξης, χωρίς κινητό ενδεχομένως (όπως ο Μάικλ Μόσλεϊ).
Και δεν είναι μόνο η ακραία ζέστη, έτσι; Θυμόμαστε τις φονικές πλημμύρες στη Θεσσαλία, πέρυσι. Μια τραγωδία διαρκείας που ακόμα έχει συνέπειες.
Δεν θέλουμε να κατηγορήσουμε κανέναν, ούτε να ρίξουμε την ευθύνη στο παράγοντα «άτομο». Όμως πρέπει να γίνει συνείδηση όλων μας. Η ζέστη είναι σε θέση να επηρεάσει οποιονδήποτε, ακόμη και υγιείς και γυμνασμένους ανθρώπους. Μπορεί η θερμοπληξία να έρθει γρήγορα, σε διάστημα λίγων λεπτών, ή βαθμιαία σε διάστημα ωρών. Κανείς δεν πρέπει να υπερεκτιμά τις δυνάμεις του, τις δυνατότητες του.
Ίσως θα ήταν μια ιδέα να εμφανίζονται προειδοποιητικά μήνυμα στα κινητά τηλέφωνα, υπό τη μορφή 112, όταν υπάρχει πρόβλεψη για ακραία καιρικά φαινόμενα. Σωστή χρήση του εργαλείου, σωστή ενημέρωση. Ειδικά οι ξένοι δίνουν σημασία πολύ σε κάτι τέτοια, περισσότερη από εμάς.
Τα δεδομένα, σε κάθε περίπτωση, έχουν αλλάξει. Εμφανώς και προφανώς δεν μπορούμε να συνεχίσουμε ό,τι και παλιά, είναι λάθος, τα τελευταία αυτά γεγονότα στα ελληνικά νησιά το επιβεβαιώνουν με άσχημο τρόπο.
Δεν πρέπει να συνηθίσουμε μήτε να αποδεχτούμε ως αναπόφευκτες τέτοιες τραγικές ιστορίες. Το ζήτημα δεν είναι πως ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία της χώρας μας και μας χαλάει την εικόνα. Αυτό είναι εντελώς δευτερεύον εν προκειμένω. Εδώ έχει να κάνει με ανθρώπινες ζωές. Και οτιδήποτε άλλο ωχριά μπρος σε αυτό.